1. Alisher Navoiyning mumtoz poetikaga doir qarashlari aks etgan asarlari

30)Mumtoz poetika haqida umumiy ma’lumot(poetika so’zining umumiy va xususiy ma’nolari,arastu)
Poetika so’zi yunoncha so’z bb ‘’ijod qilish san’ati ma’nosini bildiradi.Poetika ijodning qanday qilib san’atga aylanishi haqidagi fandir.Bugungi kunda poetika atamasi ikki xil manoda :umumiy- keng manoda adabiyot nazariyasini bildiradi;Xususiy-tor manoda adbiyot nazariyasining tarkibiy qismi bb,adabiy asar haqidagi ta’limotdir.zamonaviy tasnifga ko’ra quyidagi yirik sohalarni o’z ichiga oladi:umumiy poetika,xususiy poetika,tarixiy poetikaDemak,poetika fani muayyan adabiy asarning badiiy tasirchanlik qudratini tadqiq qiladi .Aslida poetika istilohi ilmiy muomalaga dastavval Arastu tomonidan kiritilgan .Arastuning ‘’Poetika ‘’asariga Farobiy tomonidan sharh yozilgach ,uning izdoshi Ibn sino O’zining musiqa va she’riyatga doir asarlarida “Mavzuni muhayyili muqaffo”deb ta’rif berib mumtoz poetikaning asosan she’riyat masalalari bn ish ko’ruvchi tarmog’I yuzaga keldi.Mumtoz poetikaga doir asarlar dastavval ilmi badi doirasida paydo bo’lgan Arab tilida yaratilgan asarlar Nasr binni Hasanning”Mahosin ul kalom”(IXasr)Ibn Mutazzning”Kitob ul badi”Qudama ibn Jafarning”Naqd ush she’r”asarlarini keltirish mumkin.


31)Xitoyda adabiy estetik qarashlar
Xitoyda estetik tushunchalar qarashlar nazariyalar malum ilm sifatida juda qadim zamonlardayoq vujudga kelgan va o’z taraqqiyot bosqichlarini bosib o’tgan .Bu qarashlarga ko’ra Osmon va Yer (In va Yan)ruhlari bir-biriga intiladi va shu bn olam tartibga tushadi.Buni biz “Shi Szin”(qo’shiqlar kitobi) I szin (O’zgarishlar kitobi)Shu szin (tarix kitobi)kabi asarlarda ko’ramiz.Unda insonlarning ijtimoiy hayoti va xulq atvoridagi real hodisalarning Osmon bn aloqadorligi o’zgaruvchanligi haqida fikr yuritiladi.Bundan 2500 yil ilgari yashab o’tgan Konfutsiy talimoti qadimgi an’analrga va ajdodlarga hurmat bn qarashga asoslangan zero uning qat’iy ishonchiga ko’ra qadimgi hukmdorlar dono ,amaldorlar beg’araz xalq himmatli edi.Konfutsiy:Xalqqa rahmdillik bn muomala qilinglar,shunda odamlar g’ayrat bn mehnat qiladilar”Agar o’zing to’g’ri bo’lsang,buyruqsiz ham barcha narsani bajaradilar,agar o’zing to’g’ri bo’lmasang hatto buyruq bersang ham itoat etmaydilar.