1-мавзу. Кириш. Дехқончиликнинг илмий асослари

1-МАВЗУ. КИРИШ. ДЕХҚОНЧИЛИКНИНГ ИЛМИЙ АСОСЛАРИ.

• Режа:
• 1.Кириш.
• 2.Деҳқончиликнинг ривожланиш тарихи.
• 3. Деҳқончиликнинг илмий асослари.
• 4. Илмий деҳқончиликнинг асосий қонунлари.

1-МАВЗУ. КИРИШ. ДЕХҚОНЧИЛИКНИНГ ИЛМИЙ АСОСЛАРИ.

• Режа:
• 1.Кириш.
• 2.Деҳқончиликнинг ривожланиш тарихи.
• 3. Деҳқончиликнинг илмий асослари.
• 4.Илмий деҳқончиликнинг асосий қонунлари.

Деҳқончиликнинг вазифаси

• Деҳқончилик қишлоқ хўжалигининг асосий тармоғи бўлиб аҳолини озиқ-овқат, саноатни хом-ашё, чорвачиликни эса ем-хашак билан таъминлайди.
• Экинлардан сифатли ва юқори ҳосил олиш мақсадида уларни парвариш қилиш усуллари, тупроқ унумдорлигини ошириш тадбирлари билан шуғулланади.
• Илмий деҳқончиликнинг вазифаси ўсимликларни ташки мухит шароитига бўлган талабани ўрганиш ва шунинг асосида уларни қондириш усулларини ишлаб чиқишдир.
• Ернинг асосий хусусиятларидан бири унинг эскирмаслигидир. Ердан тўғри фойдаланиш қишлоқ хўжалиги ходимларининг энг муҳим вазифасидир.

Марказий Осиёда бир квадрат километр ерга тўғри келадиган ахоли жон боши

• Бир квадрат
• километр ерга
• тўғри келадиган
• ахоли жон боши

• Ўзбекистонда
• 51,4 киши

• Қозоғистонда
• 6,1 киши

• Қирғизтонда
• 22,7 киши

• Туркманистонда
• 9,4 киши

МДХ мамлакатларда аҳоли жон бошига тўғри келадиган экин майдони

• Ахоли жон бошига тўғри
• келадиган экин майдони

• Ўзбекистонда – 0,17 га

• Украинада – 0,59 га

• Қозоғистонда – 1,54 га

• Россияда – 0,67 га

• Қирғистонда – 0,26 га

Сўғориладиган ерларнинг ҳолати.

• Сўнги 50 йил мобайнида суғориладиган ерлар майдони 2,46 млн. гектардан 4,28 млн гектарга етказилди.
• Фақат сўнги йиллар мобайнида 1 млн.гектарга яқин ер ўзлаштирилиб, 1990 йилда ер майдони 1985 йилга нисбатан 1,5 баробар ортди.
• Ана шу ер майдонининг қарийиб 50 фоизини мелиоратив ҳолати ёмон ва шу билан бир қаторда 1990 йилга қадар суғориладиган ерларнинг 75 фоизига пахта экилиши тупроқ унумдорлигини пасайишига олиб келди.
• Аҳолини ўсиб бораётган эҳтиёжини қондириш учун ерлардан оқилона фойдаланиш, экинлар ҳосилдорлигини ошириш талаб этилади.