2-маъруза. Мавзу: Суюқликларни узатиш. Насослар соат. Режа: Насослар ва уларнинг турлари



Download 344,5 Kb.
bet1/7
Sana14.05.2023
Hajmi344,5 Kb.
#938434
  1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
12-ma‘ruza. (2)



12-маъруза.
Мавзу: Суюқликларни узатиш. Насослар. 2 соат.
Режа:
1. Насослар ва уларнинг турлари.
2. Насосларнинг асосий параметрлари.
3. Поршенли насослар.

Қурилмаларда ва қувур ичида суюқлик унинг боши ва охиридаги босимлар фарқи туфайли ҳаракат қилади. Суюқликнинг қуйи сатҳдан юқори сатҳга узатиш учун эса, насослардан фойдаланилади. Бунда суюқликга босимнинг потенциал энергияси таъсир эттирилади.


Насос шундай гидравлик машинаки, унда электр юриткичнинг механик энергияси суюқликнинг ҳаракатланиш (узатиш) энергиясига айлантириб берилади.
Ҳаракатланиш турига қараб ҳажмий, куракли (марказдан қочма), уюрмавий ва ўқли насосларга бўлинади.
Ҳажмий насосларнинг ишлаш принципи ёпиқ ҳажм ичида сиқиб чиқариш усулига асосланган бўлиб, илгарилама-қайтма ва айланма ҳаракатлар туфайли суюқлик сиқиб чиқарилади. Ҳажмий насосларга поршенли, ротацион, винтли, шестерняли ва пластинали гидравлик машиналар киради. Марказдан қочма насосларда босим марказдан қочма куч таъсирида, яъни насос қобиғи (асоси)га жойлашган куракли ғилдиракнинг айланиши туфайли содир бўлади.
Уюрмавий насосларда уюрма энергияси ҳисобига узатилади. Бу ишчи
ғилдиракнинг айланишида уюрманинг тезда ҳосил бўлиши ва сўниши билан амалга ошади.
Айтиб ўтилган насослардан ташқари, яна оқимчали насослар, ҳамда
газлифтлар ва монтежю деб номланадиган машиналардан ҳам фойдаланилади.
Бу насосларда газ, сув ва буғларнинг босимларидан фойдаланилади.
Насосларнинг асосий параметрлари.
Насосларнинг асосий параметрлари бўлиб унумдорлик, напор ва қувватлари ҳисобланади.
Унумдорлик V (м3/с) - бу суюқликнинг ҳажмий сарфи бўлиб, ҳайдаш қувури орқали насос ёрдамида узатилган суюқлик миқдорини билдиради.
Насос напори Н (м) - бу насоснинг масса бирлигига эга бўлган суюқликка берган солиштирма энергиясидир.
Фойдали қувват Nф (Вт) —напор Н ва суюқлик массавий сарфи ρg V
кўпайтмасига тенг миқдордаги суюқлик потенциал энергиясига айтилади:

Насос ўқидаги қувват N e ни аниқлаш учун фойдали қувватни насос фойдали иш коэффициентига бўлиш керак ва у насоснинг йўқотган энергиясини характерлайди:

Насос йўқотган энергияси конструкциянинг мукаммаллиги, ишлатиш
самарадорлиги ва насоснинг едирилиши ҳисобга олинади:

бу ерда ηV - узатиш ф.и.к.; суюқликнинг клапан, сальник, ҳар хил тирқишлардан оқиб чиқиб кетишини ҳисобга олади, яъни ηV= V/Vназ ҳақиқий унумдорликнинг назарий унумдорликка нисбатини характерлайди; ηГ - гидравлик ф.и.к.; ηГ=Н/Нназ ҳажмий напорни назарий напорга нисбатини билдиради; ηмех - механик ф.и.к.; подшипник, сальник ва бошқа элементларда ишҳаланишга йўқотилган қувват.
Насоснинг фойдали иш коэффициенти ηН поршенли насослар учун 0,8...09, марказдан қочма насос учун 0,7...0,95 ни ташкил этади.
Насос қурилмасининг тўлиқ фойдали иш коэффициенти:

бу ерда NЮ - юриткич истеъмол қуввати; ηуз - узатиш ф.и.к.; ηю - юриткич ф.и.к.
Юриткичнинг аниқ қуввати, насосни ишга тушириш онида (вақтида)ги

Download 344,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish