Iqtisodiy resurslar va ularning turlari. Resurs nima? Resurslar nima degani Resurslar



Download 96,64 Kb.
bet1/5
Sana14.04.2022
Hajmi96,64 Kb.
#549628
  1   2   3   4   5
Bog'liq
Iqtisodiy resurslar va ularning turlari


Iqtisodiy resurslar va ularning turlari. Resurs nima? Resurslar nima degani
Resurslar (fransuzcha: ressource — yordamchi vosita) — pul mablagʻlari, boylik, zaxira, imkoniyatlar; davlat byudjetida daromad manbalari, tabiiy, iqtisodiy, mehnat, valyuta va boshqa Resurslar boʻlishi mumkin. Keng maʼnoda — jamiyat hayotida ishlab chiqarishni taʼminlashning vositalari, manbalarini ifodalaydigan iqtisodiy Resurslar muqim oʻrindaturadi. Iqtisodiy Resurslar tabiiy (xom ashyo, suv, oʻrmon P.), mehnat ("inson kapitali"), aylanma mablagʻlar (materiallar), axborot, moliya (pul kapitali) Resurslariga boʻlinadi. Top maʼnoda — iqtisodiy P. xoʻjalik faoliyatida foydalaniladigan, shu jumladan, yuqorida sanab oʻtilgan Resurslarni ham qamraydigan omillar majmuini bildiradi. Resurslar tiklanadigan, yana qayta hosil qilish mumkin boʻlgan (ish kuchi, jihozuskunalar) va tiklanmaydigan (Mas, xom ashyolar — neft, koʻmir, gaz, rudali konlar) Resurslarga hamda ishlab chiqarish va mahsulot isteʼmoli chiqindilari boʻlgan ikkilamchi Resurslarga (dastlabki ishlatishdan keyin ishlab chiqarishda asosiy xom ayosh yoki mahsulot tarzida foydalaniladigan materiallar va buyumlar)ga boʻlinadi. Bunday Resurslar qoʻshimcha moddiytexnika Resurslar manbai hisoblanadi. Valyuta Resurslari, yaʼni erkin almashtiriladigan chet el valyutasi zaxiralari va uning tushum manbalari ham Resurslarga kiritiladi
Iqtisodiy resurslar ehtiyojlarni qondirish uchun ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan tabiiy va inson imkoniyatlarining barcha turlari hisoblanadi.
Ko'p sonli turli xil mahsulotlar - xizmatlar va mahsulotlar yaratadi. Shuning uchun ishlatilgan resurslar soni ishlab chiqarish hajmi kabi katta bo'lishi kerak. Aslida, shuningdek, boshqa imtiyozlar boshqa mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan turli xil imtiyozlar mavjud. Ularning barchasi bir nechta yirik guruhlarga birlashtirilgan. Keling, ularni batafsil tahlil qilaylik.
Iqtisodiy resurslar va ularning turlari
Bu nom barcha turdagi toshqini, er, o'rmonlar, suv, flora, fauna, iqlim va dam olish imkoniyatlarini birlashtiradi.
Tabiiy iqtisodiy resurslar turli yo'llar bilan shug'ullanadilar iqtisodiy faoliyat:
Ishlab chiqarishning asosiy asosi sifatida ular zudlik bilan hududni anglatadi ishlab chiqarish ob'ektlari;
Ular qazib olish sanoatida qo'llaniladigan manbalar sifatida;
Ishlab chiqarish faoliyati ob'ektlari sifatida ular qishloq xo'jaligida taqdim etiladi.
Yer cheklangan va deyarli almashtirib bo'lmaydigan manba, shuning uchun u foydalanuvchilar va davlat himoyasida ehtiyot bo'lish kerak. Dunyodagi qishloq xo'jaligidan beparvolik munosabati yilida olti million gektardan oshadi. Ikki yarim asrlarda bunday tezlikda, insoniyat qishloq xo'jaligiga mos keladigan barcha erlarni yo'qotish uchun xavf tug'diradi.
Ushbu turdagi resurslar sanoat (iqtisodiy) faoliyatida band bo'lgan odamlarni qamrab oladi. Texnik taraqqiyot va avtomatlashtirishga qaramay, ishlab chiqarish jarayonida mehnatning roli sezilarli darajada pasaymaydi. Buning sabablari, birinchi navbatda, o'sib borayotgan ehtiyojlarni qondirish uchun zamonaviy ishlab chiqarishda hal qilingan vazifalarni murakkablashtirish. Ikkinchidan, ish intellektual, ya'ni aqliy harakatlarning o'sishiga olib keladi. Uchinchidan, faoliyatning ko'plab sohalarida yuqori xavf va javobgarlik - masalan, atom va havo transporti va boshqalar mavjud.
Odamlar aniq texnik va tashkiliy bilim va ko'nikmalarni, madaniyatni, madaniyatlar nafaqat mehnat qilish deb hisoblanadi, balki butun mehnat inson kapitalibu ishchilarning rivojlanish darajasini aks ettiradi.
3) kapital.
Ushbu turdagi resurslar tarkibiga (uskunalar, mashina, uskunalar, transport, bino va inshootlar) va moliyaviy imkoniyatlar (banklar va jismoniy shaxslar tomonidan boshqariladigan mablag'lar, ularni kreditlar va investitsiyalar shaklida foydalanishga topshirish).
4) tadbirkorlik qobiliyati.
Ushbu iqtisodiy resurslar boshqalardan alohida toifaga ajratiladi va foydali biznesni asoslash va ularni samarali boshqarish qobiliyatini anglatadi. Har bir inson ham tadbirkorlikka tabiiy qobiliyatga ega emas, shuning uchun hamma ham muvaffaqiyatli ishbilarmonlarga aylana olmaydi. Ishlab chiqarish texnologiyalarini bilishga qo'shimcha ravishda muvaffaqiyatli rivojlangan sezgi, aloqa ko'nikmalari va e'tiqodlarini o'z ichiga oladi.
5) ma'lumotlar.
Axborot iqtisodiy resurslari ehtiyojlar, imkoniyatlar, ishlab chiqarish va boshqarish texnologiyalari, narxlari va hokazolarini o'z ichiga oladi. Hozirgi jamiyatda quyidagi printsip to'liq amalga oshirilmoqda: kim ma'lumotga ega, u dunyoga egalik qiladi. Shuning uchun u chaqiriladi axborot jamiyati. Hozirda kompyuter texnologiyalari aniqlanmoqda tarmoq tizimlari To'plash va ma'lumotlarni uzatish.
Resurs - bu turli insoniy ehtiyojlarni qondirishingiz mumkin bo'lgan narsa. Ushbu maqola atamaning kelib chiqishi, shuningdek, asosiy turlarning asosiy turlari to'g'risida muhokama qilinadi.

Download 96,64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish