Joyni bilishga o’rgatish Tevarak-atrofda muljal olishga o’rgatish

Mavzu. Kichik guruhda bolalarni tevarak atrofda moljal olish va vaqtni chamalashga o`rgatish
REJA:

1. 
   Kichik guruhda bolalarni joyni bilishga o’rgatish
   
2. 
   Tevarak-atrofda muljal olishga o’rgatish.
   
3. 
   Vaqtni chamalash va mo’ljal olishni o’rgatishda metodlardan foydalanish.
   

Kichik guruh dasturining shartlaridan biri bolalarni o ‘zidanoldinda (oldinga) —orqada (orqaga), chapda (chapga) — o ‘ngda(o‘ngga) kabi fazoviy yo‘nalishlarni ajrata olishga o ‘rgatishdir.Fazoviy y o £nalishlarni farq qilishda bolalarning o ‘z gavdaqismlarini aniq farq qilishi va o ‘ziga nisbatan tom onlam i aniqlashgaasos bo‘lib xizmat qiladi. Masalan: „01dinda“ deganda bola o ‘zining

yuzi tom onni, ,,orqada“ (orqadan) deganda esa gavdasining orqatomonini tushunadi.
Bolalarning yuvinishi va kiyinishi vaqtida tarbiyachi ular bilanerkin suhbatlashib, gavda va yuz qismlari nomini aytadi: „Burningni,qulog‘ingni, engagingni yuv, peshonangni art“ , „Boshingga ro‘molo ‘ra“ , ,,Bo‘yningga sharf bog‘la“ . Kichkintoylami o ‘zining gavda vayuz qismlarining nomini aytishga undash m uhim ahamiyatga egaK ichkintoylar yuz va gavda qism lari qayerdaligini bilibolganlaridan so‘ng, ularga o ‘zlarining turli tom onlarini aniqlasho ‘rgatiladi. Tarbiyachi kichkintoydan so‘raydi: „Sening orqangda
nima bor?“ , „O ldingdachi?" (ko‘krak, qorin, yuz) yoki „Seningo ‘rning qayerda?“ , ,,K o ‘kragingchi?“ „ 0 ‘ng q o ‘ling q a n i? “ ,„C hap q o ‘ling qayerda?“Bolalarga ayni bir vaqtda o ‘zaro qaram a-qarshi juft yo‘nalishlarni, ya’ni yuqorida — pastda, oldinda — orqada, chapda — o ‘ngda(ch ap -o ‘ng) degan tushunchalarni farq qilish mashq qildiriladi,chunki bolada ularning biri haqida ta sa w u r hosil qilish ikkinchisihaqidagi tasaw urning shakllantirilishiga tayanadi.
Tarbiyachi nonushta yoki tushki ovqat vaqtida, mashg‘ulotlarva boshqa paytlarda bolalar diqqatini nima qilayotganliklari va qaysiq o’llari bilan qilayotganliklariga bir necha sekund jalb etadi.Kichkintoylar qaysi q o ‘llarida qoshiqni, qaysi q o ‘llarida nonni,qaysinisida qalamni, m o ‘yqalamni, qaysinisida esa qog‘ozni ushlabturganliklarini aytib berishlari kerak.0 ‘ng va chap qo‘lni bir-biridan farq qilish va nomini aytishmashqi boshqa harakatlami bajarishda ham o ‘tkaziladi. Masalan,tarbiyachi musiqa va jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida bolalarga o ‘ngqo‘llariga havo rang bayroqchani, chap q o ‘llariga esa yashilini yokio ‘ng qo‘llariga uzun tasmani, chap q o ‘lga esa kaltasini olishni taklif
qiladi, kichkintoylardan qaysi qo‘llarida qanday narsa borligini so‘raydi.0 ‘ng va chap q o ‘lni farqlashga va nomini aytishga o ‘rgatishjarayonida o ‘zidagi turli tom onlam i: bosh yuqorida, oyoqlar pastdaekanligini, o ‘ng oyoq, chap oyoq; o ‘ng quloq, chap quloq vahokazolami bilish ko‘nikmasini o ‘stirishga katta ahamiyat beriladi.
Pedagog (tarbiyachi)ning ko‘rsatmasiga binoan bolalar yo‘nalishko‘rsatkichlari bilan pastni, yuqorini, chapni, o ‘ngni ko‘rsatadilar.Ular aytilishi bilan oldinga engashishni, q o ‘llarini yuqoriga ko‘tarishni, pastga tushirishni va shu kabilarni o ‘rganadilar. „Bekinm ach o q “ , „K optokni qayerga tashladingiz“ o ‘yinlaridan foydalaniladi. Bunday o ‘yin mashqlarini 6—8 m arta takrorlash lozim,ular uchun taxm inan 4—5 m inut vaqt ajratiladi.
Kichik guruhda bolalar qog‘oz betidagi har xil joyni bilishyuzasidan dastlabki ko‘nikmalam i hosil qiladilar. M ashg‘ulotlardaularga narsalarni qog‘oz betining yuqorisiga va pastiga, yuqorigi vapastki doskaga, chapga va o ‘ngga joylashtirish, narsalarni chapdano ‘ngga qarab tartib bilan qator qilib q o‘yib chiqish o rgatiladi.