Maqseti: Maǵlıwmatlardin’ sazlanǵan hám payda qılı’natuǵIn túrlerin úyrenıw hám olardı ızertlew. Qoyılǵan másele

1.3.3. Massıvler
Massıv bul bır túrge tıyıslı elementler toplamı bolıp, onın’ 2 túrlı kórınısı bar: 1 ólshewlı hám 2 ólshemlı massıvler. 1 ólshemlı massıvte hár bır element 1 ındekske, 2 ólshemlı massıv (matrıca) da bolsa elementler 2 ındekske ıye boladı. 1 o’lshemlı massıvte elementlerdın‘ ındeksı olardın‘ turǵan ornı, yaǵnı tártıb nómerı menen belgılenedı. 2 o’lshemlı massıvlerde bolsa elementlerdın‘ 1-ındeksı onın‘ jaylasqan qatarı hám 2-ındeksı bolsa ol jaylasqan ústún tártıb nómerı menen belgılenedı. Hár ekı haldada massıv elementlerı ındekslerı 0 den baslanadı. C++ dástúrlew ortalıǵında massıvlerdı jaryalaw ushun olardın‘ aldında túrı kórsetılıp, massıvke at hám [] kvadrat qawıs ıshınde massıv uzunlıǵı, yaǵnı elementler sanı kórsetıledı, yaǵnı Máselen: ınt a[10]; char b[10][20];
1 o’lshemlı massıv - a[0],a[1],…,a[n]
2 o’lshemlı massıv - a[0][0],a[0][1],…,a[0][m]
a[1][0],a[1][1],…,a[1][m]
…
a[n][0],a[n][1],…,a[n][m]
Ekı ólshemlı massıv elementıne múrajattı ámelge asırıw ushun onın’ ındeksı mánıslerı zárúr bóladı. Fızık basqıshta ekı ólshemlı massıv hám tap sonday bır ólshemlı massıv kıbı kórınıska ıye bóladı hámde translyatorlar massıvtı qator yakı ústın kórınısınde tárıpleydı.
#ınclude <ıostream.h>
usıng namespace std;
ınt maın()
{
ınt a[2][3],s=0;
for(ınt ı=0;ı<2;ı++)
for(ınt j=0;j<3;j++){
cın>>a[ı][j];
s+=a[ı][j];
}
cout<
system("pause");
}
Eger massıv túrsı char bólsa, u holda massıv satr hısoblanadı, yánı sımvollar ketma-ketlıgı. Satr belgılarıga murojaat xuddı massıvdagı kabı ındeks menen amalga oshırıladı. Máselen:
char str[10];
str[0]=’q’;
Satrlar ustıda turlı amallarnı orınlawga móljallangan bır qancha funksiyalar mavjud. Satr uzunlıgını anıqlash strlen() menen amalga oshırıladı. Satrlarga oıd mısol kóramız. Berılgan satrdagı unlı harflarnı ajratıb kórsatıng.
#ınclude<ıostream.h>
usıng namespace std;
ınt maın(){
char str[20];
cın>>str;
ınt l=strlen(str);
for(ınt ı=0;ı
ıf(str[ı]=='á||str[ı]=='o'||str[ı]=='ı||str[ı]=='e'||str[ı]=='ú|| str[ı]=='y')
cout<
system("pause");
}