Tabiiy fanlar fakulteti biologiya(turlari boʻyicha) yo`nalishi 1–bosqich 19-59 guruh talabasining “Botanika” fanidan bajargan malakaviy amaliyotning hisoboti

19.11.2020 amaliyotning oʻn oltinchi kuni

Amaliyotimiz davomida bugun qishloq va shaxarlarimizda oʻstirilayotgan manzarali oʻt oʻsimliklari bilan tanishdik. Kerakli ma'lumotlar oldik.

Rayxon (Ocimum L.) turkumi. Oddiy rayxon (O. basilicum L.) bir yillik oʻsimlik. Boʻyi 25-40 sm, poyasi tik oʻsadi, shoxlangan, barglari tuxumsimon, gultoji 2 labli, gullari halqasimon joylashgan. Boshoqsimon toʻpgulga yigʻilgan. May-oktabr oylarida gullab, urugʻlaydi.Rayxonning 300 ga yaqin navlari ma'lum.

Xrizantema (Chrysanthenum) murakkabguldoshlar oilasiga mansub, bir va koʻp yillik oʻt oʻsimliklar turkumi. Manzarali ekin boʻlib, vatani yevropa. 200 ga yaqin turi Hindiston va Afrikada tarqalgan. Hind xrizantemasi(C. Indicum) Gʻarbiy Yevropa, Yaponiya, Aqsh, Rossiya va boshqa mamlakatlar sanoat gulchiligida muhim ahamiyatga ega.

Xrizantemaning mayda va yirik gulli navlari issiqxonalarda oʻstiriladi. Mayda gulli xrizantemaning balandligi 50-60 sm, yon shoxlar soni koʻp boʻlib, har bir shox gul bilan tugaydi. Gullari oq, qizil, och binafsha va h.k. Yirik gulli xrizantemaning balandligi 50-70 sm, bir yoki ikki shoxli. Gullari yirik murakkab toʻpgulli. Diametri 6-8 sm. Xrizantema urugʻidan va 8-10 sm uzunlikdagi qalamchasidan koʻpaytiriladi.

20.11.2020 amaliyotning o`n yettinchi kuni

Bugungi amaliyotimiz davomida oʻquv dala amaliyoti rejasiga muofiq qishloq va shaxarlarimizda oʻstirilayotgan xona oʻsimliklari turlari bilan tanishdik, oʻrgandik.

Kaktus ning dunyoda 3000 ta turi bor. J. Amerikadagi yovvoyi odamlar uzoq vaqt uning tikanidan jarrohlik maqsadida foydalanib kelishgan. Tikanlarni igna oʻrnida ishlatgan holda jarohatlarni tikib chiqishgan. Kaktusning aksariyat turlari tarkibidagi suv miqdorini koʻpligi evaziga +55-60 daraja issiqda suv quyilmasa ham boshqa gullar kabi soʻlib qolmaydi. Kaliforniyada oʻsadigan Serius kaktuslarining boʻyi 20 m gacha yetadi. Bu 7 qavat uy boʻyiga teng. Bu kaktuslarning har bir bargida 2 tonnadan suv boʻladi. X. Kolumb Amerika qit'asida yovvoyi odamlar kaktus bilan oziqlanishiga guvoh boʻlgan ekan. Dunyodagi eng uzun kaktusning boʻyi 24 m keladi, yoshi esa 150 yilga teng. Bu kaktus hozirda ham oʻsishda davom etmoqda. Uni Amerika hukumati oʻz himoyasiga olgan. Kim kaktusga ziyon yetkazsa 25 yil muddatga ozodlikdan mahrum etiladi. Argentinada dombirani kaktus tanasidan yasashadi.