TALABALAR UCHUN!
5411100-Dorivor osimliklarni yetishtirish va qayta ishlash texnologiyasi yonalishi 2-kurs (3-semestr) talabalari uchun Dorivor osimliklar florasi va sistematikasi fanidan oraliq nazorat uchun variant savollari.
1. Ozbekiston Respublikasining umumiy yer maydoni va uning vertikal yonalish boyich
taqsimlanishini aniqlang.
A) 447,4 ming km2 shundan 61,1 % chol, 9,6 % adir, 2,1 % tog, 1,55 % yaylov.
B) 448 ming km2 shundan 60 % chol, 10 % adir, 2 % tog, 1,6 % yaylov.
C) 449,1 ming km2 shundan 62 % chol, 9 % adir, 2,5 % tog, 2 % yaylov.
D) 446,9 ming km2 shundan 60,7 % chol, 9,1 % adir, 2 % tog, 1,5 % yaylov.
2. Chol mintaqasi uchun xarakterli bolgan osimliklar qatorini belgilang.
A) sariqbosh, qongiroqgul, oqsoxta, arpabosh
B) selin, juzgun, saksovul, quyonsuyak
C) togarpa, oqquray, shirach, qatron
D) buyurgun, shuvoq, gulxayri, qoziquloq
3. Adir mintaqasi uchun xarakterli bolgan osimliklar qatorini belgilang.
A) buyrugun, rang, oqquray, selin
B) iloq, cherkez, boyalich, qongorbosh.
C) bugdoyiq, tak-tak, andiz, qoziquloq
D) namatak, betaga, oqsoxta, mavrak
4. Tog mintaqasi uchun xarakterli bolgan osimliklar qatorini belgilang.
A) shuvoq, qizilcha, iloq, tuyapaypoq
B) archa, shuvoq, bodomcha, selin
C) namatak, qongirbosh, cherkez, ermon
D) archa, namatak, dolana, kiyikot
5. Yaylov mintaqasi uchun xarakterli bolgan osimliklar qatorini belgilang.
A) betaga, sugurot, yorongul, tongizsirt
B) arpaot, navrozgul, chetan, cherkez
C) arpa, namatak, keyreuk, cherkez
D) arxaroti, kiyikoti, mushukoti cherkez
6. Ozbekiston florasidagi eng yirik turkumlarni belgilang.
A) Salsola, Hozdeum, Bromus, Stipa.
B) Astragalus Allium, Cousinia calligonium
C) Solanum, Poa, Roza, Salsola
D) Festuca, Poa, Salix, Stipa
7. Ozbekiston florasida turlar soni eng kop bolgan oilalarnibelgilang
A) yalpizdoshlar, ziradoshlar
B) bugdoydoshlar, karamdoshlar
C) qoqiotdoshlar, burchoqdoshlar
D) shoradoshlar, piyozdoshlar
8. Ozbekiston florasida qancha osimlik turi bor.
A) 140 oilagamansub 4300ga yaqin
B) 145 oilagamansub 3700ga yaqin
C) 140 oilagamansub 4000ga yaqin
D) 145 oilagamansub 4500ga yaqin
9. Chol mintaqasining shor yoki galofita-Halophyta egafotipida qaysi osimliklar dominantlik
Qiladi.
A) Holostachis, Salicornia, Climocoptera
B) Atriplex, Salsola, Festuca
C) Artemisia, Zugophyllum, Stipa
D) Aeluropus, Allium, stipa
10. Pastki adir (500-800 m) uchun xarakterli osimliklarni belgilang
A) qoziquloq-Phlomis, isfarak-Dellinium, cherkez- Salsola
B) qongirbosh-Poa, shuvoq-Artemisia, yetmak-Acantopyllum, qoypechak-Convolvuius
C) oq quray-Psoralea, karrak-Cousinia, qorashora-Salicornia
D) lolaqizgaldoq-Papaver, shuvoq-Artemisia, baliqkoz-Climocoptera
11. Yuqori adir( 900-1200) xarakterli osimliklar qatorini belgilang.
A) andiz-Jnula, qatron-Crambe, gulxayri-Althaea, jingil-Tomarix
B) oqshuvoq- Artemisia, rovoch-Rheum, gazakot-Gentiana, shoxilak-Kalidium
C) bodomcha-Amygdalus, izen-Kochia, teresken-Eurotia, bugdoyiq-Elytriya
D) shirach-Eremurus, bugdoyiq-Elytriga, quyonsuyak-Ammodendron, qorajuvsan-
Artemisia
12. Yuqori tog(2100-2800) mintaqasi uchun xarakterli bolgan osimliklar qatorini belgilang.
A) oqquray, karrak, lolaqizgaldoq, oqsoxta
B) yongoq, olma, namatak, xapri
C) izen, teresken, andiz, qatron
D) zirk, shilvi, irgay, arpa
13.Ozbekistonda psammofit tipiga mansub osimliklar qayerlarda kopiroq tarqalgan.
A) Qizilqum, Yozyovon, Karnobchol-qandim
B) Ust-Yurt, Sirdaryo, Zarafshon-yulgun
C) Amudaryo, Qoraqum, Zarafshon-turongil
D) Ust-Yurt, Qoraqum, Amudaryo-qorabaroq
14. Toqaylarda osadigan kop yillik ot osimliklar qatorini belgilang.
A) oqbosh, otquloq, garov, kiyikot
B) govpechak, kendir, qizilmiya, yantoq
C) tozgoq, qalam, qamish, hiyol
D) kordariya, lepidium, shokokil, chuxra
15. Ikki yillik osimliklar qatorini belgilang.
A) qulupnay, gulxayri, arpa, baqlajon
B) trup, sholgom, sariqyongichqa, beda
C) karam, lavlagi, piyoz, sabzi
D) bugdoy, surepka, piyoz, sabzi
16. Osimliklar sistematikasi fanining asosiy ilmiy tekshirish metodlarini korsating
A) anatomiya, eksperemental genetika, chogishtirma morfologiya, ekologiya
B) chogishtirma morfologiya, ekologiya, geografiya
C) eksperemental genetika, paleobotanika
D) chogishtirma morfologiya, anatomiya, embiryalogiya, paleobotanika, ekologiya,
geografiya, biokimyoviy, eksperemental genetika
17. Osimliklar sistematikasidagi taksonomik birliklarning asosiy qatorini ketma ketligini
belgilang.
A) Riegnum, vegetabile, Devisio, Klassus, Ordo, Familia, Genus, Species
B) Devisio, Klassus, Riegnum, vegetabile, Ordo, Familia, Genus, Species
C) Subdevisio, Subklassus, Subordo, Subfamilia, Subgenus, Subspecies, Varietales
D) Devisio, Subderisio, Klossus, Subklassus, Ordo, Subordo, Familia, Subfamilia
18. Botanika nomenklaturasining xalqaro kodeksi ga asosan taksonomik birliklarni
atashda chalkashliklar sodir bolmasligi uchun qanday qoshimchalar qoyib yozish
tavsiya etiladi.
A) Ordo Rosales-qabilasi ranogullilar oilasi, Ramilia Rosaceoe-ranoguldoshlar oilasi
Genus-Rosa-turkum namatak, species Rosa canina-tur-itburun
B) Bolim-phyta, ajdod-psida, qabila-ales, oila-aceoe, turkum-us
C) Riegnum Vegetabile-osimliklar oilasi, Devisio-bolim, Klassus-ajdod, ordo-qabila, Fam
D) ajdod-psida, qabila-ales, oila-aceoe, turkum-us
19. Taksonomik birliklarni nomlashda ozbek tilidagi qoshimchalarni qoshilishi korsatuvchi
qatorlar ketma ketligini belgilang
A) Divisio-toifa, subdivision-singarilar
B) Subdivision-singarilar, Subclossic-qabila
C) Divisio-toifa, clossis-simonlar, ordo-namolar, familia-doshlar
D) Classis-simonlar, Orda-namolar, Familia-doshlar
20. Turkumning sistematik birliklarning ketma-ketligini belgilang.
A) Genus Sectio Series
B) Sectio Series
C) Subgenus Sectio Subsectio Series
D) Genus Subgenus Sectio Subsectio Series Subseries
21. Ozbekiston yuksak osimliklarining zamonaviy tizimi (T-2007) nomli asarni mualliflari
kim?
A) O.Pratov, M.Nabiev
B) K.Zokirov, X.Jamolxonov
C) O.Pratov, V.Mahmudov
D) O.Pratov, T.Odilov
22. Ruscha-ozbekcha botanic terminlarning qisqacha izoxli lugati (1965) kimlar tomonidan
nashir qilingan.
A) O.P.Pratov
B) Q.Z.Zokirov, M.M.Nabiev, O.P.Pratov. X.A.Jamolxonov
C) K.Z.Zokirov, P.K.Zokirov
D) K.Z.Zokirov
23. Hozirda yuksak osimliklar dunyochasi 300000 dan ortiq turni oz ichiga oluvchi 9 ta
bolimga ajiratiladi. Ularni ketma ketligini belgilang.
A) Yosintoifalar riniotoifalar zosterofiltoifalar plauntoifalar pisilottoifalar
qirqbo'gimtoifalar qirqqulogtoifalar qaragaytoifalar magnoliatoifalar
B) Zosterofiltoifalar riniotoifalar plauntoifalar psilottoifalar qirqbogimtoifalar
qirqqulogqtoifalar qaragaytoifalar magnoliatoifalar yosintoifalar
C) Riniatoifalar zosterofiltoifalar yosintoifalar plauntoifalar psilottoifalar
qirqbogimtoifalar qirqquloqtoifalar qaragaytoifalar magnoliatoifalar
D) Plauntoifalar riniotoifalar zasterofiltoifalar yosintoifalar pisilottoifalar qirq-
bo'gimtoifalar qirqquloqtoifalar qaragaytoifalar magnoliatoifalar
24. Riniatoifa osimliklar bolmini fanga kim tomonidan kiritilgan
(A) Amerikalik botanik Birxorst (1971)
B) Kanadalik geolig D.Dauson (1859)
C) Ingliz polebotanigi U. Long (1937)
D) Shatlandiyalik polebotanik D. Skomm.
25. Telom nazaryasining yaratilishiga asos bolgandastlabki asosiy material bolgan osimlik
toifasini belgilang.
A) Riniatoifalar Rhyniophyta
(B) Zasterofiltoifa Zosterophyllophyta
C) Yosintoifa Bryophyta
D) Plauntoifa Lycopodiophyta
26. Ularda sporafitning taraqqiyoti gametafit bilan uzviy boglangan, chunki sporafit suv va
ozuqani asosan gametafitdan oladi, sporagenda asimlatsiya toqimasi zaif taraqqiy etgan.
Bu xususiyat qaysi bolimga xos.
A) Rhyniophyta
(B) Bryophyta
C) Lucopodiophyta
D) Eguisetophta
27. Yosintoifa osimliklar bolimining jigarsimon yosinlar ajdodining xarakterli turlarini
ko'rsating.
A) Sphognum
B) Polytrichum commune
(C) Marchantia polimorpha
D) Jungermonnii
28. Vegetativ organlari oz tanasiga nisbatan 30 barobar kop suv suv toplay oladigan yosin
turini aniqlang.
A) Antotseros.
B) Morchontia polimorpha
C) Polytrichum commune
(D) Shognum cuspidatum
29. Yashil osimliklar qabilasiga mansub osimliklarni korsating.
(A) Kakku zigiri, funariya,
B) Morshantsiya, sfagnum
C) Morshantsiya, funariya
D) Kokku zigiri, sfagnum
30. Yosinlarning ayrim vakillari ham bir uyali (arxegoniy va anteridiy tupning turli shoxlarida
joylashadi) ham ikki uyli (arxegoniy va anteridiy aloxida tuplarda) boladi, umi belgilang.
A) Marchantia
(B) Sphognum
C) Polytrychum
D) Antotseros
31. Bir metrli torfni xosil bolish jarayoni sekin bolib, unda botqoq va suv ostida toplangan
yosinlar kisolordning yoqligi sababli chirimasdan torfga aylanadi. Unga qancha vaqt ketadi.
A) 2000 yil
B) 500 yil
(C) 1000 yil
D) 100 yil
32. Boyi 30-40 sm, poyasi tik osuvchi, shoxlanmagan, oddiy qalami barglar bilan zich
qoplangan, orta va ichki qismidagi barglari yassi, pastkisi esa qongir bolgan ikki uyli
osimlikni belgilang.
A) Antotsegos
B) Sphagnum cuspidatum
C) Marhantia polimorpha
(D) Polytrichum commune
33. Quruqvaznida 60% uglerod bolgan, undan quruq xaydash yoli bilan mum, parafin, fenol,
karbon kislota, saxarin, spirt (1 m 120 l) karton qogoz Qishloq xojaligida organik ogit sifatida, hamda
xalq tabobatida ishlatiladigan osimlik qaysi?
(A) Sphognum cuspidatum
Polytrichum commune
Morchantia polimorpha
Funaria
34. Choqmoqli planning gametafiti necha jinsli ba u qancha umr koradi.
A) ikki jinsli, 8 10-yil yashaydi
(B) ikki jinsli, 15 20-yil yashaydi
C) ayrim jinsli, 1 2-yil yashaydi
D) ayrim jinsli, 6 8-yil yashaydi
35. Licopodium clavatum qanday kopayadi.
A) faqa jinsiy yol bilan, anteridiy va arxegoniy xosil qilib.
B) faqat jinssiz sporalar xosil qilib.
(C) vegetative, jinssiz sporalar yordamida, jinsiy yol bilan.
D) faqat vegetative, poyasining shoxlanishi dixatamik bolib, yer bagirlab osib 3 metr-
gacha yetadi va shu orqali kopayadi
36. Sporasidan olinadigan moy tabobatda, jun va ipaklarni boyashda, pirotexnikada, texnika
detallarini quyishda ishlatiladigan osimlikni aniqlang.
A) Polytrichum commune
B) Sphagnum cuspidatum
C) Morchontia polimorpha
(D) Licopodium claratum
37. Hozirgi ilmiy qarashlarga kora yosinlar
(A) Riniotoifalardan, ulardan sporafitning reduksiyalanishi va gametafitning progressiv
taraqqiy etishi tufayli kelib chiqqan
B) Zosterofiltoifalardan, ulardan sporafitning reduksiyalanishi va gametafitning progressive
taraqqiy etishi tufayli kelib chiqqan
C) Psilottoifalardan, ulardan sporafitning reduksiyalanishi va gametafitning progressive
taraqqiy etishi tufayli kelib chiqqan
D) Yosintoifa osimliklar evalutsiya jarayonida mustaqil ravishda suv otlardan kelib
chiqqan
38. Qirqbogimlilar jinsiy naslining oziga xos xususiyatlari qanday bolishini belgilang.
A) Osimtalari bir bolib, spermatazoidlari kop xivchinli, arxegoniyda tuxum hujayra
yetiladi
(B) Anteridiyda kop xivchinli spermatozoid, arxegoniya tuxum hujayra shakillanadi, uning
o'simtalari ayrim jinslidir.
C) Osimtasi ikki jinsli, spermatazoidlari kop xivchinli, arxegoniyda tuxum hujayra
yetiladi
D) Osimtalari bir va ikki jinsli boladi
39. Sporasi morfologik jixatidan birxil, lekin fiziologik jixatdan bir biridan farq qilib,
ularning birida erkak, boshqalaridan urgochi gametafit unadigan osimlikni belgilang.
A) Rhynia major
B) Licopodium clavatum
(C) Eguisetum arvense
D) Polytrychum commune
40. Psilottoifa osimliklar bolimiga xos bolgan tarifni belgilang.
A) Psilottoifalarga Psilotum triguetum, P.flaccidum mansub bolib, ular Janubiy Kareya,
Janubiy Yaponiya, Govay orollari va Yangi Zellamdiyada tarqalgan.
B) Poyasi 10-100 sm, poyasi uch qirrali yoki yassi dixotamik shoxlangan, poyasini uchida
sinangiy xosil boladi, unda sporalar yetiladi, sporalardan chuvalchang shaklidagi dixotamik
shoxlangan 1,8-2 smli gametafit xosil qiladi.
C) Poyasi 5-25 sm uzunlikda, poyasi yassi bolib dixotamik shoxlangan, ular paporotniklar
poyasida epifit xolda yashaydi
(D) B,C,D
41. Qirqbogimlarning ildiz tuzilishining oziga xos xususiyatlarini belgilang.
(A) Ularda musbat geotropik ildizlar bolib, ular pastga qarab osaib, 0,5-2 metrga yetadi
ularda ageotropik ildizlar ham bolib, ular har tomonga osadi.
B) Qirqbogimlarda faqat geotropic ildizlar bolib, ular pastga 0,5-2 metrgacha kirib boradi,
har qaysi bogimdan bittadan xosil boladi
C) Qirqbogimlarga ageotropik ildizlar bolib, ular har tomonga qarab osadi.
D) Qirqbogimlarda faqat ildizpoya va yon ildizlar mavjud.
42. Qirqbogimning ildizpoyasidan hosil bolgan tuganaklarning vazifasi nima?
A) Qirqbogim tuganagida zaxira moddalar toplanib u vegetativ poyani osishiga sarf
bo'ladi
(B) tuganakda ozuqa modda toplanadi va vegetative kopayish vazifasini bajaradi.
C) Qirqbogim tuganagida kurtaklar joylashgan bolib vegetativ kopayishni taminlaydi
D) Qirqbogim tuganagi spora xosil qiluvchi qongir rangli poyani osishiga sarf boladi
43. Poyasidagi kremnozem binokorlikda yogoch va boshqa qurilish materiallarining siliq-
lashda ishlatiladigan, meditsinada siydik haydovchi va qon toxtatuvchi vosita sifatida
qollaniladigan vosita sifatida qollaniladigan osimlikni aniqlang.
A) Polytrychum commune
B) Licopodium claratum
(C) Eguisetum arvense
D) Sphagnum cuspidatum
44. Sporalari yumaloq, toq yashil rangli, uch qavat posti bilan oralgan, ustki postidan
spora pishib yetilishi oldidan spiral shakli bukilgan, oxiri bir qadar yogonlashgan elatera
xosil qiladi. Berilgan tarif qaysi osimlikka taluqli?
A) Sphagnum cuspidatum
B) Licopodium claratum
C) Polytrychum commune
(D) Eguisetum arvense
45. Qirqquloglar bolimining yer yuzida qancha turi malum.
(A) 10000
B) 8000
C) 5700
D) 4500
46. Qirqquloqsimonlar qaysi davrda paydo bolgan.
A) Toshkomir
(B) Devon
C) Silur
D) Yura
47. Qirqquloqsimonlarni daraxtsimon vakillarini belgilang.
A) marsiliya
B) salviniya
(C) diksoniya
D) ofioglossum
48. Osimlikda sporangiylar xosil bolishi jixatidan ikki xil, eng qadimgi vakillarida ular
barg epidermisidagi bir necha hujayradan xosil bolgan bolsa, evalutsiya jixatdan ancha
yosh vakillarida esa bargning bitta hujayrasidan xosil bolgan. Bu tarif qaysi bolimga
tegishli.
A) Riniotoifalar
B) Plauntoifalar
C) Yosintoifalar
(D) Qirqquloqtoifalar
49. Qirqquloqlarni riniotoifalar bilan filogenetik bogliqligidan darak beruvchi belgi nima.
(A) ularning eng qadimgi va xozirgi vakillarida otkazuvchi sistemaning primitive shakildagi
protostel shaklda bolishligi
B) ularda protostel simondagi otkazuvchi sistemani bolishligi
C) ular poyasida sifanostel shakildagi otkazuvchi sistemani bolishligi
D) ular poyasida protostel, hamda sifonostel sistemani bolishligi
50. Bargi xlorafilni yoqotib, faqat jinssiz kopayish vazifasini bajaruvchi qirqquloq, turini
belgilang.
A) marsiliya
(B) salviniya
C) zuxrasoch
D) ofioglossum
51. Qirqquloqlar bargining poyadan kelib chiqqanligini korsatuvchi belgilarni aniqlang.
A) barg tomirlanishi dixotamik, bu xususiyat novda (tallom)ga xosligi
B) barglari yirik bolib 30 m gacha osadi, chumki osish nuqtasi uni ichida joylashgan
(C) barglari yirik bolib osish nuqtasi uning uning icchida joylashgan, barg tomirlanishi
dixotamikdir
D) barg ildiz poyadan rivojlangan mustaqil vegetativ organdir.
52. Qirqquloqlar bargida top-top bolib joylashgan sporangiylarni sorus deyiladi. Ularning
xosil bolishi necha xil.
A) Sporangiylarni xosil bolishi barcha qirqquloglarda bir xil boladi
B) Eng qadimgi qirqquloqlarda sporangiylar barg epidermisidagi bir necha hujayradan xosil
bolgan, shuning uchun yirik va bir necha qavat hujayralar bilan qoplangan.
C) Evolutsiya jihatdan ancha yosh vakillarida sporangiylar bargning bitta hujayrasidan xosil
bo'lgan, ular kichik va bir qavat post bilan qoplangan
(D) Sporangiylarni xosil bolishi ikki xil boladi.
53. Teng sporali qirqquloqlarning gametafitining shakillari qanday boladi?
(A) ipsimon, lentasimon, chuvalchangsimon, yuraksimon va boshqalar
B) ipsimon, lentasimon
C) faqat yuraksimon
D) faqat lentasimon
54. Qirqquloqlarda protoandrea kuzatiladi, bu nima.
A) arxegoniyni anteridiyga nisbatan oldinroq taraqqiy etishi
(B) anteridiyni arxegoniyga nisbatan oldinroq taraqqiy etishi
C) gametafitdagi anterediy va arxegoniyning turli muddatlarda yetilishi oz-ozidan urug-
lanish orniga, gametafitlar orasida chetdan uruglanish uchun imkoniyat yaratadi
D) evalutsiyaning progressiv rivojlanishida yordam beradi
55.Sporangiysining kattaligi 3 mm, gametafiti ipsimon shakilda, xlorafilsiz zamburuglar bilan
simbioz xolda tuproqda 20 yilga qadar yashaydigan osimta qaysi osimlikka mansub?
A) Salvinia natans (L) Alb.
B) Dryopteris filix-mas (L) Schott.
(C) Ophioglassum vulgatum L.
D) Adianthum capillus-veneris L.
56. Xalq tabobatida ildizpoyasidan gijja xaydovchi bosita sifatida foydalaniladiga osimlikni
belgilang.
A) Ophioglossum vulgatum L.
B) Salvinia natans (L) Alb.
C) Adianthum capillus-veneris L.
(D) Dryapteris filix-mas (L) Schott.
57. Qirqquloqning osimtasi yuraksimon plastinka shaklida, uning ostki qismida
rangsiz rizoidlari xosil boladi, osimtada jinsiy organlar anteridiy va arxegoniy
taraqqiy etadi, spermatazoidlari kop xivchinli, uruglangan tuxum hujayradan
murtak rivojlanuvchi, boyi 100 sm gacha etadigan osimlikni aniqlang.
(A) Dryopteris filix-mas (L.) Schott.
B) Salvinia natans (L.) Alb.
C) Adianthum capillus-veneris L.
D) Ophioglossum vulgatum L.
58. Mikrosoruslarning uchida taraqqiy etgan mikrosporangiylarda 64 tagacha mik-
rospora, megasorusda taraqqiy etgan megasporangiyda bitta megaspora yetiladi-
gan osimlikni aniqlang.
A) Dryopteris filix-mas (L.) Schott.
(B) Salvinia natans (L.) Alb.
C) Adionthum capillus-veneris L.
D) Ophioglossum vulgatum L.
59. Barglar qoltigida joylashgan soruelar kuzda uzulib suv ostiga chokadi, qishda
uning devorlari chiriydi, erta bahorda mikro va megasporangiylar yana suv yuzassiga kotarilib gametafit xosil qiladi, uning spermatozoidlar kop xivchinli. Bu qaysi osimlik.
A) Asplenium ruta-muraria L.
B) Marsilia guadrifalia L.
(C) Salvinia natans (L.) Alb.
D) Ophioglossum vulgatum L.
60. Qaragaytoifalar (Pinophyta) bolimining hozirda osayotgan ajdod (sinf)larini
aniqlang.
A) Genetitsimonlar, uruglipoporotniklar
B) Uruglipoparotniksimonlar, ginkosimonlar
C) Bennettitsimonlar, qaragaysimonlar
(D) Sagovniksimonlar, genetitsimonlar
61. Qaragaytoifalar (Pinophyta) bolimining qazilma holda uchiraydigan ajdod (sinf)larni aniqlang.
(A) Uruglipoparotniksimonlar, bennettitsimonlar
B) Sagovniksimonlar, uruglipoparotniksimonlar
C) Bennettitsimonlar, sagovniksimonlar
D) Genetitsimonlar, qaragaysimonlar
62. Yer yuzida qaragaytoifa osimliklarning qancha turi bor?
A) 650-680
(B) 750-800
C) 900-950
D) 1000-1100
63.Ochiq urugli osimliklar qachon paydo bolgan?
A) poleozoy erasi, perm davrida
B) poleazoy erasi, karbon davrida
(C) paleozoy erasi, devon davrida
D) mezazoy erasi, yura davrida
64. Sagovniklarning urugkurtagida uruglanish jarayoni korsating.
A) anteridial hujayra spermatozoid + arxegoniyni tuxim hujayrasi zigota urug
B) mikrospora spermogen hujayra + arxegoniyning tuxum hujayrasi zigota urug
C) spermotogen hujayra spermatozoid + tuxum hujayra zigota urugmurtak urug
(D) Mikrospora (chang) vegetative hujayra anteredial hujayra spermagen hujayra 2 ta kopxivchinli spermatozoid + arxegoniyning tuxum hujayrasi zigota urugmurtak urug
65. Gnetumsimonlar ajdodiga (sinf) mansub oilalarni belgilang.
(A) Qizilchdoshlar, velvichiyadoshlar, genetumdoshlar
B) Genetumdoshlar, ginkodoshlar, bennetitdoshlar
C) Qizilchadoshlar, sagovnikdoshlar, ginkodoshlar
D) Velvichiyadoshlar, bennetitdoshlar, sagovnikdoshlar
66. Qizilchadoshlar (Ephedraceae) oilaning shoxchalarini bogim orasi 2 sm, boyi 1,5 m gacha urgochi qubbasi bir gulli, mevasi bir urugli barglari ikkitadan qarama qarshi joylashgan dorivor turni aniqlang.
A) Ephedra fedtschenkoa Pauls.
(B) Ephedra eguisetina Bge.
C) Ephedra intermedia Schrenk.
D) Ephedra intermedia Sup.
67. Balandligi 30-40 m daraxt, ikki uyli, bargi oddiy, uzun bandli, yapirogi yelpigichsimon, ikki bolakli, poyasida smola hosil bolmaydi, urugining sirt qismi yumshoq va shirali, ichki qatlami esa yupqa va qattiq, urugi tashqi korinishidan olxorining mevasiga oxshaydigan dorivor, manzarali, 1000 yoshgacha yashaydigan osimlikni aniqlang.
A) Juniperus excelsa M.B.
B) Thuja orientalis (L.) Ende.
(C) Ginkgo biloba L.
D) Juglans regia L.
68. Mikrosporafillari qisqa, unda 2ta, bazan 3-4 ta mikrosporangiy joylashgan, uning spermiyli gametafitga aylanishi mikrosporangiydan ajiralib chiqmasdan avval uning ichida boradi, undan hosil bolgan mikrospora shamol yordamida urugkurtakka tushadi va u yerda ikkita harakatchan spermatozoid hosil boladi, spermatozoid tuxum hujayrani uruglantirgandan song zigota, undan murtak xosil boladi, songra urug shakillanadi, urugmurtagining taraqqiyoti kopincha urug yerga tokilgandan song davom etadi. Yani urugida tinim davri bolmaydigan dorivor, manzarali, xosiyatli osimlik qaysi.
A) Taxaca bacata L.
B) Thuja orientalis (L.) Ende
C) Juniperus excelsa M.B.
(D) Ginkgo biloba L.
69. Poyasida smola yollari mavjud bolgan, changchi qubbalari yillik novdani tubida guj bolib joylashgan, mikrosporasida ikkita havo qopchigi bolgan, urugchi qubbalari novdaning uchida joylashgan, tarqalish areali juda keng bolgan, yorugsevar, balandligi 20-40 m, postlogi qizgish-qongir bolgan, qurilish xom ashyosi sifatida, manzarali osimlik sifatida, dorivorlik xususiyatlarriga ega bolgan osimlikni aniqlang.
(A) Pinus silvestris L.
B) Thuja orientalis (L.) Ende
C) Juniperus excelsa M.B.
D) Taxaca bacata L.
70. Balandligi 112 m, tanasining diametri 11 m bolgan doimo yashil sekvoya, meksika taksodiumning diametri 16 m, momont daraxtiniki esa 12 m bolib 3000 yilgacha yashaydi.
Bu osimliklar qaysi ajdod (sinf) ga mansub
A) Genetumsimonlar ajdodi
(B) Qaragaysimonlar ajdodi
C) Bennettitsimonlar ajdodi
D) Sagovniksimonlar ajdodi
71. Qaragaydoshlar (Piniaceoe) oilasiga mansub turkumlarni belgilang.
A) Biota, Pinus
B) Biota, Juniperus
(C) Pinus, Picea
D) Taxela, Arauca
72. Archadoshlar (sarvdoshlar) Cupressaceae oilasiga mansub turlarni aniqlang
A) Biota orientalis, Pinus pallasiana
B) Juniperus serarschanica, Picea abies
C) Juniperus excelsa, Picea schrenkiana
(D) Biota orientalis, juniperus turkestanica
73. Archadoshlar (Cupressaceae) oilasiga mansub turlarni belgilang.
(A) kiparis, tuya, archa
B) archa, saur, sekvoya
C) toksodium, kiparis, tuya
D) archa, momont, saur
74. Ozbekistonning togli xududlarida osadigan archa turlarini aniqlang.
A) kiparis, zarafshonarchasi, yarimsharsimonarcha
(B) zarafshonarchasi, yarimsharsimonarcha, turkiston archasi
C) kiparis, virginarchasi, Turkistonarchasi
D) zarafshonarchasi, Turkistonarchasi, virginarchasi
75. Archa (Juniperus) turkimining o’ziga xos xususiyatlarini aniqlang.
A) Mevasi (qubba) bir urug’li, yumshoq, qalin mazasi bir oz chuchuk shirin, ovalsimon
B) Qubbasi pishish jarayonida qattiq, yog’ochlanadi, pishgandan so’ng ochiladi
(С) Qubbasi yumaloq pishish jarayonida etdor, smolali boladi, yogochlanmaydi, pishganda ochilmaydi
D) Qubbasi 2-3 urugli, bir muncha qattiq
76. Gulli osimliklarning hozirda qancha turi mavjud.
A) 370 oila, 13000 turkum, 267000 tur
B) 350 oila, 10000 turkum, 160000 tur
(C) 533 oila, 13000 turkum, 250000 tur
D) hali toliq aniqlangan emas
77. Dastlabki gulli osimliklar qachon paydo bolgan.
(A) mezazoy erasining yura davrida
B) mezazoy erasining trias davrida
C) mezazoy erasining bor davrida
D) palyazoy erasining perm davrida
78. Magnoliyadoshlar (Magnoliaceae) oilaning gul formulasini ko’rsating.
A) Ca2 Co4 A∞ G(2)
(B) Ca3 Co3+3 A∞ G∞
C) Ca5 Co5 A∞ G∞
D) Ca4 Co4 A4+2 G(2)
79. O’zbekistonda 1870-yilda keltirilga, gullari efir moyli (limon xidli), boyi 30 m ga yetadigan, gullari sargish oq, uzunligi 10 sm, mevassi bargak, top meva 6-7 sm bolgan qimmatli manzarali, hamda dorivorlik xususiyatiga ega bolgan osimlikni belgilang.
A) Liriodendron tulipifera L.
B) Magnolia yulan L.
(C) Magnolia grandiflora L.
D) Liriodendron sinessis L.
80. Gulining formulasi P3+3 A3+3+3 G(3) aktinamorf, mevasi danak, urugi endosperimsiz, 20-25% yog bor, boyi 10-15 m ga yetadigan daraxt, u yovvoyi xolda. Orta yer dengizi atraflarida tarqalgan, Ozbekistonning introduksiya qilingan. U qimmatli oziq-ovqat, ziravor, dorivor, manzarali, kanserva sanoatida keng qollaniladigan, qadimgi greklar botirlik, jasurlik, paxlavonlik va moxirlik ramzi xissoblagan osimlikni aniqlang.
A) Cinnomomum Comfora L.
B) Persea gratissima L.
C) Persea Americana L.
( D) Laurus nobilis L.
81. Dorchin, kamfora, avakado kabi dorivor, oziq-ovqat osimliklari qaysi oilaga mansub.
(A) Lavrdoshlar oilasi Lauracea
B) Magnoliadoshlar oilasi Magnoliaceae
C) Qalampirdoshlar oilasi – Piperaceae
D) Nilufardoshlar oilasi – Numphaeaceae
82. Guli oq, formulasi Ca3+5 Co∞ A∞ G∞ , aktinomorf mevasi yong’oqcha, ildizpoyasida kraxmal to’planadigan, Sirdaryo va Amudaryo deltasida tarqalgan Hymphoe alba qaysi oilaga mansub?
A) ayiqtovondoshlar
(B) nilufarguldoshlar
C) rafleziyadoshlar
D) lavrdoshlar
83. Gulining diametri, 40 sm, 3 kun gullab turadi, uning rangi 1-kuni oq pushti, 2-kuni toq qizil, 3 kuni tiniq oq rangga kiradi, bargining diametri 2 m gacha bolib, u 50 kg gacha yukni kotara oladigan manzarali gidrofit osimlik bolib, Amazonka daryosida osadi nilufarguldoshlar oilasiga mansub osimlikni aniqlang.
A) Nymphaea candida L.
B) Victoria cruciana L.
(C) Victoria regia L.
D) Nymphae alba L.
84. Gul formulasi Ca5 Co5 A∞ U∞ , aktinomorf, mevasi to’p meva, yong’oqcha yoki ko’sakcha, bo’lgan, yer ustki qismida zaxarli-anemonal bo’lgan, bo’yi 20-45 sm, zax yerlarda o’suvchi ayiq tovondoshlar oilasiga mansub bir yillik yoki ko’p yillik o’simlikni belgilang.
A) Adonis chrysocythus
B) Aconitum talassicum M. Pop.
C) Ceratocephalus falcatus
(D) Ranunculus sceleratus L.
85. Gul formulasi Ca5 Co∞ A∞ U∞ mevasi ko’p urug’li to’p meva, ko’p yillik o’t o’simlik bo’lib undan yurak kasalliklarini davolashda qollaniladigan adonizit pereparati olinadigan osimlikni aniqlang.
A) sugur oti Adonis chrysocythus
(B) mushukot Adonis parviflora Fisch
C) oyuvchi ayiqtovon Ranunculus acer
D) bahor suviroti Adonis Vernalis
86. Ayiqtovondoshlar oilasiga mansub, efimer zaxarli osimlikni aniqlang.
A) gozal ayiqtovon Ranunculus laetus Wall.
B) ilontumshuq uchma Ceratocephalus falcotus L.
(C) zaxarli ayiqtovon Ranunculus Sceleatus
D) mushuk ot yoki sassiqmatal Adonis parviflora Fisch
87. Ayiqtovondoshlar oilsiga mansub manzarali osimliklarni aniqlang.
A) sanchiqiot, olmosot, sedana
B) akanit, anemon, uchma
(C) peon, suvyigar, isparak
D) peon, uchma, ormalovchi ayiqtovon
88. Ayiqtovondoshlar oilasiga mansub mevasi efir moyli, qishloq xojaligi ekinini belgilang
A) Paeonia albiflora Pall.
B) Nigella integrifalia Rgl.
C) Paeonia hybrida Pall.
(D) Nigella sativa L.
89. Zirkdoshlar (Berberidaceae) oilasiga mansub osimliklar qatorini belgilang.
( A) qoraqand, yersovun, magoniya
B) sanchiqiot, mushukot, ilonchop
C) yersovun, magoniya, suvyigar
D) isparak, parpi, pofanak
90. Ginetseyi psevdo (soxta) monomer tuzilishli siklik joylashgan, kam sonli (4-18 tagacha), kopinch 6 ta changchili, ular oz navbatida maxsus qopqoq yordamida ochiladi. Oila nixoyatda geterogen, uning karpologiyasi palenologik tuzilishi, gul meva va urugining tuzilishi, vegetativ organlarining ichki va tashqi tuzilishi bilan bir-biridan keskin farq qiladi. Oilaning 12 turkimga mansub 600 dan ortiq turi yer sharida tarqalgan, bu oilani aniqlang.
A) Koknordoshlar (Papaveraceae) oilasi
(B) Zirkdoshlar (Berberidaceae) oilasi
C) Chinniguldoshlar (Caryophyllaceae) oilasi
D) Ayqiqtovondoshlar (Ranunculaceae) oilasi
91. Mevasi ovqatga solinadi, sharbat olinadi, murabbo, kisel tayorlanadi, ildizi va postlogidan teri va gazlamalarni boyash uchun sariq boyoq olinadigan dorivor osimlik, ammo galla ekinlariga zarar keltirishga sabab bo’ladigan o’simlikni aniqlang.
A) Leontice eversmannii Bge.
B) Mahonia aguifolium (Rursch) Nutt.
(C) Berberis vulgaris L.
D) Bangardia chrysogonum (L.) Boiss.
92. Gul formulasi Ca2 Co4 A∞ G(2) , aktinomorf, mevasi ko’sakcha, urug’i endosperimli, unda 50 % gacha yog bor, poyasi sut shirali, mum qatlam bilan qoplangan, gullari gunafsha, pushti rangli, boyi 100 sm yetadigan mevasidan meditsinada muhum axamiyatga ega bolgan morfin, kodein, papaverin alkoloidlari olinadigan bir yillik madaniy ot osimlikni belgilang.
A) Roemeria hybrida (L.) DC.
B) Papaver pavonium Schrenk.
C) Roemeria refracta DC.
D
93. Bargi bandli, oddiy, 2-3 karra patsimon qirqilgan, tukli guli qizil, pushti, asosi dogli, kosachabargi 2 ta, gultojbargi 4 ta, changchisi kop, ipchalari qora, mevasi 2-4 tabaqali qozoqsimmon kosak, gulbargida alkaloidlar, organik kislotalar, vitamin C, qandlar, oshlovchi va boyoq moddalari bolgan boyi 50 sm gacha yetadigan efimer osimlikni aniqlang.
(A) Poemeria refracto D.C qizgaldoq
B) Glaucium elegans F. et M ormon qora
C) Paparer pavoninum Schrenk qizil koknori
D) Nypecoum trilobum Trautv - xupekoum
94. Shotaradoshlar (Fumariaceoe) oilasiga mansub boyi 10-25 sm gacha bolgan tarkibida alkaloidlar, glikozidlar, oshlovchi va boyoq moddalar, vitamin C, K, organik kislotalar, smolalar, qandlar bolgan, yer ustki qismidan tayorlangan qaynatmasi sariq, bavosil, qon tozalovchi, siydik haydovchi, bosh ogrigini qoldiruvchi, haroratni pasaytiruvchi osimlikni aniqlang.
A) Shotara Fumaria Parviflora.
(B) Vayyan shotarasi Fumaria vaillantii Loisl.
C) Darvoz burmaqorasi Corydalis darvasica Rgl.
D) Burmaqora Corydalis severtzovii Rgl.
95. Gul formulasi ♀ P4 A0 G(2) ♂ P4 A4 G0 bo’lga, mevasi rezavor to’p meva, urug’i endosperimli, barglari oddiy, sut shirali, gullari ayrim jinsli, bir yoki ikki uyli bo’lgan, gulqo’rg’oni oddiy, gulkosachasimon, 4 bargchali, gulqo’rg’on bargchalari qancha bolsa, changchilari ham shuncha bolgan, daraxt va butalardan iborat oilani belgilang.
A) Ranodoshlar oilasi Rosaceae
B) Toldoshlar oilasi Salicaceae
(C) Tutdoshlar oilasi Moraceae
D) Zarangdoshlar oilasi Aceraceae
96. Barygining tarkibida furokumarinlardan psoralen, bergapten bolgan, yotal va
ko'kyotal, hamda teri kasalliklarida foydalaniladigan ayrim jinsli bir uyli osimlikni aniqlang.
A) Maclura sup.
B) Morus nigra L.
C) Ficus clastica L.
(D) Ficus carica L.
97. Tutdoshlar (Moraceoe) oilasiga mansub mevasi oziq-ovqat boladigan osimliklarni belgilang.
(A) non daraxti (Artocorpus integer L.), shotut (Morus nigra L.), anjir (Ficus carica L.).
B) fikus (Ficus elastica L.), moklyura (Maclura sup.) shotut (Morus nigra L.)
C) anchar (Antiaris toxicaria L.), oq tut (Morus alba L.) anjir (Ficus carica L.).
D) Kostilla eloetika (Castilloa elostica), qogoz daraxti (Broussonetia), maklyura
(Maclura sup.)
98. Postloq qaynatmasi burishturuvchi vosita sifatida ogiz boshligi kasalliklari, menenggit, stamatit, milk qonaganda, ogizda hid paydo bolganda, ogiz chayish uchun qollaniladigan osimlikni aniqlang.
A) ot kashtan (Castanea satira Mill.)
(B) oddiy eman (Quercus robur L.)
C) Qora qayin (Fagus orientalus Lipsky.)
D) Buk (Fogus silvatica L.)
99. UrugI tarkibida eskulin va farosin, kumarin glikozidlari, flavonoidlar, triterpen saponinlar, kraxmal, oqsil oshlovchi moddalar, bargida flavonoidlardan ktsertsetin, kempferol, karotinoidlar bolgan, urugidan tayorlangan ekstrakt eskuzan tromboflebit va vena qon tomiri kengayishining oldini olish va davolashda, bavosil va aterosklerozda ishlatiladigan emandoshlar (Fagaceae) oilasiga mansub barglari oddiy, 15-20 m ga yetadigan daraxtni belgilang.
A) Qora dub (Quercus petrajah)
B) Oddiy eman (Quercus robur L.)
(C) Asl kashtan (Costanea satira Mill.)
D) Sharq qora qayini (Fagus oirentalis Lipsky.) Buk
100. Qayindoshlar (Berulaceoe) oilasiga mansub osimliklar qatorini belgilang.
A) ormon yongogI, olixa, sogalei qayin, eman.
B) oq qayin, momiqli qayin, pomir qayin, buk.
C) turkiston qayini, pakana qayin, olixa, kashtan.
(D) grab, ormon yongogi, oq qayin, olixa.
101. Kurtagining tarkibida betilen betulol, kariofellen va terpenoidlar bolgan, kurtak damlamasidan siydik haydovchi, ot haydovchi vosita sifatida xoletsistitda ishlatiladigan, postlogi oq, boyi 10-20 m, gullari ayrim jinsli, bir uyli topguli kuchalasimon, erkak kuchalasi 2-4 tadan kuzdan boshlab taraqqiy etadigan, urgochi kuchalasi bahorda bittadan yetiladigan, barglari oddiy bolgan daraxtni toping.
(A) qayin Betula verrucosa Ehrh.
B) Turkiston qayini Betula turkestanica.
C) Olxa Alnusglutinosa (L.) Gaertn.
D) Ormon yongogi Carylus avellana L.
102. Gullari ayrim jinsli, bir uyli, urugchili gullari bittadan, changchili gullari esa 6-20 tasi birikib kuchalasimon topgul xosil qiladi, bargi toq patsimon murakkab barg, bargidan yuglon pereparati ajiratib olingan bolib, u teri sili, ekzema, temiratki, surunkali epidermofitiyani davolashda ishlatiladi, xom mevasidan vitamin kontsentrati tayorlanadi, bargidan va postlogidan jigarrang boyoq olinadigan osimlikni aniqlang.
A) Fraxinus excelsior L.
(B) Juglans regia L.
C) Jasminium officinale L.
D) Olea Europoea L.
103. Mevasining tarkibida 75 % yog bolgan osimlikni toping.
A) Ricinus communis L.-kanakunjut
B) Olea Europoea L.-zaytun
(C) Juglans regia L.-yongoq
D) Gassypium hirsutum-goza
104. Ozbekistonda Pskom va Ugom tizma toglarida Qirgizistonda Fargona, Chotqol va Uzun Axmat tizma toglarida, Tojikistonda Hisor va Darboz tizma toglarida, Turkmanistonda Kopetdog tizma togidagi Sambur daryolarining qirgoqlari bolib ormonzorlar xosil qilgan oziq-ovqat, qimmatli dorivor va boyoq beruvchi, hamda mebel ishlab chiqarishda foydalaniladigan osimlikni aniqlang.
A) Betula turkestanica Roth.
B) Faraxinus excelsior L.
C) Betula verrucosa Ehrh.
(D) Juglans regia L.
105. Yongoqdoshlar (Juglandaceae) oilasi Pistadoshlar (Anacardiaceae) oilasiga yaqin deb etirof etiladi, ammo oziga xos farqi bor, uni toping.
(A) b,c,d
B) ginetseyini tuzilishi bilan farqlanadi, ginetsey yosh novdalarni uchida 1-5 (10-12) tadan joylashadi.
C) changchilarida teshikchalari (pora) bolishi bilan
D) yogochligida mum yollarining bolmasligi bilan
106. Gul formulasi P2,4 A5-4,8-10 G0; P4 A0 G(2) bolgan osimlikni aniqlang.
A) Faxinus excelsior L.
(B) Juglans regia L.
C) Betula verrucosa Ehrh.
D) Platanus orientalis L.
107. Gul formulasi ♂ P4 A4 G0; ♀ P4 A0 G(2) tugunchasi bir xonali, mevasi yong’ocha, barglari poyada qarama-qarshi joylashgan tukli, bargida A, B, C, K vitaminlarga boy bo’lib 2-5% xlorafil bor, meditsinada bavosil va qon oqishini toxtatuvchi vosita sifatida foydalaniladigan kop yillik ot osimlik bu qaysi osimlik.
A) Urtica cannabina L.-nashasimon gazanda
B) Urtica ureus L.-kuydiruvchi gazanda
(C) Urtica dioica L.-gazanda
D) Bochmeria mivea L.-oq rami.
108. Poyasi tik osuvchi (60-100sm) tort qirrali, shoxlanmagan, barglari oddiy, tuxumsimon, yirik tishsimon qirrali, poyada uzun bandi bilan qarama-qarshi joylashgan, poya va barglari achituvchi tuklar bilan qoplangan, ikki uyli, tarkibida karotin, vitamin C, K, B2 pantoten va chumoli kislotalar, urtitsin glikozidi, gistamin, xlorafil, kraxmal bolgan meditsinada qon toxtatuvchi vosita sifatida, bargidan ajiratib olingan xlorafil oziq-ovqat sanoatida va farmatsevtikada boyoq modda sifatida ishlatiladigan osimlikni toping.
A) Mentha asiatica Boriss-yalpiz.
B) Bachmeria mivea L.-oq rami
C) Salvia sclarea L.-marmarak
(D) Urtica dioic L.-gazanda
109. Gulqorgoni oddiy, etli pardasimon, 3-5 bargchali, oqimtir-yashil yoki sargish, bazan toq qizil rangli, changchisi gulqorgon bargchalarining soniga teng (3-5), bazan tagi birikib, tugunchani oraab olgan pardasimon naychaga aylanadi, tugunchasi chetki, naychasiz, 2-3 tumshuqli, bir uyali, bir yoki kop urugkurtakli, mevasi bir yoki kop urugli yongoqcha, uruglari sharsimon, yasmiqsimon, yaltiroq, murtagi halqasimon, bir tupi 1 mln gacha urug beradigan bir yillik, boyi 1-1,5 m li osimliklar qaaysi oilaga mansub.
(A) Amaranthaceae - gultojixorozdoshlar
B) Chenopodiaceae shoradoshlar
C) Polygaonaceae torondoshlar
D) Connabaceae nashadoshlar
110. Gultoji xorozdoshlar (Amaranthaceae) oilasiga mansub manzarali va yem-xashak osimlikni aniqlang.
A) Amaranthus albus L.
(B) Amaranthus Candatus
C) Amaranthus blitum L.
D) Amaranthus retroflexus L.
111. Gul formulasi Ca4-5 Co0 A5 G(2-3), mevasi yongoqcha, uruglari sharsimon, yasmiqsimon yaltiroq, Ozbekistonda 1 ta turkum 10 turi osadigan oilachani aniqlang.
A) gerringiodoshchalar Derringioideae
B) gomfrenadoshchalar Gomphrenoideae
(C) gultojixorozdoshchalar Amaranthoideae
D) gultojixorozdoshlar Amaranthaceae
112. Qizil rangli gullari xorozning tojisiga oxshash topgul xosil qiladigan, Ozbekistonda faqat madaniy holda ostiriladigan mashxur osimlik gultojixorozni toping.
A) Amaranthus blitum L. (Amaranthoideae)
B) Gomhrena globosa (Gomfrenadoshchalar)
C) Amaranthus albus L. (Amaranthoideae)
(D) Celosia cristata (Derringiadoshchalar)
113. Gul formulasi P(5) A5 G(2-5) , gullari korimsiz, anemofil, bazan entomofil, boshoq yoki qisqa bandli dixozinlarda joylashgan , gulqorgoni oddiy, kosachasimon 5 bolakli, tutash, yashil yoki pardasimon changchilari 5 ta, erkin, ginitseyi 2-5 mevacha bargdan xosil bolgan, mevasi yongoqcha, murtagi egilgan, sipiralsimon, kosakcha va rezavor mevali turlari ham mavjud bolgan oilani aniqlang.
(A) Shoradoshlar Chenopodiaceae
B) Gultojixorozdoshlar Amaranthoceae
C) Chinniguldoshlar Caryphyllaceae
D) Semizotdoshlar Portulacaceae
114. Ozbekistonda shoradoshlar oilasining qancha turi osadi.
A) 110 turkum, 1500 tur.
(B) 43 turkum, 180 tur.
C) 51 turkum, 200 tur.
D) 108 turkum, 1400 tur.
115. Qand lavlagi beta vulgaris var altissima ildiz mevasida 20% qand bor, uning gul formulasini aniqlang.
A) Ca5 Co5 A5 G(1)
B) Ca4-5 Co0 A5 G(2-3)
(C) P(5) A5 G(2-5)
D) Ca4 Co4 A4+2 G(1)
116. Shoradoshlar oilasiga mansub super galafit osimlikni aniqlang.
A) Bassiya Bassia hyssopifolia (Pall) Kuntze
B) Qizgish shora Chinopodium rubrum L.
C) Oq shora Chenopodium album L.
(D) Qizil shora Saalicornia europaea
117. Shoradoshlar (Chenopodiaceae) oilasiga mansub bir yillik osimlikni toping.
(A) Olabota Atriplex tatarica L.
B) Buyrugun (itsigek) Anabasis aphylla L.
C) Teresken Ceratoides erersmanniana
D) Izen Kochia prostrate (L) Schrad
118. Kam qonlik va buqoq kasalligida foydalaniladiganshoradoshlar oilasiga mansub bir yillik sabzavot osimligini aniqlang.
A) shora Chenopodium album L.
(B) ismaloq Spinacia oleracea L.
C) lavlagi Beta vulgaris L.
D) Olabuta Atriplex tatarica L.
119. Bargsiz yoki qipiqsimon bargli, assimlatsiya vazifasini asosan bir yillik yosh novdalari bajaradigan gullari mayda, ikki jinsli, 5 azoli, mevasi qanotchali rezavor, postlogi toq kulrang-qoramtir, ozagi jigarrang, qattiq, ogir, suvda chokadigan yem-xashak, ixota, yoqilgi, sifatida foydalaniladigan qumli shorxok gullarga osadigan osimlikni aniqlang.
A) Cherkez Salsola richteri. Korelin.
B) Chogon Aellenia subaphylla (C.A.Mey) Aellen.
(C) Holoxylon aphyllum L.
D) Buyrugin Nanophyton erinaceum (Pall) Bungl.
120. Tarkibida calcolin va calcolidin alkaloidlari bolgan, pereparatlari gipertoniya, hamda bosh ogriq kasalliklarini davolashda ishlatiladigan barglari navbatlashib joylashgan, ipsimon, 4-8 sm, uchki qismi ignasimon uchli, mevasi gulqorgoni bilan birlashgan bir urugli yongoqcha, boyi 2-3, bazan 5 m gacha yetadigan buta yoki kichik daraxtni belgilang.
A) Buyrugun Nanophyton erinaceum (Pall.) Bunge.
B) Saksoul - Haloxylon aphyllum L.
C) Chogon Aellenia subophylla (C.A.Mey) Aellen.
(D) Cherkez Salsola Richteri Karelin
121. Gul formulasi P3-6 A5-9 G(3), (2-4) oilani toping.
(A) Torondoshlar Polygonaceae
B) Shoradoshlar Chenopodiaceae
C) Chinniguldoshlar Caryophyllaceae
D) Koknordoshlar Papakeraceae
122. Torondoshlar (Polygopaceae) oilasiga mansub urugida kraxmal, yog, vitamin B1, B2 bolgan, qon bosimini pasaytiruvchi vosita sifatida qollaniladigan, boyi 50-80 sm, bolib barglari yuraksimon, gullari shingil topgul bolib barg qoltigidan chiqqan, gul qorgoni qizil, pushti, oq ranglarda bolgan, mevasi uch qirrali kosaklarda yetiladigan, urugi qongir rangli bir yillik madaniy osimlikni belgilang.
A) Shovul Rumex acetosa L.
(B) Grechixa Fagopyrum sogittatum Gilib.
C) Rovoch Rheum maximowiczii Losinsk.
D) Tomirdori Polygonum amphibium L.
123. Uning ildizida 20% tannid moddasi bolib terini qayta ishlash sanoatida ishlatiladi, uni OzFA Botanika institute olimlari (Zokirov Q.Z, Chevrenidi S.X) tomonidan madaniylashtirilib ishlab chiqarishga tavsiya etilgan, bu qaysi osimlik.
A) Rovoch Rheum maximowiczii Losinsk.
B) Suv qalampir Polygonum hydropiper L.
(C) Toron Polygonum coriarium Grig.
D) Shovul (ekma otquloq) Rumex thyrsiflorus Fengerh.
124. Torondoshlar (Polygonaceae) oilasiga mansub madaniy turlarini anqlang.
A) Fagopyrum sogittatum Gilib. (grechixa); Beta vulgaris L. (lavlagi)
B) Spinacia oleraceae L (ismaloq); Beta vulgaris L. (lavlagi)
C) Rumex thyrsiflorus Fengerh (shovul); Spinacia oleraceae L. (ismaloq)
(D) Rumex thyrsiflorus Fengerh. (shovul); Fagopyrum sogittatum Gilib (grechixa)
125. Qandim (Calligonum) turkumini Ozbekistonda 40 turi bor, uning gullari 2 jinsli, gulqorgoni 5 bargchali, kosachasimon, changchilari 12-18 m, mevasi shamol yordamida tarqalishiga moslashgan bolib ipsimon osimtalar bilan qoplangan yongoq meva. Qandim qumli gullarda osuvchi pisommofit butadir. U qaysi oilaga kiradi.
(A) Torondoshlar Polygonaceae
B) Shoradoshlar Chenopodiaceae
C) Chinniguldoshlar Caryophyllaceae
D) Koknordoshlar Popaveraceae
126. Torondoshlar (Polygonaceae) oilasiga mansub endemik turlarni korsating.
A) tatar rovochi, maksimovich rovochi, sogalli otquloq, angren otqulogi.
(B) sogalli otquloq, amgren otqulogi, yirik bargli rovoch, Vvedeniskiy rovoch.
C) yirik bargli rovoch, Vvedenskiy rovochi, tatar rovochi, maksimovich rovochi
D) oshlovchi toron, suv qalampiri, tuyasingren, juzgun.
127. Tomirdori tarkibida organik kislotalar, flavonoidlar, vitamin C, karotin, oshlovchi moddalar bolib, yer ustki qismidan tayorlangan qaynatma zaxm, podagra, boy va asab kasalliklarini davolashda hamda siydik haydovchi dori sifatida ishlatiladi. Tomirdori kop yillik ot bolib, boyi 1 m ga yetib nam, suvi sekin oqadigan daryo, kanal, ariqlarda o’sadi. Ushbu o’simlikni turkumini aniqlang.
A) Rumex – otquloq
B) Rheum – rovoch
(C) Polygonim – toron
D) Atraphaxis – tuyasingren
128. Gul formulasi Ca5 Co5 A3(∞) G(3) bo’lgan, barglari oddiy, poyada qaramaqarshi joylashgan, efir moyi ajiratadigan bezchalari bor, guli aktinamorf, simoz topgulda joylashgan, sariq rangli, mevasi kosakcha, bizning floramizda faqat kop yillik ot osimliklar bolgan oilani aniqlang.
A) Kermekdoshlar Plumboginaceae
B) chinniguldoshlar Coryophyllaceae
C) Torondoshlar Polygonaceae
(D) dalachoydoshlar guttiferae
129. Dalachoydoshlar (Guttiferae) oilasiga mansub qimmatli dorivor osimliklarni 3 ta turi Ozbekistonda osadi ulardan dalchoy (Hypericum perhoratum L.) ni oziga xos xususiyatlarini aniqlang.
( A) Tojbarglari yirik (18-20mm) bolib changchilaridan uzun bolgan, iyul-sentabr oylarida gullab uruglaydi boyi 30-35 sm.
B) Gullari rovaksimon topgulga yigilgan, tojbarglari 13-15 mm, boyi 40-50 sm, iyul-avgustda gullab, uruglaydi
C) Tojbarglari 4-10 mm, changchilaridan kaltaroq bo’ladi, bo’yi 20-40 sm may-iyulda gullab urug’laydi
D) 3 ta turi ko’p yillik o’t o’simlik bo’lib, ularni farqlash ancha qiyin.
Do'stlaringiz bilan baham: |