String (satr)- xarflar va matnlarni saqlash uchun ishlatiluvchi, indexlangan ma`lumot turi. Misol uchun O`quvchilarning ismi satr (string)

Python dasturlash tili
Satr bilan ishlash
Reja

• Satr (string) nima?
• Satr yozilish usullari
• Maxsus belgilar
• Satrlarni kesib olish (string slicing)
• Amaliy mashg`ulot: Satrlarga doir amallar

Satr (string) nima?
Eslab qoling
Qoʻshimcha ma’lumot
String (satr)- xarflar va matnlarni saqlash uchun ishlatiluvchi, indexlangan ma`lumot turi.
Misol uchun
O`quvchilarning ismi satr (string)da saqlanadi, yoshi esa butun son bo`lganligi uchun integerda saqlanadi
Satrlarning yozilishi
Bilib oling
Stringlar uch xil ko`rinishda yozilishi mumkin:

• Bitta qo`shtirnoq ichida
• Ikkita qo`shtirnoq ichida
• Uchta qo`shtirnoq ichida

Bilib oling

• 1ta va 2ta qo`shtirnoq ichida yozishning farqi yo`q.
• Agar satr ichida o`zlashtirma gap ishlatishimizga to`g`ri kelsa ikkala qo`shtirnoqdan foydalanamiz.

Bilib oling

• bir nechta qator matlarni saqlash uchun 3ta qo`shtirnoqli stringdan foydalanamiz.
• Masalan she`r yozish uchun

• String nomi ham boshqa o`zgaruvchilardek sonlar bilan boshlanishi mumkin emas.
• String nomini yozishda A-z, 0-9 va "_" (underscore) dan boshqa belgilardan foydalanish mumkin emas

Mumkin emas
Mustaqil ish

• 3 xil usulda stringlar yarating va ularni ishlatilish farqlarini do`stingiz bilan muhokama qiling.
• Ekranga o`zlashtirma gap ni qo`shtirnoq ichida chop eting.

Maxsus belgilar
Eslab qoling
Qoʻshimcha ma’lumot
Ing.:escape characters
Backslash(\) belgisi bilan qo`lllaniluvchi bu belgilar satrda turli vazifalarni bajaradi. Masalan: yangi qatorga o`tish, joy tashlash kabi.
Bilib oling
Eng ko`p qollaniladigan belgilar:

• \n new line-yangi qator
• \t tab-indentlash
• \\-backslash belgisini yozish uchun
• \’ yoki \’’ qo`shtirnoq belgisini yozish uchun
• \v vertikal-uzunasiga indentlash uchun

Mustaqil ish

• Yuqorida o`rgangan belgilarimizni matn ichida ketma-ketlikda ishlatib ko`ring.

Satrlarni qirqib olish
(String Slicing)
Eslab qoling
Qoʻshimcha ma’lumot
Satrlar tartiblangan (indexlangan) bo`lganligi uchun ham ularni tartib raqamidan foydalanib bo`laklarini ajratib, qirqib olishimiz mumkin.
Bilib oling
Qanday index(tartib raqam) qo`yiladi?

• Chapdan 0 dan boshlab sanaymiz
• O`ngdan -1dan boshlab sanaymiz

Bilib oling
n-chi elementni olish uchun shu elementning indexini kiritish kifoya.
Bilib oling
Positiv index
[::]-hammasi
[2:] -2dan boshlab hammasini: «LLO»
[:3]- boshidan 3-elementgacha (3-element kirmaydi): «HEL»
[2:4] 2dan 4-gacha (4 kirmaydi): «LL»
Bilib oling
Negativ index
[-4:-1] orqadan boshlab «ELL»
[::-1]- teskarisiga chop etadi
Bilib oling
Qadam tashlash
[::1] oxirgi raqam xar nechanchi belgini olishni bildiradi. Bir bo`lsa hammasini oladi.
[::2]- 2 bo`lsa xar ikkinchi belgini ol degan ma'noni bildiradi
Mustaqil ish
Biror bir satr yarating

• boshidagi 5ta elementni
• 2-dan 4-gacha elementlarni
• -4dan -2 elementgacha
• Oxirgi elementini
• satrning teskarisiga o`qilishi chop eting

«Men pythonman» guruxlararo o`yini
Kahoot
E’tiboringiz uchun raxmat