“ Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil qilish va o`tkazish uslubiyoti” 5141900 «Jismoniy tarbiya va jismoniy madaniyat»


III.MAKTABGACHA TARBIYA MUASSASALARIDA O`ZBEK XALQ VA HARAKATLI O`YINLARI



Download 136,5 Kb.
bet34/39
Sana02.08.2021
Hajmi136,5 Kb.
#135732
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39
Bog'liq
feruza doc.x

III.MAKTABGACHA TARBIYA MUASSASALARIDA O`ZBEK XALQ VA HARAKATLI O`YINLARI.

O`zbekiston mustaqilligi davrida aholining sihat-salomatligini yaxshilash, ayniqsa sog`lom ona-sog`lom bola shioriga amal qilish yo`lida beqiyos ko`p va ulkan tadbirlar olib borilayotganligi e`tibor hamda olqishlarga sazovordir. Bu yo`lda Respublika Prezidenti I.A.Karimovning chuqur ma`noli va keng qamrovli mulohazalari eng yuksak darajadagi omildir.

O`zbekiston Prezidentining qator farmonlari va Respublika xukumatining ko`pgina qarorlari sog`lom oila, onalar va bolalar salomatligini yaxshilash, ta`limtarbiya hamda ular bilan bevosita bog`liq bo`lgan faoliyatlarni yanada yaxshilashga qaratilganligi muhim ahamiyat kasb etmoqda. Ayniqsa "Ta`lim to`g`risida" (1997y), "Jismoniy tarbiya va sport to`g`risida"gi (2000 yil yangi tahrir) qonunlar mazmunida maktabgacha bolalar tarbiya muassasalarining ish faoliya-tini yaxshilash va mehnat samaralarini yanada oshirish kabi muhim jarayonlar o`z ifodasini topgan.

E`tirof etish lozimki, faqat shahar joylaridagina emas, hatto uzoq qishloqlarda ham bolalar bog`chalari talab darajasida sharoit-lariga ega bo`lmoqda. Bunda bolalar yoshiga (guruh) qarab jismoniy mashqlar, harakatli o`yinlar va sport turlarining qismlari (elementlar) maqsadli tashkil etilmoqda. Bunda maxsus ishlab chiqilgan "Jismoniy tarbiya" dasturlaridan unumli foydalanilmoqda. Maktabgacha yoshdagi bolalar tarbiya muassasalari uchun "Jismoniy tarbiya" dasturlari va uslubiy qo`llanmalar hamda tavsiyanomalarni ishlab chiqish, nashrdan chiqarishda atoqli olimlar K.M.Maxkamjonov, X.A.Meliev, X.Tulenova kabilarning xizmatlari kattadir.

Xar bir millat xalqning o`ziga xos o`yinlari, uning qoidalari mavjud. O`zbek xalqining milliy o`yinlari xalq madaniyatining ish faoliyati va atrof-muhiti bilan bog`liq. Pedagogik yondashishda ular yosh bolalarning jismoniy va aqliy faoliyatini oshirib boradi. O`zbek xalq o`yinlarida o`zbek xalqining xarakteri, samimiyligi, to`g`ri so`zligi, jasurligi yaqqol namoyon bo`ladi. Ijodiy izlanish faollik va do`stlik munosabatlarini qatnashuvchidan talab qiladi. O`z mazmun jihatidan o`zbek xalq o`yinlari sodda va tushunarlidir. Harakatli o`yinlar bolaga xursandchilik bag`ishlaydi, hayot tonusini oshiradi, o`yin syujetiga zamin yaratadi.

O`zbek xalq o`yinlarining yana bir asosiy tomoni shundaki u bolalarda axloqiy his-tuyg`uni tarbiyalaydi. Masalan: "Qoch bolam qush keldi" o`yinida bolaning harakat koordinatsiyasi yaxshilanadi, bir-biriga yordam berish, diqqatli bo`lish, birdamlik sifatlarini tarbiyalaydi. Xalq va harakatli o`yinlar jismoniy rivojlanishiga hamda jismoniy sifatlarni tarbiyalashga imkoniyat yaratadi. O`quvchilar turli o`yinlar jarayonida o`z harakatidan quvonibgina qolmay, hayotni sevishga, uning go`zalligini bilish, salomatlikni nazorat qilishga, Vatan uchun mehnat qilishga ham o`rganadi. Bu o`yinlar ochiq havoda yakkama-yakka va guruh bo`lib o`tkaziladigan o`yinlar hamda quyidagi jismoniy mashqlardir. Arqondan yakkama-yakka va guruh bo`lib sakrash, kim o`zarga yugurish, to`pni otish va ilish, koptokni nishonga va uzoqqa irg`itish, otga minish va shu kabilar.

Xalq milliy harakatli o`yinlarning o`ziga xos xususiyati shundaki, ularda dasturga kiritilgan hamma asosiy harakatlar o`rin topadi: yurish, yugurish, sakrash, tirmashib chiqish, otish va boshqalar. Shu boisdan o`tkazilayotgan ilmiy-tadqiqot ishlarining bolalar salomatligini asrash va yanada yaxshilash, ularning jismoniy tayyorgarligini oshirish, jismoniy sifatlarini tarbiyalashda ahamiyati kattа.

Shular qatori harakatli o`yinlarning bolalar hayotida, bog`cha kun tartibida o`rin egallashini aniqlash hamda ularni musobaqa tarzida tashkil qilish va o`tkazish usul, uslublarini tanlash xam katta ahamiyat kasb etadi. Buning uchun sog`likning poydevorini eng kichik yoshdan boshlash kerak. Hamma o`yinlar harakat turiga qarab turkumlarga taqsimlangan, ular yugurish elementlari, sakrash elementlari irg`itish elementlari, olib otish, emaklab o`tish elementlarini o`z ichiga olgan. Shu o`yinlar qatori bolalarga o`yin qoidalari, o`yinlarni tashkil qilish va o`yinlar to`g`risida bilim berib borish lozim. Yuqorida aytganimizdek, xalq va milliy harakatli o`yinlarning asosiy xususiyatlaridan biri bolalarda ahloqiy hissiyotni tarbiyalashdir. Unda bolalarning o`yin qatnashchilari bilan ko`proq o`zaro munosabda bo`lishlari, tashkilotchilik va intizom namoyon bo`ladi.




Download 136,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish