• Biologiyadan o‘quv ishlarini rejalashtirish;
• Biologiyani o’qitishda foydalaniladigan metodlar va ulaming tarkibiga
kiradigan usullarni bilishi, ko‘rgazmali va didaktik tarqatma materiallardan,
o‘z o‘rnida va samarali foydalanish;
• Zamonaviy pedagogik va axborot texnologiyalaridan
foydalangan holda dars
ishlanmalarini loyihalash va o‘tkazish;
• Biologiyadan sinfdan tashqari mashg’ulotlar senariylarini loyihalash va
o'tkazish yollarini belgilash;
• 0 ‘quvchlaming bilish faoliyatini faollashtirish, tashkil etish va boshqarish
kabi ko‘nikma;
• 0 ‘quvchlaming bilimlarini nazorat qilish va baholashning samarali yoMlarini
qoMlash, reyting tizimini amalga oshirish;
• Biologiyadan o‘quvchilar bilan olib boriladigan darsdan tashqari ishlar va
mustaqul ta’limni tashkil etish yo‘llari;
• Biologik ekskursiyalami tashkil etish va scenariylarini tayyorlash;
• llg‘or biologiya o‘qituvch!arning ish tajribalarini o‘rganish va amaliyotga
qo’llash;
• Biologiya o‘quv xonasini, tirik tabiat burchagi,
maktab tajriba maydonida
o'quvchlarning kuzatish va tajribalarini qo’yish bo'yicha ishlarini tashkil
etish malakalarga ega boMishi kcrak.
III.
Asosiy nazariy qism (mn’ruza niashg‘ulotlari)
l-moduI:Fanaing maqsad va va/.ifalari va rivojlanish tarixi
1- mavzu: Kirish.
0 ‘zbekiston Respublikasi “Ta’lim lolg‘risida”gi qonuni va Kadrlar tayyorlash
milliy dasturi uzluksiz ta’lim tizimini isloh qilishning ilmiy nazariy asosi.
Biologiya o’qitish metodikasining maqsadi, vazifalari, o’rganish ob’ekti va
tadqiqot metodlari, muammolari.
2- mavzu: Biologik ta'limning roli.
Biologik bilimlarning inson hayotidagi, ilmiy-texnik yuksalish, tabiat
boy I iklarini saqlash va
undan samarali foydalanishda, muhofaza qilishdagi
ahamiyati. 0 ‘quvohilarning biologiyadan DTS va o‘quv dasturlari me’yorlarida
asosiy biologik tushunchalar, yetakchi g’oyalar, ilmiy dalillar, qonunlar, ilmiy
bilish usullari, organik damning manzarasini shakllantirishga oid biologik
bilimlar, ko’nikma va malakalar bilan qurollantirish
3- mavz.u: Sharqning uyg’onish davri va unda ta’lim-tarbiya masalalarining
rivojlantirilishi. Jadidlar maktabida tabiatshunoslikni o‘qitishning o’ziga xos
xususiyatlari
3- mavzu:
Mendel qonunlari
mono-di va poliduragay irsiylanish duragay
irsiylanish.
Monoduragay chatishtirish. Genetik tahlil qilishning Mendel yaratgan usullari.
Sof liniyalami tanlab olish. Chatishtirish natijalarini tahlil qilish. Mono-duragay
chatishtirishda belgilarning irsiylanishi, birinchi avlodning bir hilligi qonuni,
ikkinchi avloddan boshlab belgilarning ajralishi. Asosiy genetik tushun-chalar:
dominantlik, retsessivlik, fenotip, genotip, allel, gomozigota, geterozigota.
Gametalar sofligi qoidasi, qayta va tahliliy, retsiprok chatishtirish.
Ajralishning
statistik xususiyati.
4- mavzu: Di va poliduragay irsiylanish.
Diduragay va poliduragay chatishtirishda belgilarning irsiylanishi. Diduragay
chatishtirishda
belgilarning ajralishi. Belgilarning mustaqil
irsiylanishi
Mendelning 3-qonuni. Poliduragay chatishtirish, uning statistik tahlili. Di va
poliduragay irsiylanishning sitologik asoslari.
5- mavzu: Jins genetikasi. Belgilami jins bilan birikkan holda irsiylanishi.
Jinsga ta’rif. Birlamchi va ikkilamchi jinsiy belgilar. Jinslar nisbati.
Autosomalar va jinsiy xromosomalar. Gomo va geterogameta jinslar. Jinsiy
xromosomalarga ko‘ra organizmlarni guruxlash. Jinsni aniqlashda «balans
nazariyasi». Jins differentsiatsiyasi. Jinsni biseksualligi. Jinsni boshqarish.
Belgilami jins bilan
birikkan holda
irsiylanishi. Jinsiy xromosomalar
tarqalmaganda va
birikkanda jins
bilan birikkan holda irsiylanishi.
Jinsni
boshqarishni amaliy ahamiyati.
6- mavzu:Belgilarni birikkan holda irsiylanishi va krossingover.
Belgilami birikkan holda irsiylanishi xodisasi. T.Morgan tajribalari to‘liq va
chala birikish. Krossingover va uni miqdorini xisoblash. Xromosomada genlarni
chiziqli joylashuvi. Qo‘sh krossingover. Interferentsiya va kointsidentsiya haqida
tushuncha. Krossingoverni sitologik isboti va organizmlar genetik va sitologik
xaritasi.Krossingoverni sitologik isboti. Xromatidalar krossingovcri. Mitotik va
meyotik
krossingover. Organizm jinsi, funksional holati va xromosomalar
strukturasini krossingoverga ta’siri. Krossingoverni evolyutsiya va seleksiyada
ahamiyati. Organizmlarni birikish guruhlari. Genetik xarita tuzish printsiplari.
Mikroorganizmlar genetik xaritasi. Sitologik xarita. Genetik xarita tuzishning
amaliy ahamiyati.
Do'stlaringiz bilan baham: