1 Arxitektura qachon va qanday shakllandi?

92. Xalqlar Do'stligi san'at saroyi arxitekturasi haqida batafsil ma'lumot bering. Sxematik chizmalar bilan ma'lumotlarni to'ldiring

Javob: "Xalqlar do'stligi" saroyi 1980 yilda arxitektor Evgeniy Rozanov tomonidan ishlab chiqilgan loyiha asosida barpo etilgan. 1977 yilda Chilonzor yo’lida tashkil etilgan metro bekati ham “Xalqlar do’stligi” nomi bilan atalgan bo’lib, unda maydonga chiqish yo’lagi ham mavjuddir. Saroy oldidagi maydonda haykaltorosh D. B. Ryabicheva, hamda, L. T. Adamova va S. R. Adilova arxitektorlari asari bo’lmish Shamaxmudovlar oilasiga qo’yilgan haykal, Xalqlar do’stligi haykali sifatida e’tirof etiladi.O'zbekiston Respublikasi hududida toponomik obyektlarning nomlarini tartibga solish Respublika komissiyasining 2008-yil, 7-apreldagi 07-5-16-sonli bayonnomasiga muvofiq tarzda, saroy «Istiqlol saroyi» nomiga o'zgartirildi. 2018-yilning 26-aprel kuni bo'lib o'tgan video-selektr majlisida O'zbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyev sobiq nomni qaytarishni taklif qildi. Qayta qurishdan so'ng saroy zali o’ziga 3,968 kishi sig’dira oladigan bo’ldi. Kompleksning umumiy maydoni 12,000 kvadrat metrni tashkil etadi va 2,208 kvadrat metrdan iborat bo’lmish konsert zalini, 1,152 kvadrat metrlik sahnani, 700 kvadrat metrlik banket zalini, besh qavatli ma'muriy bino, kiyim-kechak xonasi va ovqatlanish birligini o’z ichiga oladi. Bino qiyofasi va bezaklarida milliy meʼmorlikka xos boʻlgan muqarnasga oʻxshash shakllardan foydalanilgan; binoni bezashda mahalliy xom ashyolar, Nurota va Gʻozgʻon marmarlari ishlatilgan. Bino tarhi toʻrtburchak shaklda, tarzlariga ishlangan quyosh nurini toʻsadigan jimjimador shakllar binoga salobat, kiraverishdagi bal. peshtoqlar koʻrk baxsh etgan. Bino tepasiga sirti marmar bilan qoplangan muqarnasni eslatuvchi yirik yigʻma temirbeton qurilmalar oʻrnatilgan. Bino mujassamoti markazida balkonli, amfiteatr shaklidagi 4 ming oʻrinli zal turadi (bir oz qiyaroq yon devorlari tomoshalarni yaxshi koʻrish hamda eshitish imkonini beradi). Sahna maxsus qurilmalar (koʻtarilibtushiriladigan supalar, prezidium, sahna va xor supalarini sahnada siljitishga imkon beradigan transportyor, dekoratsiyalarni koʻtaribtushiradigan shtanketlar, keng formatli ekran) bilan jihozlangan. Zalda kinotovush texnikasi hamda matnni bir yoʻla 8 tilga tarjima qilish apparatlari, maxsus texnologik aloqa tizimi bor. Vestibyul tabiiy toshlardan ishlangan "Xalqlar doʻstligi", "Bayram", "Gullagan oʻlka" mozaikalari (rassom A.Buxorboyev) bilan bezatilgan. Prezidium zali gobelen (rassom B. Jalolov), tomosha zali "Sanʼat" mozaikasi (rassom V.Burmakin, R.Nemirovskiy), yogʻoch oʻymakorligi (usta Q.Haydarov, O.Fayzullayev), banket zali bezaklari (rassom J. Hakimov, A.Ilhomov), yon devorlari sopol laganlar (rassom A.Kedrin) bilan ziynatlangan. Feruza rangli ulkan koshinkori (Toshkent chinni zavodida tayyorlangan) devor saroy interyeriga alohida joziba baxsh etgan.