1. Ерда ҳаётнинг пайдо бўлиши тўғрисида диний қарашлар Ердан ташқарида ҳаёт пайдо бўлганлиги тўғрисида таълимот Ҳаётнинг ўз-ўзидан(спонтан)пайдо бўлиши


Мезозой ва кайназой эраларидаги ҳаёт



Download 29,08 Kb.
bet5/6
Sana01.03.2022
Hajmi29,08 Kb.
#476573
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
3-мавзу

Мезозой ва кайназой эраларидаги ҳаёт
Мезозойэраси 175 миллион йил давом этган. Триас даврида иқлим қуруқ келган. Ўрмонлар очиқ уруғлилар, нинабаргли ўсимликлар, саговниклар, қисман спорали ўсимликлар — папоротниклар, қирқбўғимлардан иборат бўлган. Қуруқликда судралиб юрувчиларнинг хилма-хиллиги ортган. Уларнинг кейинги оёқлари олдингисига нисбатан кучли ривожланган. Ҳозирги вақгда яшаб турган калтакесак, тошбақаларнинг аждодлари ҳам шу даврда пайдо бўлган. Триас даврида айрим ҳудудларда иқлим қуруқ ва совуқ бўлган. Оқибатда яшаш учун кураш, табиий танланиш натижасида баъзи бир йиртқич судралиб юрувчилардан танаси каламушдек дастлабки сут эмизувчи ҳайвонлар келиб чиққан. Тахмин қилинишича улар ҳозирги ўрдакбурун, ехидналар сингари тухум қўйиб кўпайган.
Юрадаврида иқлим иссиқ ва нам бўлгани учун дарахтсимон ўсимликлар авж олиб ривожланган. Ўрмонларда илгаридек очиқ уруғлилар ва папоротниксимонлар ҳушронлик қилган. Уларнинг баъзилари, яъни саквоялар ҳозирги вактгача етиб келган. Шу даврда пайдо булган дастлабки гулли ўсимликларнинг тузилиши анчагина ибтидоий бўлган ва кенг тарқалмаган. Спорали ва очиқ уруғли ўсимликларнинг гуркираб ривожланиши натижасида ўтхўр судралиб юрувчи ҳайвонлар танаси ниҳоятда йириклашган. Баъзиларининг танаси 20-25 м га етган. Судралиб юрувчи ҳайвонлар фақат қуруқликда эмас, балки сув, ҳаво муҳитига ҳам тарқалган. Ҳавода учар калтакесаклар кенг ўрин олган. Археоптерикслар шу даврда пайдо бўлган.
Юра даврининг ётқизиқларида 250 та ўсимлик тури аниқланган.
Бўрдаврида иқлим кескин ўзгарди. Осмонни қоплаган булутлар жуда камайиб, атмосфера қуруқ ва шаффоф бўлган. Қуёш нурлари тўғридан-тўғри ўсимлик баргларига туша бошлаган. Иқлимнинг бундай ўзгариши кўпгина папоротниксимонлар ва очиқ уруғлилар учун ноқулай бўлган ва улар камайган. Ёпиқ уруғли ўсимликлар эса аксинча кўпая бошлаган. Бўр даврининг ўрталарига келиб, ёпиқ уруғли ўсимликларнинг бир паллали, икки паллали синфларининг кўп оилалари пайдо бўлган. Уларнинг хилма-хиллиги, ташқи қиёфаси кўп жиҳатдан ҳозирги замон флорасига иқинлашди. Қуруқликда судралиб юрувчилар сипфи ҳали ҳам ўз ҳукмронлигини сақлаб қолган, Йиртқич, ўтхўр судралиб юрувчилар танаси катталашган ёки шохлар, суякли қалқонлар билан ҳимояланган. Қушлар тишли бўлиб бошқа хоссалари билан ҳозирги замон қушларига ўхшаган. Бўрнинг иккинчи ярмида сут эмизувчиларнипг халтали ва йўлдошли кенжа синф вакиллари пайдо бўлган.
Каинозойэраси 70 миллион йил давом этган. Кайнозой гулли ўсимликлар, ҳашаротлар, қушлар, сут эмизувчи ҳайвонлар авж олиб ривожланган эрадир.

Download 29,08 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish