1-Ma’ruza. Zamonaviy kompyuterlarning arxitekturasining rivojlanish tendentsiyasi

S uper-EHMlar– judaulkanmiqdordagiaxborotlaruchunzarur

Super-EHMlardan – dunyodaharbiylar, meteorologlar, geologlarvaboshqaishlardafoydalanadilar. U yadroportlashlarnimodellashtirish, ob-havonioldindanaytishvaboshqamasalalardaqo’lkeladivao’zpulinioqlaydi. Bu EHMlarni– Gray, Research, Hitachi firmalariishlabchiqaradi. Misoluchun IBM korporatsiyasisekundiga 3,9tril. amalbajaraoladigan, dunyodagiengtezkorkompyuterniishlabchiqardi. AQShma‘muriiyativakillariniaytishichabumashinadanharbiymaqsadlardafoydalanishmumkin. Bu yangikompyuter “Pacific Blue” degan nom oldi. U oddiyShaxsiykompyuterdan 15 mingmarotabatezishlaydiva 80 mingmartakattaoperativxotirabilanjihozlangan. HattokiengunumdorzamonaviykompyuterdanfoydalangandabajarishuchunbirnechaoytalabqilinadiganmurakkabhisoblashlarniyangiEHMdabirnechasekundda (soatdaemas) bajarsabo’ladi.

3. 
   M ini-EHM – Shaxsiy kompyuter va katta EHM o’rtasidagi salobatga ega. Horijda uncha katta bo’lmagan tashkilotlar, universitet, davlat idoralarida, ma‘lumotlarni qayta ishlash markazlarida – Shaxsiy kompyuterlarni quvvati yetmaydigan joylarda foydalaniladi. Mini-EHMga (kichik EHM deb ataladi) ham o’nlab, yo’zlab terminal yoki shaxsiy kompyuter ulash mumkin. Bu EHMlarni DEC, SUN, Hewlett-Packard, IBM, SilconGrapicsvaboshqafirmalarishlabchiqaradi. SilconGrapic so’z kompyuterlariga maxsus qo’shimcha qurilma kiritib, uch ulchovli fazo holatini monitorda tasvirlash mumkin. Natijada, chet el kino filmlaridagi maxsus effekt holatlari (animatsiya usuli) mazkur kompyuterlarda tayyorlanadi.
   

Hozirda kompyuter injiniringi va dasturiy injiniring, hamda ularga yondosh sohalar mutaxassislari – kompyuterlarda, kompyuter tizimlarida va kompyuter tarmoqlarida amalga oshirilayotgan ma’lumotlarni ishlash jarayonlarini qanday tashkil qilinganligini tushunishlari, hamda ulardan kundalik faoliyatlarida foydalana olishlari tobora muhim ahamiyatga ega bo‘lib bormoqda. Kompyuterda ma’lumotlarni ishlash jarayonlari, ya’ni hisoblash jarayonlarining qanday tashkil qilinganligi, ma’lumotlarni bir joydan boshqa joyga ko‘chirib yozish amallari, ma’lumotlar bazalari bilan ishlash, kompyuterda, kompyuter tizimlarida va kompyuter tarmoqlarida xavfsizlik choralarini amalga oshirish, hamda multimedia vositalari bilan ishlash uchun yaratilgan dasturiy vositalardan unumli foydalanish, ularni amaliyotda qo‘llashda – kompyuter arxitekturasiga oid bilimlardan xabardor bo‘lishlik ham talab etilmoqda. Hozirda kompyuter va telekommunikatsion tarmoqlar asosida yaratilgan va yaratilayotgan turli xil tizimlarni, jumladan taqsimlangan va bulutli hisoblash tizimlari kabi tizimlarni ham, o‘ziga xos kompyuterlar deb qarash mumkin bo‘lmoqda.