1-mavzu: Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi ro’li Reja


Falsafa  shakllanishining  asosiy  bosqichlari



Download 0,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/22
Sana22.07.2021
Hajmi0,57 Mb.
#125757
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Bog'liq
1 mavzu Falsafa fanining predmeti

Falsafa  shakllanishining  asosiy  bosqichlari.  Falsafa  haqida  gapirish  – 

inson  dunyoqarashi,  uning  oqilona  fikrlash  qobiliyati  haqida,  binobarin,  uning 

mohiyati va Yerda paydo bo’lish tarixi haqida ga’irish demakdir. Bu yerda biz hali 



kam  o’rganilgan  murakkab  muammolarga  duch  kelamiz,  zero  insonning  kelib 

chiqishi  odamlar  doim  javobini  to’ishga  harakat  qilgan  buyuk  jumboqlardan biri 

hisoblanadi.  Ammo  bilimning  bu  sohasida  yechilmagan  muammolar  bugungi 

kunda  ham  bisyor.  Xususan,  inson  nima  uchun,  qaerdan,  qaysi  sabablarga  ko’ra 

paydo  bo’lgan,  degan  savolga  aniq,  umumiy  e’tirof  etilgan  javob  hanuzgacha 

mavjud  emas.  Xuddi  shuningdek,  aql  faqat  insonga  xosmi  yoki  uning  inson 

borlig’ida  mavjudligi  ob’ektiv  borliqning  bir  parchasi,  ayrim  hodisasimi?,  degan 

savol ham hali o’z javobini to’ganicha yo’q.  

Binobarin,  insoniyat  tarixi  haqidagi  hozirgi  ilmiy  tasavvurlar  nuqtayi 

nazaridan  ayrim  masalalar  mavjud  bo’lib,  ular  xususida  olimlar  va  mutaxassislar 

ma’lum  bir  to’xtamga  kelganlar.  Xususan,  boy  tarixiy  material,  arxeologiya  fani 

olgan  daliliy  ma’lumotlari, shuningdek  boshqa  fanlarning  metodlari  bilan  olingan 

natijalar (masalan, jinslar, foydali qazilmalar yoshini aniqlash va sh.k.)ni e’tiborga 

olgan  holda,  ishonch  bilan  inson  sayyoramizda  hayotning  tadrijiy  (evolyutsion) 

rivojlanishi mahsulidir, deb qayd etish mumkin. Hozirgacha mavjud bilimlar oddiy 

mehnat  qurollarini  yasagan  insonsimon  mavjudotlarning  (lot.  homo  habilis  – 

uquvli  odam)  qadimgi  manzilgohlari  taxminan  3-5  mln  yil  oldin  paydobo’lgan, 

degan xulosaga kelish imkonini beradi.  

Arxeologik  va  ilmiy  ma’lumotlarga  ko’ra,  qaddini  tik  tutib  yuradigan  odam 

yoshi taxminan 1,5 mln yilni tashkil etadi. Homo sa’iens, ya’ni aqlli odamlar ti’i 

atigi  40-60  ming  yil  oldin  vujudga  keldi.  Mutaxassislar  fikricha,  insonda  ong 

paydobo’lib,  ijtimoiy  mavjudot  sifatida  uzil-kesil  shakllanganidan  beri,  uning 

asosiy  xususiyatlarida  jiddiy  o’zgarishlar  yuz  bergani  yo’q,  ya’ni  u  hozirgi 

odamlardan deyarli farq qilmaydi.  

Ong  paydobo’lishi  esa,  ilmiy  tasavvurlarga  muvofiq,  inson  tarixiy 

rivojlanishining  odam  miyasi  o’sib  borayotgan  mehnat  faolligi  va  verbal  (nutq 

orqali)  muloqot  ta’sirida  o’ta  rivojlanib,  murakkab  mavhumliklarni  tushunadigan 

darajaga yetgan davri bilan bog’lanadi. SHunday qilib, inson tushunchalarga ta’rif 

berish,  mulohazalar  bildirish  va  mushohadalar  yuritish  yo’li  bilan  sodda,  lekin 

so’zning to’la ma’nosida aqliy ish olib bora boshladi.  




Download 0,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish