19. To‘lqinlar superpozitsiyasi

Elektromagnit to‘lqinlar

Dielektrik uchun Maksvellning (1) - va (2) - tenglamalaridan quyidagi fikr kelib chiqadi, ya’ni elektr va magnit maydonlarning o‘zaro bog‘liqligi, bu maydonlardan birining o‘zgarishi qo‘shni nuqtalarda boshqasining paydo bo‘lishini eslatadi. Bu esa fazoda elektromagnit to‘lqinlarni paydo bo‘lishi va tarqalishiga olib keladi.

Faraz qilaylik, fazoning qandaydir joyida (117 - rasm, 1-nuqtada) kuchlanganligi bo‘lgan elektr maydoni hosil qilingan.

117 - rasm. Elektromagnit to‘lqin tarqalishida elektr va magnit maydonlarning taqsimlanishi.

Maydon kuchlanganligini 0 dan E gacha o‘zgarishi Maksvellning 1 - tenglamasiga asosan

elektr maydon kuch chiziqlarini o‘rab oluvchi magnit maydonini hosil bo‘lishiga olib keladi.

Kuchlanganligi bo‘lgan magnit maydonining paydo bo‘lishi, Maksvellning 2 - tenglamasiga asosan

yana elektr maydonini hosil qiladi. Elektr maydoni uyurmali va yopiq bo‘lib 2 - nuqtada pastga, 1 - nuqtada yuqoriga yo‘nalgan bo‘ladi.

Bu holda, elektromagnit to‘lqin o‘tuvchi har bir nuqtada va kuchlanganliklarning har biri maksimumgacha o‘sib, nolgacha kamayishga intiladi. Agarda boshlang‘ich nuqtada maydon kuchlanganligi uzoq vaqt qonuniyat bilan tebranib tursa, u holda