|
2. Мактабгача таълим педагогикаси фанининг мақсади ва вазифаси.
«Мактабгача таълим педагогикаси» фани «Педагогика» фанининг бир
қисми бўлиб, ўзининг назарий, илмий ва амалий асосларига эга. Мактабгача
таълим педагогикаси фанининг назарий асослари: ёш авлодни баркамол шахс
қилиб тарбиялашга қаратилган, таълим-тарбия борасида яратилган
тажрибаларга, назарий ва методи манбаларга, Ўрта Осиё ва жаҳон тан олган
буюк мутафаккир олимларнинг асарлари ва таълим-тарбиянинг умумий
қонуниятларига асосланади. Мактабгача таълим педагогикаси фанининг миллий асослари- таълим-тарбия муаммоларини, муайян миллатнинг миллий
қадриятларини умумбашарий ва умуминсоний қадриятлар билан боғлаган ҳолда ҳал этиш, ҳар бир миллатнинг маънавий мероси ва миллий қадриятларига таянган ҳолда миллий тарбия масалаларини ёш авлод онгига етказиш мазмуни, усул, метод ва тамойилларини миллийлантиришдан иборат. Ўсиб келаётган ёш авлодни муайян мақсад йўлида ҳар томонлама камол топтириш, унинг онги, дунёқараши, эътиқодини ўстириш, хулқ-атворини таркиб топтириш мактабгача педагогика фанининг долзарб муаммоларидан саналади. Ҳозирги даврда ҳар томонлама ривожланган баркамол инсонни тарбиялашнинг мақсад ва вазифалари маънавий бойлик, ахлоқий поклик, жисмоний мукаммалликни ўзида мужассамлаштирган ижтимоий фаолликни тарбиялашни тақозо этади. Мактабгача таълим педагогикаси фанининг мақсади тарбиячи мураббийларнинг ўз олдига аниқ мақсад қўйиши, ёш авлодни ҳар томонлама ривожланган етук шахс қилиб тарбиялаш учун ўз устида ишлаши, интилиши, изланиши, аёлларни замон талаблари асосида тарбиялаш учун тарбиянинг янги усул ва воситаларидан кенг фойдалана олиш каби тарбиячилик маҳоратини шакллантиришга қаратилади. Ўсиб келаётган ёш авлодни баркамол инсон қилиб тарбиялаш борасидаги мавжуд муаммоларни ҳал этиш, таълим ва тарбия самарадорлигини замон талаблари асосида таъминлаш, уни дунё талаблари
даражасига олиб чиқишга эришиш, ёш авлодга таълим-тарбия беришда миллий ва умуминсоний қадриятларга таяниш орқали таълим-тарбиянинг моҳияти, мазмунини шакллантириш ва такомиллаштириш, мактабгача таълим педагогикаси фанининг қоида ва қонунларини халқимизнинг бой тажрибалари асосида бойитиб бориш ва унинг янги қирраларини излаш бугунги куннинг долзарб муаммоларидир. Шунингдек, мустақиллик шароитида узлуксиз таълим тизимини янада ривожлантириш муаммоларини ҳал этиш мактабгача таълим педагогикаси фани олди га қатор вазифаларни қўймоқда. Мактабгача ёшдаги болаларни тарбиялаш вазифалари эса шахсни тарбиялаш мақсадлари асосида уларнинг ёшига ва хусусиятларига қараб белгиланади. Мактабгача тарбия ёшидаги бола шахсини ҳар томонлама камол топтириш жисмоний, ақлий, ахлоқий, меҳнат ва эстетик тарбия мажмуасидан иборатдир. Бу соҳада Шарқ ва Ғарб халқлари яратган оғзаки ижодиёт, буюк мутафаккир, педагог ва олимларнинг таълим-тарбияга доир илғор фикрларини ўрганиб, таҳлил қилиб, баркамол инсонни тарбиялаш жараёнини ўрганиш биз учун жуда қимматлидир:
таълимяяяяяяіў__-тарбия тўғрисидаги қонун-қоида тамойил, метод ва усулларни болалар боғчалари амалий ҳаёти билан боғлаб, бўлажак тарбияч
ўқитувчиларга ўргатиш ҳамда халқ таълимини бошқариш ва раҳбарлик
масалаларини чуқур ўрганиб, бўлажак тарбиячиларни қандай тайёрлаш
муаммоларини ҳал қилиш;
мактабгача тарбия муассасаларида оила билан узвий ҳамкорликда
болаларни ҳар томонлама ривожлантириш ишини амалга ошириш. Бундай
вазифаларда тадқиқ этиш;
биринчидан, болалар соғлиғини сақлайди ва мустаҳкамлайди, жисмоний
ривожланишини таъминлайди;
иккинчидан, илмга қизиқиш ва қобилиятларини ривожл антиради;
учинчидан, Ватанга, табиатга, жонажон ўлкага муҳаббат, катталарга
ҳурматни, ўртоқлик ва жамоатчи- лик, хайрихоҳлик, хулқ маданияти,
мустақиллик, уюшқоқлик ва интизом, меҳнатсеварлик каби ижобий
фазилатларни тарбиялайди;
тўртинчидан, эстетик тарбияни амалга оширади.
Кейинги йилларда жисмоний, ақлий, ахлоқий, меҳнат ва эстетик тарбия
бўйича олиб борилган илмий- педагогик тадқиқотлар мактабгача ёшдаги
болаларни тарбиялаш вазифаларини уларнинг психик-физиологик
имкониятларини эътиборга олган ҳолда белгилаш зарурлигини кўрсатиб берди.
Улар болалар боғчасининг «Учинчи минг йилликнинг боласи» таянч дастурида ўз аксини топган.
Do'stlaringiz bilan baham: |
