4. Davlatning bozor iqtisodiyoti rivojlanishiga aralashuvi zarurligi va asosiy iqtisodiy funksiyalari

Narxlar darajasi– mamlakatda ishlab chiqarilgan va ko‘rsatilgan xizmatlar

uchun to‘langan narxlarning o‘rtacha (bosiq) kattaligidir.

Narxlarning darajasi indeks shaklida ifodalanadi. Indeks esa mazkur davrdagi

tovar va xizmatlarning ma’lum to‘plami narxlar yig‘indisining bazis davridagi

aynan shu (yoki o‘xshash) guruh tovarlari va xizmatlar narxlarining yig‘indisi

o‘rtasidagi nisbati sifatida ta’riflanadi.

Narxlarning darajasini o‘lchash zarurati bu ko‘rsatkichning dinamikasi

(inflyatsiya jarayonlari)ning muhimligi bilan izohlanadi. Bundan tashqari, ishlab

chiqarishning turli yillardagi qiymat hajmi (YaMM)ni solishtirish faqat pul

birligini mo‘’tadilligi saqlangan hollardagina mumkin bo‘ladi. Bu esa amalda

erkinlikni juda qiyin bo‘lgan natijadir. YaMM ning dinamikasini narxlar

o‘zgarishining ta’siridan soqit qilishga aynan narxlarning indeksi yordam beradi.