5- ma`ruza. Sambo musobaqalarni tashkil etish va hakamlik qoidalari

TAQIQLANGAN USULLAR VA HARAKATLAR

• 
  Sambo musobaqalarida taqiqlanadi.
  
• 
  Raqibni boshi bilan tashlash, og‘ritgich usulini ushlab tashlashni bajarish (“richak”, “tugun”), raqibning ustiga o‘zining bor og‘irligi bilan tashlashni bajarsa:
  
• 
  Bug‘ish ushlashlarini bajarsa, raqibning og‘zi va burnini qisish, nafas olishga to‘sqinlik qilish:
  
• 
  Zarba berish, tirnalash, tishlash:
  
• 
  Umurtqa pog‘onasiga qanaqadir usul bajarsa, bo‘yinni qalishtirib aylantirsa, qo‘llar va oyoqlar bilan boshini siqish yoki boshini gilamga bosish, raqib tanasini oyoqlar bilan chalishtirish:
  
• 
  Raqibning boshi bilan yoki qo‘li, oyog‘i bilan betiga tirasa:
  
• 
  Tirsak yoki tizza bilan raqibning biron tana a’zosiga teppadan bosish:
  
• 
  Raqibning oyoq va qo‘llari barmoqlaridan ushlash:
  
• 
  Raqibning boshi bilan yoki qo‘li, oyog‘i bilan betiga tirasa:
  
• 
  Qo‘llarni orqaga tarafiga qayirish, qo‘l pajasiga og‘ritish usuli:
  
• 
  raqibni tovonidan ildirib orqaga qayirish (burash) va oyoq kaftiga (yuzasiga) turmak qo‘yish (tugunlash);
  
• 
  yassilikda bo‘lmagan tabiiy egilishda oyoqni bukib “tizzaga” richag (pishang) qilish;
  
• 
  tik turib olishganda og‘ritish usullarini o‘tkazish (qo‘llash);
  
• 
  siltab og‘ritish usullarini o‘tkazish.
  
• 
  agar hakamlar kurashchilardan biri taqiqlangan usulni qo‘llayotganini payqamagan bo‘lishsa, u holda jabrlangan kurashchiga tovush (ovozi) yoki qo‘l bilan imlab signal berishga ruxsat etiladi.
  
• 
  Yolg‘on signal berish taqiqlangan usul deb ko‘riladi va jazolanadi.
  
• 
  Quyidagi harakatlar ham taqiqlandi:
  
• 
  trusikdan (kalta ishtondan), kurtkani (jelakni) pastki etagidan, belbog‘ usullaridan kurtkani yengini ichidan ushlash;
  
• 
  gilamning chekkasidan ushlash;
  
• 
  sport formani atayin o‘zgartirish yengini qayirish va boshqalar 35-