5. Termodinamika qonunlari. Adiabatik jarayon Karno tsikli. Gazlarning issiqlik sig’imlariga doir masalalar yechish

5. Termodinamika qonunlari. Adiabatik jarayon Karno tsikli. Gazlarning issiqlik sig’imlariga doir masalalar yechish.

5.1. Agar biror ikki atomli gazning normal sharoitda zichligi 1,43 kg/m³ bo‘lsa, bu gazning c _v va c_p solishtirma issiqlik sig‘imlari nimaga teng?

5.2. O‘zgarmas bosimda kislorod uchun solishtirma issiqlik sig‘imi o‘zgarmas hajmdagi solishtirma issiqlik sig‘imiga nisbati c_p/c_v topilsin.

5.3. V=2 l hajmli yopiq. idishda t=10^oS temperaturada m=12 g azot bor. Isitilgandan keyin idishdagi bosim p= 1,33 MPa ga teng bo‘lgan. Isitishda gazga qancha Q issiklik miqdori berilgan?

5.4. a) V= const va b) P = const bo‘lganda kislorodning solishtirma issiqlik sig‘imi c topilsin.

5.5.O‘zgarmas bosimda quyidagi gazlarning: a) vodorod xlorid, b) neon, v) azot ikki oksidi, g) uglerod oksidi va d) simob bug‘ining solishtirma issiqlik sig‘imlari s r topilsin.

5.6. m=12 g kislorodni o‘zgarmas bosimda Δt=50^oC ga isitish uchun qancha Q issiqlik miqdori sarflash kerak?

5.7. t = 10^o C temperaturali m= 10 g kislorodni P=const bosimda isitish natijasida u kengayib V= 10 l hajmni egallagan. Gazning olgan Q issiklik miqdori, ∆W gaz ichki energiyasining o‘zgarishi va gazning kengayishda bajargan A ishi topilsin.

5.8. Temperaturasi t=27 ⁰C bo‘lgan m= 6,5 g vodorod p=const bosimda tashqaridan berilayotgan issiqlik hisobiga ikki marta kengaygan. Gazning A kengayish ishi, gaz ichki energiyasining ∆W o‘zgarishi, gazga berilgan issiqlik Q miqdori topilsin.

5.9. Yopiq idishda m₁=20 g azot va m₂=32 g kislorod bor. Bu gaz aralashmasini ∆T=28 K ga sovitilganda, uning ichki energiyasining ∆W o‘zgarishi topilsin.

5.10. v=2 kmol karbonat angidrid gazi o‘zgarmas bosimda ∆T=50 K ga isitilgan.Gaz ichki energiyasining ∆W o‘zgarishi, kengayganda bajarilgan A ish, gazga berilgan Q issiqlik miqdori topilsin.

5.11. Ko‘p atomli v=1 kmol gaz erkin kengaya olish sharoitida ∆T=100 K ga isitilgan. Gazga berilgan Q issiqlik miqdori, gaz ichki energiyasining ∆W o‘zgarishi, kengayishda bajargan A ishi topilsin.?

5.12. Karno sikli bo‘yicha ishlaydigan ideal issiqlik mashinasi har bir siklda isitgichdan A=600 J issiqlik oladi. Isitgichning temperaturasi T₁= 400 K, sovitgichning temperaturasi T₂=300 K. Mashinaning bir siklda bajargan A ishi va bir siklda sovitgichga bergan Q₂ issiqlik miqdori topilsin.

5.13. Ideal issiqlik mashinasi Karno sikli bo‘yicha ishlaydi. Agar bir siklda A=2,94 J ga teng ish bajarilganligi va sovitgichga Q₂=3,2 J issiqlik berilgani ma’lum bo‘lsa, siklning f. i. k. η aniqlansin.

.