6-mavzu: qishloq xo’jaligi infratuzilmasining turlari va ahamiyati

Reja:

1. Korxona mahsulotining kompleks tavsifnomasi va baholanishi.

2. Mahsulotni baholash usullari.

3. Tovarning hayotiylik davrini boshqarish.

4. Marketing rejasining mohiyati va funksiyalari.

5. Korxonaning tovar siyosati.

6. Biznes rejada korxonaning narx siyosati.

3-MAVZU: KORXONA MAHSULOTLARINI TAVSIFLASH VA MARKETING REJASI

Korxona mahsuloti (ishi, xizmati) beshta tavsifga – sifat darajasi, xususiyatlar yig’indisi, o‘ziga xos bezagi, marka nomi va o‘ziga xos qadoqlanishiga ega bo‘lishi lozim. Biznes-rejada mahsulotni tavsiflash bozorga sotuvga chiqarilayotgan tovar kabi ifodalanishi lozim.

Tovar haqida o‘z iste’mol qiymati bilan odamlarning u yoki bu ehtiyojlarini qondiruvchi mahsulot yoki buyum sifatida tasavvur paydo bo‘lishining oldini olish kerak. Tovarning bu jihatlari uning bozor tushunchasi sifatidagi xususiyatlarining yarmini tashkil qiladi, xolos. Ikkinchi yarmi mahsulotni sotish va iste’molga tayyorlash, unga texnik xizmat ko‘rsatish, ehtiyot qismlar bilan ta’minlash, tovar belgisi, qadoqlanishi va hokazolardan iborat bo‘ladi.

Mahsulotni baholashda taklif qilinayotgan tovarning hayotiylik davrini aniqlash ham muhim ahamiyat kasb etadi. Har qanday tovarning hayotiylik davri ma’lum bir qonuniyatlarga bo‘ysunadi va bir qator bosqichlardan iborat bo‘ladi. Tovarning bu bosqichlardan o‘tish tezligi bozor konyunkturasiga ta’sir ko‘rsatuvchi bir qator holatlarga bog’liq bo‘ladi.

Tovarning hayotiylik davri bosqichlari bo‘yicha oldindan hisoblab chiqilgan va belgilangan tarzda harakatlanishi narx, tovarni sotish usullari, reklama, ishlab chiqarish obyektlari va tovar harakatlanishi kabi vositalardan foydalangan holda zarur chora-tadbirlarni o‘z vaqtida qabul qilishga imkon beradi. Ularning barchasi sotuv hajmi va darajasiga, demak, biznes-rejaning moliyaviy natijalariga ham ta’sir ko‘rsatadi.

Tovar uni iste’molchi tomonidan qabul qilish nuqtai nazaridan ko‘rib chiqilishi zarur. Bu maqsadda tovar haqida quyidagi ma’lumotlar keltiriladi: