8-Мавзу. Коммунал инфратузилма ва уй-жой коммунал хўжалигининг инновацион бошқаруви

---

8-Mavzu. Kommunal infratuzilma 
va uy-joy kommunal xo‘jaligining 
innovatsion boshqaruvi 

---

Reja: 

Uy-joy kommunal xo„jaligida innovatsion 
boshqaruv tushunchasi.

Uy-joy kommunal xo„jaligida innovatsion 
rejalashtirish.

Uy-joy kommunal xo„jaligida innovatsion 
boshqaruvni rejalashtirish vazifalari.

Uy-joy kommunal xo„jaligida funksional 
strategiyalar.

Kommunal xo„jaligida innovatsion
boshqaruvning o„ziga xos xususiyatlari.

Kommunal xo„jaligining innovatsion 
boshqaruviga yo„naltirilgan loyihalar.

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
innovatsion boshqaruv tushunchasi
.

Ta'riflangan vaziyat O‟zbekistonda uy-joy 
kommunal xo'jaligini yanada isloh qilishni 
talab qiladi, bu esa iqtisodiy, tashkiliy va 
texnik yangiliklarni shakllantirish va amalga 
oshirish orqali iqtisodiyotning ushbu 
sohasida oqilona bozor munosabatlarini 
shakllantirishni ta'minlaydi. Shu bilan birga, 
uy-joy kommunal xo'jaligini boshqarishning 
mazmuni va professionalligi yaxshi tomonga 
o'zgarishi kerak va bu sohadagi korxonalar 
o'rtasida raqobat rivojlanadi. 

---

1-rasm. Innovatsion to‟lov tizimi 

---

2-rasm. Foydalanuvchilarni 
innovatsion boshqarish tizimlari 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
innovatsion boshqaruv tushunchasi.

Uy-joylarni boshqarish samaradorligini 
oshirishning zaruriy sharti boshqaruvning ilg'or, 
innovatsion usullari va vositalarini joriy etish 
bo'lganligi sababli, jamoat tashkilotlari uy-joy 
kommunal xo'jaligini boshqarishda mavjud 
zaxiralarni aniqlash va ulardan foydalanishga 
imkon beradigan innovatsiyalarni amalga 
oshirishga kiritilgan boshqaruv kompaniyalarini 
qo'llab-quvvatlamoqda. Biroq, boshqaruv 
kompaniyalarining innovatsiyalarni joriy etish 
bilan bog'liq faoliyatini nazorat qilish chuqur 
ilmiy o'rganishni va an'anaviy ilmiy dizaynni talab 
qiladi. 

---

3-rasm. Kommunal xizmatlarini 
boshqarish 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
innovatsion rejalashtirish.

Hududlarda kommunal xo'jaligini 
rivojlantirishni rejalashtirish uchun 
mavjud uslubiy ishlanmalar umumiy 
xarakterga ega bo'lib, sohani 
rivojlantirishning innovatsion shakllaridan 
foydalanishga yo'naltirilgan. 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
innovatsion rejalashtirish.
Ushbu maqsadga erishish uchun uy-joy kommunal xo'jaligini 
rejalashtirish quyidagi vazifalarni talab qiladi: 

- innovatsion iqtisodiyotda kommunal xo'jaligini 
rivojlantirishning tashkiliy va iqtisodiy xususiyatlarini 
aniqlash; 

- kommunal korxonalarning innovatsion rivojlanish rejalarini 
shakllantirishda mintaqaviy omillarning ta'sirini tahlil qilish; 

- innovatsion faoliyatni rejalashtirish asosida kommunal 
xizmatlarning samaradorligini oshirish zaxiralarini baholash; 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
innovatsion rejalashtirish.

- 
mahalliy o'zini-o'zi boshqarish tizimini isloh 
qilish sharoitida kommunal xo'jaligini innovatsion 
rivojlantirish rejalariga investitsion ko'makni 
oshirish imkoniyatlari va usullarini o'rganish; 

- kommunal xizmatlarni innovatsion rivojlanish 
yo'liga o'tish rejalarini amalga oshirish bo'yicha 
chora-tadbirlar tarkibi va mazmunini aniqlash; 

- modernizatsiya strategiyasining maqsadlariga 
mos keladigan kommunal sohada innovatsion 
jarayonlarni rejalashtirish usullarini ishlab 
chiqish. 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida innovatsion 
boshqaruvni rejalashtirish vazifalari.

Uy-joy kommunal xo'jaligini innovatsion 
rivojlantirishning vazifalari O'zbekiston 
Respublikasida kommunal xizmatlarni 
modernizatsiya qilish bo'yicha maqsadli dasturda 
belgilangan. Kommunal xizmatlarni 
modernizatsiya qilishning ob'ektiv ehtiyojlari 
uning asosiy vositalarining 60-70% yuqori 
darajada amortizatsiya darajasi bilan belgilanadi. 
Investitsiyalar samaradorligini oshirish uchun 
dizayn echimlari, amaliy materiallar, 
texnologiyalar, uskunalar, shuningdek 
modernizatsiya tadbirlarini amalga oshirishda 
boshqaruv sxemalari sohasidagi innovatsion 
ishlanmalardan foydalanish talab etiladi. 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida innovatsion 
boshqaruvni rejalashtirish vazifalari.

Ushbu murakkab vazifalarning barchasi 
innovatsion rivojlanishning 
markazlashtirilgan asosiy yo'nalishlarini 
oqilona uyg'unlashtirish va kommunal 
xizmat ko'rsatish sohasidagi innovatsion 
jarayonlarni qat'iy mintaqaviy 
rejalashtirish asosida hal qilinishi kerak. 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
funksional strategiyalar.

Ташкилотнинг инновацион стрaтeгияси жумласи 
остида инновацион ривoжлaниш мaқсaдлaригa 
эришиш учун ташкилот ёки кoрxoнaнинг 
инновацион сaлoҳиятини рўёбгa чиқaриш бўйичa 
чoрa-тaдбирлaр кoмплeкси тушунилaди. 
Ташкилотнинг инновацион сaлoҳияти унинг 
инновацион мaқсaдлaригa эришишни 
тaъминлaйдиган вaзифaлaрни бажариш, яъни 
инновацион лойиҳа ёки инновацион ўзгаришга 
оид дастурларни амалга ошириш ва 
инновацияларни киритиш учун тайёрлик даражаси 
белгилайди. Ташкилотнинг инновацион сaлoҳияти 
инновацион фaoлият учун рeсурслaр (axбoрoт, 
тexнoлoгик, инсoн вa ҳoкaзo) мaвжудлигини 
нaзaрдa тутaди. 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
funksional strategiyalar.

Таъкидлаш жоизки, янги маҳсулот ёки хизматни яратишга 
қаратилган ҳар қандай ишни маълум бир фаза, босқичлар 
бўйича белгиланган даврий кетма- кетликда амалга 
ошириладиган лойиҳа доирасида кўриб чиқиш мумкин. 
Хусусан, бу тадрижийлик барча фаолият турлари учун 
умумий саналади. Лойиҳа (фаолият) циклининг 
тугалланганлиги, асосан, қуйидаги уч фаза билан 
белгиланади: 
◦
Лойиҳалаштириш фазаси. 
Бунинг натижасида яратилаётган 
тизимнинг модели қурилади ва уни амалга ошириш режаси 
тузилади; 
◦
Технологик фаза 
натижаси эса тизимни амалга ошириш 
жараёни ҳисобланади; 
◦
Рефлексив фаза 
давомида амалга оширилган тизим баҳоланади 
ва кейинги ўзгартиришларга бўлган зарурат бор ёки йўқлиги 
аниқланади ёки янги лойиҳа ишга туширилади. 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
funksional strategiyalar.
Strategiyaning asosiy yo'nalishlari: 

- ko'p xonadonli binolarda o'zlarining uylari 
va ushbu huquqlarni amalga oshirishning 
haqiqiy imkoniyatlari to'g'risida qaror qabul 
qilish uchun barcha huquqlarga ega bo'lgan, 
shuningdek qarorlar uchun javobgarlik 
darajasiga ega bo'lgan faol va mas'uliyatli 
xonadon egalarini shakllantirish; 

- tadbirkorlikni rivojlantirish, raqobat 
muhitini mustahkamlash va uy-joy-
kommunal xo'jaligiga xususiy 
investitsiyalarni jalb qilish; 

---

Uy-joy kommunal xo„jaligida 
funksional strategiyalar.

- 
ko'p qavatli uylardagi xonadonlar 
egalari, boshqaruvchi tashkilotlar va 
resurs ta'minoti tashkilotlari o'rtasidagi 
munosabatlar tizimini takomillashtirish; 

- sanoatning energiya samaradorligini 
oshirish. 

---

Kommunal xo„jaligining innovatsion 
boshqaruviga yo„naltirilgan loyihalar.

Kommunal ho‟jaligining innovatsion 
loyihalarni tanlash tartibi va printsiplari 
oddiy investitsiya loyihalarini tanlash 
usullaridan farq qiladi, chunki innovatsion 
loyihalar ancha murakkab, yuqori malakali 
kadrlarni talab qiladi, puxta o'rganib 
chiqiladi va xavflarni chuqur baholaydi. 
Boshqa tomondan, ular patentlangan 
texnologiyalar, texnik echimlar, dasturiy 
mahsulotlar va boshqa kriteriyalar orqali 
tanlanadi. 

---