Adabiy norma nima? A til imkoniyatlaridan maqsadga muvofiqgini tanlash

Adabiy norma nima?
A) Til imkoniyatlaridan maqsadga muvofiqgini tanlash
B) Madaniy so`zlash
C) Dialektal so`zlarni ishlatmaslik
D) Jargon so`zlarni ishlatmaslik
ANSWER: A
Adabiy til deb nimaga aytiladi?
A) hamma biladigan til adabiy til
B) ma'lum me'yorga solingan, barcha uchun tushunarli bo'lgan til
C) ma'lum hududdagina qo'llaniladigan so'zlar
D) badiiy asarlar tili
ANSWER: B
Adabiy til normasi deganda nima tushuniladi?
A) Lisoniy birliklarning to'g'ri yoki noto'g'riligini tushuniladi
B) So'zlarni to'g'ri qo'llash.
C) Fikrimizni to'liq va ravѕhan aytirib berish.
D) Adabiy til me'yorlariga rioya qilish.
ANSWER: A
Adabiy til normasi deganda nima tushuniladi?
A) Lisoniy birliklarning to'g'ri yoki noto'g'riligini tushuniladi
B) So'zlarni to'g'ri qo'llash.
C) Fikrimizni to'liq va ravaѕhan aytirib berish.
D) Adabiy til me'yorlariga rioya qilish.
ANSWER: A
Adabiy tilga va shevalarga umumiy bo'lgan belgilarni ko'rsating?
A) Umummajburiylik.
B) O'zgaruvchanlik.
C) Normativlik
D) Qayta ishlanganlik.
ANSWER: B
Adabiy tilni o'rganish va egallash necha xil yo'l bilan amalga oshadi:
A) 2 xil.
B) 3 xil.
C) 5 xil.
D) 4 xil
ANSWER: D
Allegoriya-so'zining ma'nosi?
A) lotincha so'z, ustidan kulish ma'nosida.
B) grekcha so'z-kinoya, qochiriq, kesatish ma'nosida.
C) yunoncha so'z-boshqacha gapirmoq ma'nosi.
D) grekcha so'z-bilmayman ma'nosida
ANSWER: B
Anafora berilgan qatorni belgilang?
A) Bugun yana ta'zim-la: Tashakkur! deydi olam.
B) Nega buncha go'zal bugun navruzi? Nega buncha gul ko'p bugun bog'lada?
C) Laylak kelur yoz bulur qanoti qogoz bulur
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: B
Aniqlik deganimiz nima:
A) yot unsurlardan holi bo'lgan nutq
B) Kam takrorlangan nutk
C) So'zning o'zi ifodalayotgan vokelikka muvofik kelishi
D) Tasviriy vositalarning kullanishi
ANSWER: C
Aniq nutq yaratishga yordamlashuvchi vosita nima?
A) Sinonimlar
B) Paronimlar
C) Omonimlar
D) Antonimlar
ANSWER: A
Aniq nutqda shart bo'lgan jihat nima?
A) Narsa va uning nomi bo'lgan so`z bir-biriga mos bo'lishi kerak
B) So`z va gaplar bir-biriga muvofiq kelishi shart
C) Adabiy til me'yorlariga mos kelishi kerak
D) So`z va gaplar miqdor jihatidan teng bo`lishi kerak
ANSWER: A
Aniqlik deganimiz nima?
A) Yot unsurlardan holi bo'lgan nutq
B) Kam takrorlangan nutq
C) So'zning o'zi ifodalayotgan vokelikka muvofik kelishi
D) Tasviriy vositalarning qo'llanishi
ANSWER: C
Aniqlikni buzuvchi holatlarga nimalar kiradi?
A) So`z tartibning o'rnini almashtirib qo'llash
B) Paronimlarni noto'g'ri qo'llash
C) Sinonimlarni noto'g'ri qo'llash
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: D
Aristotelning ,,Ritorika'' asari necha kitobdan iborat:
A) 4
B) 2
C) 5
D) 3
ANSWER: D
Aristotelning notiqlikka bag'ishlangan asari?
A) В« RitorikaВ»
B) В«IliadaВ»
C) В«Notiq
D) В«BrutВ»
ANSWER: A
Aristotelning "Ritorika" asari nechanchi yilda yaratilgan?
A) Eramizning 335 yili
B) Eramizning 300 yili
C) Eramizning 150 yili
D) Eramizning 116 yili
ANSWER: A
Aristotelning notiqlik haqidagi asarini ko'rsating?
A) "Brut".
B) "Notik".
C) "Notiklik san'ati".
D) "Ritorika"
ANSWER: D
Axloq normalariga to'g'ri kelmaydigan, kishini so'kishda, haqoratlashda ishlatiladigan so`zlar tilshunoslikda qanday yuritiladi:
A) Dialekt
B) Vulgarizm
C) Varvarizm
D) Jargon
ANSWER: B
Berilgan matn qaysi uslubga xos: Borasan-da o'sha tomi qiyshiq uyingga! Nima shunchalik shoshasan: Biror yoqqa o't ketdimi
A) Ilmiy uslubga
B) Rasmiy uslubga
C) Og'zaki so`zlashuv uslubiga
D) Adabiy so`zlashuv uslubiga
ANSWER: C
Berilgan matn qaysi uslubga xos: Hozirda В«autentlikВ» va В«autentik materialВ» terminlari talqinida bir xillik mavjud emas В«AutentikВ» termini lotincha authenticus so`zidan olingan bo'lib, haqiqiy, tabiiy, ishonchli, soxta bo'lmagan degan ma'noni anglatadi. Mazkur muammoni o'rgangan ko'plab tadqiqotchilar o'z ta'riflarida shu belgilarni ta'kidlaydi. Qolaversa, ayrimlari В«autentlikВ» va В«originallikВ» kabi tushunchalar o'rtasida tenglik alomatini qo'yishadi
A) Ilmiy uslubga
B) Ilmiy ommabop uslubga
C) Publitsistik uslubga
D) Badiiy uslubga
ANSWER: A
Berilgan matn qaysi uslubga xos: Turmush o'rtog'imning qattiq betobligi sababli menga 2010 yilning 1 yanvaridan 20 yanvarigacha o'z hisobimdan ta'til berishingizni so'rayman.
A) Ilmiy uslubga
B) Rasmiy uslubga
C) Publitsistik uslubga
D) Badiiy uslubga
ANSWER: B
Bo'ldi fe'li bog'lama vazifasida kelgan gapni aniqlang?
A) Barcha gaplarda bo'ldi fe'li bog'lama vazifasida kelgan.
B) Sunbulaning suvi tiniq bo'ladi
C) Birlashgan daryo bo'lur, tarkalgan irmoq bo'lur.
D) Yolg'onchining rost so'zi ham yolg'on bo'lur
ANSWER: B
Berilgan so'zlarning qaysi birida n va g ikki alohida tovush hisoblanadi. 1 langar; 2 tanglik;3 reyting,4 alanga: 5 mangu; 6 ingliz.:
A) 3, 6
B) 1,4,5,6
C) 2,34,6
D) 1,3,6
ANSWER: D
Dalolatnoma, guvohnoma, qaror, bildirgi, ma'lumotnoma so`zlari qaysi uslubga tegishli?
A) Rasmiy uslub
B) So`zlashuv uslub
C) Badiiy uslub
D) Ilmiy uslub
ANSWER: A
Davlat idora qog'ozlari qaysi uslubda yoziladi?
A) Publitsistik.
B) Rasmiy.
C) So'zlashuv.
D) Badiiy.
ANSWER: B
Dialogik nutq?
A) Bir kishining nutqi
B) Ikki kishining suhbati
C) Ko'pchilikning suhbati
D) Uch va undan ortiq kishining suhbati
ANSWER: B
Dialogik nutqda nechta shaxs ishtirok etishi mumkin?
A) Bir kishining nutqi
B) Ikki kishining suhbati
C) Ko'pchilikning suhbati
D) Uch va undan ortiq kishining suhbati
ANSWER: B
Ekzotik so'zlar nima?
A) kargish, sukish so'zlar.
B) maktov so'zlar
C) ajnabiy so'zlar.
D) sheva so'zlari
ANSWER:
Eng tezkor,jangovor uslub berilgan qatorni aniqlang?
A) Rasmiy.
B) Badiiy.
C) Publitsistik.
D) Ilmiy
ANSWER: C
Epifora qaysi javobda berilgan?
A) Nada ota, no ona qoldi
B) Laylak kelur yoz bulur qanoti qog'oz bo'lur
C) Kuy yarmida uzilmasin tor
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: B
Fan, texnika va ishlab chiqarish bilan bog'liq bo'lgan vazifaviy uslub qanday uslub?
A) Rasmiy uslub
B) Ilmiy uslub
C) So`zlashuv uslub
D) Publitsistik uslub
ANSWER: B
Faqat insonlarga nisbatan qo'llanadigan so'zlar qatorini belgilang?
A) balandlamoq, talashmoq, pusmoq, sakillamoq
B) aganamoq, namlanmoq, bag'ishlamoq, joylamoq
C) bekinmoq, tanovul qilmoq, ivib ketmoq
D) dumalamoq, urchimoq, g'ajimoq, chaqirmoq
ANSWER: C
Fikr rivojining voqealar rivojiga qat'iy mos kelishi?
A) Nutqning aniqligi
B) Nutqning to'g'riligi
C) Nutqning mantiqiyligi
D) Nutqning tozaligi
ANSWER: C
Fikr, tafakkur sog'lom bo'lsa nutqning qaysi kommunikativ sifati namoyon bo'ladi:
A) Nutqning mantiqiyligi
B) Nutqning sofligi
C) Nutqning boyligi
D) Nutqning aniqligi
ANSWER: A
Fitratning qaysi asarida nutq sofligiga to'xtalingan?
A) Buxoroning jin ko'chalari
B) Abulfayzxon
C) Adabiyot qoidalari
D) to`g`ri javob yo'q.
ANSWER: C
Gap bilan ovoro bo'lib, kechikib ham qolibman. Ushbu gapdagi qolibman so'zi qaysi qatorda to'g'ri izohlangan?
A) Fe'l kesim vazifasidagi mustaqil fe'l
B) Bog'lama
C) qo'shma fe'lning tarkibiy qismi
D) ko'makchi fe'l
ANSWER: D
Gapda nutqning qaysi kommunikativ sifati buzilgan? Tongda esgan shabada uylarning tomlarini bo'zib yubordi:
A) Nutqning tozaligi
B) Nutqning mantiqiyligi
C) Nutqning aniqligi
D) Nutqning to'g'riligi
ANSWER: B
Gapda nutqning qaysi kommunikativ sifati buzilgan? Tongda esgan shabada uylarning tomlarini buzib yubordi:
A) Nutqning tozaligi
B) Nutqning o'rinliligi
C) Nutqning aniqligi
D) Nutqning mantiqiyligi
ANSWER: D
Gapda nutqning qaysi kommunikativ sifati buzilgan? To'p sal oldin o`zatilganida, В«PaxtakorВ»ning ikki hujumchisi В«NeftchiВ» darvozaboni bilan yakkama-yakka qolardi...:
A) Nutqning tozaligi
B) Nutqning o'rinliligi
C) Nutqning mantiqiyligi
D) Nutqning aniqligi
ANSWER: C
Haligi, anu, xo'sh, innaykeyin qanday so`zlar?
A) jargon
B) parazit
C) sheva
D) kantselyarizm
ANSWER: B
Ifodalanayotgan fikrga, voqelikka so`z va terminlarning muvofiq kelishiga nima deyiladi?
A) Nutqning jo'yaligi
B) Nutqning to'g'riligi
C) Nutqning ifodaliligi
D) Nutqning aniqligi
ANSWER: D
Ifodalilik nima?
A) Nutqning tarkibiy tuzilishiga ko'ra tinglovchi yoki o'quvchi diqqatini o'ziga jalb qilish
B) Baland ovozda gapirish
C) Ohangga e'tibor berish
D) Diktsiyaga e'tibor berish
ANSWER: A
Ijodkor yoshlar, muhtasham kabi so`z birikmalari qaysi uslubga xos?
A) Rasmiy uslub
B) Publitsistik uslub
C) So`zlashuv uslub
D) Ilmiy uslub
ANSWER: B
Ikki yoki undan ortiq so'zning shakliy munosabati va bir ma'noni anglatishiga hodisalar uchun xos
A) kup ma'nolilik va sinonimlar uchun xos
B) omonimlar uchun xos
C) ko'p ma'nolilik uchun xos
D) sinonimlar uchun xos
ANSWER: C
Ilmiy uslubga xos bo'lmagan belgilar qaysi qatorda berilgan?
A) Dialektizmning mavjudligi.
B) Tarixiy so'zlarning mavjudligi
C) Terminlarning mavjudligi.
D) Hech qaysisi
ANSWER: D
Imlo qoidasiga ko'ra qaysi qatordagi so'zlarning ikkinchisi xato yozilgan:
A) nafis va nafs
B) murosa va muroasa
C) xaykirish va aykirish
D) qatorlardagi ikkinchi so'zlar xato yozilgan
ANSWER: B
Insoniy nutq faoliyati qanday ko'rinishda namoyon bo'ladi?
A) Mutolaa qilish, so`zlash, eshtish
B) O'qish, yozish, chizish
C) So`zlashish, to`zatish, yozish
D) Eshtish, gapirish, baqirish
ANSWER: A
Jamiyatdagi o'zgarishlar birinchi bo'lib tilning qaysi bo'limida o'z aksini topadi?
A) Leksikada
B) Fonetikada
C) Morfologiyada
D) Sintaksisda
ANSWER: A
Jinoyatchining davolari isbotlanmadi. Ushbu gapda nutqning qaysi jihat buzilgan?
A) Nutq mantiqiyligi
B) Nutqning sofligi
C) Nutqning boyligi
D) Nutqning aniqligi
ANSWER: A
Juda boy, chiroyli tilimiz bor. Bu tilda ifoda e'tib bo'lmaydigan fikr, tuyg'u, holat yo'q!» mazkur fikrlar kimga qarashli?
A) A.Navoiy.
B) Bobur.
C) A.Qahhor.
D) G'afur G'ulom
ANSWER: C
Jonsiz narsaga jonli narsadek murojaat qilish nima deyiladi?
A) jonlantirish.
B) apostrofa
C) antiteza.
D) allegoriya
ANSWER: B
Kalka qilingan so'zlar berilgan qatorni toping?
A) archish-artish.
B) tantananing aybdorlari.
C) boshliq o'zlaridami.
D) o'tqazish-o'tkazish
ANSWER: B
Qanday so'zlar badiiy nutqda qo'llanib, tazod yaratish uchun xizmat kiladi:
A) Paronimlar
B) antonimlar
C) sinonimlar
D) omonimlar
ANSWER: B
Kaykovus yolg'onga o'xshagan rostdan, rostga o'xshagan yolg'on yaxshiligini, uning qabul bo'lishini uqtiradi. Bu bilan u notiqni nimaga chaqiradi?
A) Asosli gapirishga
B) chiroyli gapirishga
C) Kerakli o'rinda yolg'on gapirishga
D) Doim rosti gapirishga
ANSWER: A
Kaykovusning "Qobusnoma" asari nechanchi yillarda yaratilgan?
A) 1091-1092
B) 1078-1079
C) 1082-1083
D) 1085-1090
ANSWER: C
Kaykovusning fikricha so`zlar to'rt nav bo'ladi, ulardan yaxshirog'i qaysisi?
A) Bilinmaydigan va aytilmaydigan
B) Bilinadigan va aytiladigan
C) Bilsa bo'ladigan, ammo bilishga zaruratsiz, biroq aytiladigan
D) Bilinadigan va aytilmaydigan
ANSWER: B
Kaykovusning fikricha, bilinmmaydigan va aytilmaydigan so`z undog'ki:
A) Dunyoning salohi unga bog'liq, ul so`zdan aytuvchiga ham eshtuvchiga ko'p naf etadi.
B) Biror muhtasham kishining aybi senga ma'lum bo'lsa, aql tariqidan ish ko'rsang, uni oshkor qilmagan ma'qul.
C)undan dushmanlik unadi.
D) To'g'ri javob berilmagan.
ANSWER: A
Kichik ijtimoiy guruh vakillari orasida ishlatiladigan birliklar nima?
A) Jargon va argolar
B) varvarizm
C) vulgarizm
D) parazit
ANSWER: A
Kommunikatsiya nima?
A) Frantsuzcha, o'ziga mazmun berib ishlatiladigan so`z.
B) Lotincha, biror mazmunning til vositalari orqali berilish
C) Lotincha, dag'al so`z, dag'al ibora
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: B
Quyidagilarning qaysi biri tilning lugaviy birligi hisoblanmaydi?
A) Kungaboqar
B) ko'nglini olmoq
C) konstitutsiyaviy sud (termin)
D) go'zal vodiy
ANSWER: B
Leksik me'yor qaysi so`zda buzilgan?
A) xattaxta
B) matn
C) bildirgi
D) muharrir
ANSWER: A
Leksik me'yorga aylangan so`zni toping?
A) nohiya
B) muallif
C) suxanshunoslik
D) tayyoragoh
ANSWER: B
Lektor nutqi qanday nutq?
A) Adabiy tilda gapiruvchi shaxslarning kundalik so`zlashuvi
B) Oliy va o'rta maktab o'qituvchilarining ma'ruzalari
C) Radio va televideniye orqali adabiy tilda so`zlashadigan nutq
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: B
Mallalar, sallalar,Urfonsiz kallalar,Shaytonlar, iblislar, urxonsiz dallalar.Do'zaxlar, jannatlar Toatlar, yallalar, G'azablar, allalar,Makrlar, hiylalar, Illolar, billolar. Mazkur parcha ifoda tasvir vositasining qaysi turiga misol bo'ladi?
A) Ritorik so'roq.
B) ko'p bog'lovchilik
C) bog'lovchisizlik
D) takror
ANSWER: C
Metaforaga ta'rif bering?
A) Grekcha so`z bo'lib, ko'chim degan ma'noni bildiradi.
B) Grekcha so`z bo'lib, boshqacha, nom berish degan ma'noni bildiradi
C) Grekcha so`z bo'lib, izohlovchi degan ma'noni bildiradi.
D) To'g'ri javob yo'q.
ANSWER: A
Metonimiyaga ta'rif bering?
A) Grekcha so`z bo'lib, ko'chim degan ma'noni bildiradi.
B) Grekcha so`z bo'lib, boshqacha, nom berish degan ma'noni bildiradi
C) Grekcha so`z bo'lib, izohlovchi degan ma'noni bildiradi.
D) To'g'ri javob yo'q.
ANSWER: B
Milliy o`ziga xosligi bilan ajralib turuvchi nutq qanday ataladi?
A) Madaniy nutq
B) Og`zaki nutq
C) Yozma nutq
D) Badiiy nutq
ANSWER: A
Monologik nutq:
A) Ikki kishining suhbati
B) Bir kishining nutqi
C) Uch va undan ortiq kishining suhbati
D) To'g'ri javob yo'q
ANSWER: B
Metonimiyaga misol toping?
A) qo'tir itlar galasi.
B) Navoiyni o'qidim
C) Tirnoqqa zor bo'ldi
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: B
Navoiyning «Nasihat ahli va voizlar zikrida»gi fikrlari qaysi asaridan o'rin olgan?
A) "Arbain".
B) "Mahbub-ul qulub"
C) "Lison-ut tayr"
D) "Muhokamat-ul lug`atayn"
ANSWER: B
Navoiyning qaysi asari notiqlik san'atiga bag'ishlangan?
A) «Hamsa».
B) «Mahbubul ul qulub»
C) «Lisotul tayr»
D) «Muhokamatul-lug'atayn»
ANSWER: B
Nutqning o'rinliligi nima?
A) Katta majmunga egalilik.
B) Vaqtida,kechiktirilmay aytilgan nutq
C) So'zlarni o'z o'rnida ishlatmaslik
D) Ma'lum voqea-hodisaga va sharoitga moslab tuzilgan nutq
ANSWER: D
Nutq aniqligini ta'minlaydigan bosh omil nima?
A) Urg'u bilan ohangning birligi
B) Pauza bilan intonatsiyaning mutanosibligi
C) Shakl bilan mazmunning mutlaqo mos kelishi
D) So`zlarni o'z o'rnida qo'llash
ANSWER: C
Nutq madaniyati nima?
A) Uslubiyat fanining aynan o'zi
B) Tilshunoslik fanining til normasi haqida bo'limi
C) Til normasi va fazilatlari yig'indisi haqida
D) Nutq uslublarini o'rganuvchi soha
ANSWER: C
Nutq madaniyati nima?
A) Aloqaviy fazilatlari yig'indisi va tizimi
B) Til faoliyatida qiynalmaslik
C) Matnning mazmuniy vazifasi va imkoniyati
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: D
Nutq madaniyati sohasi qaysi sohalar bilan uzviy bog'liq?
A) Adabiyotshunoslik
B) Estetika
C) Mantiq
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: D
Nutq madaniyati ta'limotida markaziy o'rin tutadigan masala?
A) Adabiy norma
B) Nutqning kommunikativ sifatlari
C) Nutq uslublari
D) Sanalganlarning hammasi
ANSWER: A
Nutq madaniyati ta'limot sifatida qayerda shakllangan?
A) Assuriyada.
B) Vavilonda.
C) Rim va Afinada.
D) Hindistonda.
ANSWER: C
Nutq madaniyati termini hozirgi zamon tilshunosligi talqinida qaysi hodisalarni ifoda etadi?
A) Nutqiy hodisaning nomi
B) Madaniy nutq tushunchasi bilan bog'liq
C) Tilshunoslik fani bo'limining nomi
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: D
Nutq madaniyatining nazariy asoslari qaerda yaratildi?
A) Rim.
B) Gretsiya.
C) Yunoniston.
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
Nutq odobi tushunchasi nimani anglatadi?
A) Toza nutq tuzishni
B) Tilning tozaligini
C) Har bir xalq ona tili va adabiyotini asramog'ini
D) Har qanday xabarni tinglovchining shaxsini hurmat qilgan holda, unga og'ir botmaydigan qilib yetkazishni
ANSWER: D
Nutq to`g`ri bo`lishi uchun 2 me'yor asosiy sanaladi, bular qaysilar?
A) Urg`u va grammatik normalar
B) Urg`u va bo'g'inga oid normalar
C) Urg`u va uslubiy normalar
D) Urg`u va intonatsion normalar
ANSWER: A
Nutqda adabiy norma buzilishining obyektiv sabablari qaysilar?
A) Tilni yaxshi bilmaslik, e'tiborsizlik
B) Boshqa sistemadagi tillarning ta'siri
C) Shevalarning ta'siri
D) To'˜g'˜ri javob yo'˜q
ANSWER: D
Nutqda maqollardan nima uchun foydalanilad?
A) Ixchamlikka erishishi uchun
B) ta'sirchanlikni oshirish uchun.
C) mantiqiylik uchun.
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
Nutqiy taqlid orqali nutq madaniyatini egallashga nimalar kiradi?
A) o'zidan yaxshi, chiroyli, ma'noli, va o'tkir gapiradigan kishiga taqlid
B) Badiiy so'z ijrochilari nutqiga taqlid.
C) Radio va televideniya diktorlari nutqiga taqlid
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
Nutqni aniq tuzish uchun eng avvalo, nimaga e'tibor berish kerak?
A) So`zning leksik ma'nosini to'g'ri tasavvur qilish lozim
B) So`zni mantiqan to'g'ri to`za olish kerak
C) So`zning ma'no va shakli bir-biriga mos kelishi lozim
D) So`zni to'g'ri talaffo`z qilish lozim
ANSWER: A
Nutqning aniqligi deganda nima tushiniladi?
A) aniqliq so'zning o'zi ifodalanayotgan voqealikka mos kelishi.
B) ishonish mumkin bo'lgan voqea-hodisa.
C) gapirganda so'zlarni aniq qo'llash.
D) to'g'ri javob yo'q
ANSWER: A
Nutqning aniqligi deganda nima tushuniladi?
A) aniqliq bu so'zning o'zi ifodalanayotgan voqealikka mos kelishi.
B) ishonish mumkin bo'lgan voqea-hodisa.
C) gapirganda so'zlarni aniq qo'llash.
D) to'g'ri javob yo'q.
ANSWER: A
Nutqning aniqligiga salbiy ta'sir ko'rsatuvchi holatni belgilang?
A) Omonimlardan noo'rin foydalanish
B) Sinonimlardan birining o'rnida ikkinchisini qo'llash
C) So`z va gaplarning bir-biriga muvofiq kelmasligi
D) So`z va gaplarning bir-biriga muvofiq kelishi
ANSWER: C
Nutqning aniqligiga salbiy ta'sir ko'rsatuvchi holatni belgilang?
A) Omonimlardan noo'rin foydalanish
B) Sinonimlardan birining o'rnida ikkinchisini qo'llash
C) So`z va gaplarning bir-biriga muvofiq kelmasligi
D) So`z va gaplarning bir-biriga muvofiq kelishi
ANSWER: C
Nutqning asosiy xususiyatlari qaysilar?
A) Nutqning to'g'riligi, aniqligi, ravonligi.
B) Ixchamligi, tozaligi, ravonligi.
C) ta'sirchanligi, mantiqiyligi, tozaligi
D) Barchasi to'g'ri.
ANSWER: D
Nutqning asosiy xususiyatlari qaysilar?
A) Nutqning to'g'riligi, aniqligi, ravonligi.
B) Ixchamligi, toaligi, ravonligi.
C) ta'sirchanligi, mantiqiyligi, tozaligi.
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
Nutqning kommunikativ sifatlariga nimalar kiradi:
A) Aniqlik, to'g'rilik, mantiqiylik
B) Aniqlik, qisqalik, ixchamlik
C) Mantiqiylik, cho'ziqlik, qisqalik
D) To'g'rilik, ozlik, chiroylilik
ANSWER: A
Nutqning kommunikativ sifatlariga nimalar kiradi?
A) Aniqlik, to'g'rilik, mantiqiylik
B) To'g'rilik, ozlik, chiroylilik
C) Aniqlik, qisqalik, ixchamlik
D) Mantiqiylik, cho'ziqlik, qisqalik
ANSWER: A
Nutqning mantiqiy bo`lishi uchun qaysi me'yorlar muhim?
A) Leksik-semantik
B) Fonetik
C) Sintaktik
D) Morfologik
ANSWER: A
Nutqning mantiqiyligi nimaga suyanadi?
A) Jargonlarga
B) Aniqlikka
C) Varvarizmlaga
D) Shevaga
ANSWER: B
Nutqning mantiqiyligini nimalar buzadi?
A) Varvarizmlar
B) Sheva
C) Jargon va argolar
D) Jargonlar
ANSWER: C
Nutqning o'rinliligi nima?
A) Katta majmunga egalilik.
B) Vakqida,kechiktirilmay aytilgan nutq
C) So'zlarni o'z o'rnida ishlatmaslik
D) Ma'lum voqea-hodisaga va sharoitga moslab tuzilgan nutq
ANSWER: D
Nutqning ta'sirchanligi (ifodaliligi)ni oshirish uchun nimalardan foydalaniladi?
A) maqol va matallardan
B) tilning tasviriy vositalaridan
C) terminlardan
D) A va B
ANSWER: D
Nutqning to`g`riligi nima?
A) Tilning ma'lum bir paytda qabul qilingan normalarga qat'iy mos kelishi
B) Nutqning ifodaliligi va ta'sirchanligiga munosabat
C) So`zning o'zi ifodalayotgan predmet bilan mosligi
D) Tinglovchining shaxsiga tegmaydigan qilib nutq so`zlash madaniyati
ANSWER: A
Nutqning to'g'ri bo'lishi asosan nechta normaga amal qilishni talab qiladi?
A) 3
B) 2
C) 4
D) 5
ANSWER: B
Nutqning toza bo'lishiga xalaqit beradigan lisoniy unsurlar qaysilar?
A) adabiy so'zlar.
B) dialektizmlar.
C) kitobiy so'zlar.
D) B va D javoblar
ANSWER: D
Nutqqa keskinlik, shoshilinch tus, tezlik xarakterini kiritish uchun qo'llanadigan vosita?
A) Jim qolish
B) ko'p bog'lovchililik va bog'lovsizlik
C) ritorik so'roq
D) takror
ANSWER: B
Odob nima?
A) muomalada o'zini tuta bilish
B) adabiy normadagi nutq
C) ma'no ifodalovchi nutq birligi
D) barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: A
O`zbek tilida nechta uslub mavjud?
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
ANSWER: D
O'qituvchining nutqi qanday bo'lishi kerak?
A) Sintaktik jihatdan soda, jozibador, ta'sirchan
B) Vulgarizmlar bilan boyigan bo'lishi
C) Jozibador, sodda, tushunarli
D) Nutqida shevalardan ko'p foydalanishi
ANSWER: C
O'qub so`zla so`zni eva so`zlama, so`zing kizla kedin, boshin kizlama, misrasining muallifi?
A) Alisher Navoiy
B) Ahmad Yugnakiy
C) Yusuf Xos Hojib
D) Bobur
ANSWER: B
O'rta Osiyoda ilgari notiqlik san'ati ustalari qanday nomlar bilan yuritilgan?
A) Nadimlar, qissago'ylar, masalgo'ylar.
B) Badixago'ylar, qiroatxonlar, muammogo'ylar
C) Voizlar, go'yandalar, moddohlar, qasidaxonlar.
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
O'zbek adabiy til normalari ilmiy asarlarda qanday tasnif qilinadi:
A) Leksik-semantik, talaffuz, aktsentologik
B) Fonetik, grammatik, so'z yasalish, imloviy.
C) yozuv, punktuatsion, uslubiy
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
O'zbek adabiy til normalari ilmiy asarlarda qanday tasnif qilinadi?
A) Leksik-semantik, talaffuz, oktsentologik.
B) Fonetik, grammatik, so'z yasalish, imloviy.
C) yozuv, punktuatsion, uslubiy
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
Parazit so`zlar deb ...aytiladi
A) Nutqda vazifa bajarmaydigan so`zlarga
B) Ma'lum bir guruhgagina tushunarli bo'lgan so`zlarga
C) Ma'lum bir hududdagina ishlatiladigan so`zlarga
D) Ilmiy uslubda ishlatiladigan so`zlarga
ANSWER: A
Polisemiya qanday hodisa?
A) Nutq to`zishda bir ma'noli so`zlarga e'tibor berish
B) Nutq to`zishda so`zlarning ko'p ma'noliligi
C) Nutq to`zishda bir tovushli so`zlarga e'tibor berish
D) Nutq to`zishda qarama-qarshi ma'noli so`zlarga e'tibor berish
ANSWER: B
Qaysi holda, Navoiyning fikricha, voizning so`ziga kirmagan kishi gunohkor bo'ladi?
A) Notiq hunar egasi bo'lsa
B) Notiq olim va aytganiga amal qiladigan kishi bo'lsa
C) Notiq xalq dardini gapirsa
D) Hamma javoblar to'g'ri
ANSWER: B
Qaysi javobda sinonimik qatordagi so'zlar farqlanmasdan ishlatilgan?
A) Shahar va qishloq.
B) Oppoq bulut.
C) Buyuk o'lka.
D) Oxirgi yillar
ANSWER: D
Qaysi nutq uslubida maxsus lug'at - terminlardan foydalaniladi?
A) Rasmiy uslub
B) Ilmiy uslub
C) So`zlashuv uslub
D) Publitsistik uslub
ANSWER: B
Qaysi nutq uslubida maxsus lug'at - terminlardan foydalaniladi?
A) So`zlashuv uslubida
B) Badiiy uslubda
C) Ilmiy uslubda
D) Publitsistik uslubda
ANSWER: C
Qaysi qatordagi gapda paronimlarning qo'llanishi bilan bog'liq uslubiy xato mavjud?
A) Hamma jim, o'z ishi bilan band, hech kimdan sado chiqmadi.
B) Shu kecha unga boshpana berib, qurut ayron bilan mehmon kildilar
C) Saraton quyoshi adirlardagi o't-o'ylanlarni quritdi
D) To'rt devor ishlashni afzal ko'rdi
ANSWER: B
Qaysi qatordagi gapda so'z kullash bilan boglik xato mavjud?
A) Pirnafas aka kumda bod kasalini tamoman yuqotayozgan edi.
B) Xotin-qizlar paxta oralaridagi yot o'tlarni terayotgan edilar.
C) Yaxshiga yondosh, yomondan qoch, (maqol).
D) U ko'cha tomonga qaragan edi, dutor, gijjak, nay, doira ko'tarib kelayotgan kishilarga ko'zi tushdi.
ANSWER: B
Qaysi qatordagi izoh noto'g'ri?
A) Adabiy til shu xalq tilida so'zlashuvchilar uchun umumiy bo'ladi.
B) Xalq tili tarkibida adabiy til ham bo'ladi.
C) xalq tili o'zbek adabiy tili hisoblanadi
D) xalq tili o'zbek xalqining so'zlashuv nutqidir
ANSWER: C
Qaysi qatordagi so'z chamasi modal so'ziga sinonim bula oladi?
A) mazmuni
B) tabiiy
C) Darvoqe
D) Balki
ANSWER: A
Qaysi qatordagi so'zlar ayirish belgisisiz ishlatilsa, ma'nolari o'zgaradi?
A) jur'at, me'mor, ma'yus.
B) nash'a, sur'at, kal'a
C) da'vo, ma'kbul mu'tabar
D) she'r, ma'no, mash'al.
ANSWER: B
Qiztaloq, zang'ar, dayus, bachchag'ar qanday so`zlar?
A) vulgarizm
B) parazit
C) argo
D) varvar
ANSWER: A
Qonunlar matnlari, farmonlar, buyruq va shartnomalar kabi ish qog'ozlari qaysi uslubda yoziladi?
A) Rasmiy uslub
B) Ilmiy uslub
C) So`zlashuv uslub
D) Publitsistik uslub
ANSWER: A
Rasmiy ish qog'ozlari, idoraviy yozishmalar uslubida qo'llanadigan so`z birikmasi va iboralarga nima deyiladi?
A) kantselyarizm
B) parazit
C) jargon
D) varvar
ANSWER: A
Rasmiy uslubda ko'pincha qanday gaplardan foydalaniladi?
A) asosan darak va buyruk gaplardan
B) asosan buyruk va his-hayajon gaplardan
C) asosan buyruk gaplardan
D) faqat darak gaplardan
ANSWER: A
Rasmiy uslubda qanday gaplardan foydalanilmaydi?
A) Buyruq gaplardan
B) Darak gaplarda
C) So'roq gaplarda
D) Gapning barcha turlaridan foydalaniladi.
ANSWER: C
Ra'no shu kunga qadar o'z hayoti to'g'risida, xatto do'stiga ham gapirmadi. Ushbu gapda qo'llangan ko'makchilarni toping?
A) to'g'risida, hatto, ham
B) qadar, hatto, ham
C) qadar, to'g'risida
D) shu, hatto, qadar
ANSWER: C
Ritorika va notiqlik san'atining o'ziga xos maktabin yaratgan grek va rim notiqlari kimlar?
A) Kostomarov va Lomonosov
B) Demosfen va Sitseron.
C) Scherba va Vinokur.
D) Golovin va Tsitseron
ANSWER: B
Sharqda taniqli notiqlar ismi keltirilgan qatorni belgilang?
A) Bobur, Navoiy, Atoiy
B) Husayn Voiz Koshifiy, Xoja Mehnagiy, Mavlongo Muin Voiz
C) Lutfiy, Sakkokiy, Furqat
D) Bedil, Nosir Husrav, Binoiy
ANSWER: B
Shevalarning qanday shakllari mavjud?
A) Faqat og'zaki
B) Milliy
C) Yozma
D) Rasmiy
ANSWER: A
Shevaga xos so'z qo'llanilgan qatorni toping?
A) Ova, yoshulli
B) Takalarni olib kel
C) Tuxum qovurib berdi.
D) Barchasi to'g'ri.
ANSWER: D
She'riy asarlarda, ertak va masallarda ko'proq murojaat qilinadigan san'at turi nima deyiladi?
A) ramz.
B) Antipeza
C) ritorik so'roq.
D) jonlantirish
ANSWER: D
She'riy asarlarda, ertak va masallarda ko'proq murojaat qilinadigan san'at turi nima deyiladi?
A) ramz.
B) Antipeza
C) ritorik so'roq.
D) jonlantirish
ANSWER: D
Sinegorlar kim?
A) Nutq matnini tuzuvchilar
B) Yozib berish bilan shug'ullanuvchilar
C) Boshqa birov manfaatini ko'zlab nutq so'zlovchilar
D) Sud jarayonida qoralovchilar
ANSWER: C
Sitseron o'zi orzu qilgan notiq kim edi?
A) Demosfen
B) Aristotel
C) Diogen
D) Platon
ANSWER: A
So`zning o'zi ifodalagan narsaga va tildagi ma'nosiga qat'iy mos kelishi?
A) Nutqning to'g'riligi
B) Nutqning ta'sirchanligi
C) Nutqning tozaligi
D) Nutqning aniqligi
ANSWER: D
So'z birikmasi hosil bo'lgach, birikma tarkibidagi so'zlarga xos bo'lgan qaysi xususiyat yo'qoladi?
A) leksik ma'no.
B) ko'p ma'nolilik.
C) omonimlik
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: C
Stil so'zining ma'nosi qanday?
A) stil-grekcha stulos so'zidan olingan uchi o'tkir tayoqcha
B) stil- kishilarni ishontirish san'ati
C) stil-lotincha qalam ma'nosini beradi.
D) stil-nutqni bezash vositasi
ANSWER: A
Stil so'zining ma'nosi qanday?
A) stil-grekcha stulos so'zidan olingan uchi o'tkir tayoqcha.
B) stil- kishilarni ishontirish san'ati.
C) stil-lotincha qalam ma'nosini beradi.
D) stil-nutqni bezash vositasi.
ANSWER: A
Semantik uslubiy me'yorning buzulishi qaysi qatorda berilgan?
A) Besh inson keldi.
B) Kishichilik shunday bo'ladi.
C) Nimaga shekilli.
D) Barchasi noto'g'ri.
ANSWER: D
Semantik uslubiy me'yorning buzulishi qaysi qatorda berilgan?
A) besh inson keldi
B) Kishichilik shunday bo'ladi.
C) Nimaga shekilli.
D) Barchasi to'g'ri
ANSWER: D
Sen uning gapidan nima anglading? Gapida olmoshlar qaysi kelishik shakllarida kelgan?
A) Bosh, qaratqich o'rin-payt kelishigi
B) Tushum, bosh, qaratqich kelishigi
C) Qaratqich, o'rin-payt, tushum
D) bosh, qaratqich, tushum kelishigi
ANSWER: D
Talaffuz me'yori nimaning ta'sirida buziladi?
A) shevalarning
B) Urg'uning
C) ohangning
D) tovushning
ANSWER: A
Tavakkalning tubi tosh, boshingni ursan yoriladi. Ma'no ko'chshining sinekdoxa usuli qo'llangan gapni belgilang?
A) Bu o'sha sevgining olovi emasmi?
B) Hammaning ko'zi uning o'ziga tikilgan edi.
C) Butun mahalla-kuy Razoq sufining baxtini olkishlab chapak chalardi.
D) meni u eshikka qadam bostirishmaydi
ANSWER: B
Til madaniyati nimalardan iborat?
A) So`z boyligi
B) Sintasisning taraqqiyoti va boyish darajasi
C) So`z ma'nolarining o'tkirligi va ohangning rang-barangligi
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: D
Til uslublarining harakatda olinishi, aniq amalga oshirish nima deb yuritiladi?
A) Gap uslubi
B) So`z uslubi
C) Nutq uslubi
D) Til uslubi
ANSWER: C
Til uslublarining harakatga olinishi, aniq amalga oshirish nima deb yuritiladi?
A) Til uslubi
B) So`z uslubi
C) Gap uslubi
D) Nutq uslubi
ANSWER: D
Tilni nutq madaniyatini o'rganishning qanday bosqichlari mavjud?
A) oila va atrof-muhitdan o'rganish
B) yasli, bog'cha ta'limi
C) o'rta maktab ta'limi, oliy maktab ta'limi
D) barcha javob to'g'ri.
ANSWER: D
Tilni tabiiy holda egallashga nimalar kiradi?
A) Oila muhitida o'rganish.
B) Atrof muhit ta'sirida o'rganish.
C) Kishilardan tabiiy holda eshtish.
D) Maktabda o'rganish.
ANSWER: B
Tinglovchiga umumiy hissiyot ta'sir ko'rsatuvchi shu ta'sirni oshiruvchi vosita nima deyiladi?
A) trop.
B) ko'chim.
C) uslubiy figura.
D) gradatsiya.
ANSWER: C
Tinglovchiga umumiy hissiyot ta'sir ko'rsatuvchi shu ta'sirni oshiruvchi vosita nima deyiladi?
A) trop.
B) ko'chim.
C) uslubiy figura.
D) gradatsiya
ANSWER: C
Topishmoqlar nutqning qaysi sifatini tarbiyalashga xizmat qiladi?
A) Nutqning tozaligini
B) Nutqning o'rinliligini
C) Nutqning aniqligini
D) Nutqning mantiqiyligini
ANSWER: C
Turli tillardan o'zlashgan so'zlar o'zaro sinonim bo'lishi mumkinmi?
A) O'zlashma so'zlar faqat o'zbekcha so'zlar bilangina o'zaro sinonim bo'lishi mumkin.
B) o'zlashma so'zlar qaysi tildan olinganligidan qat'iy nazar, uzaro sinonim bo'la oladi.
C) faqat arab va fors-tojik tillaridan olingan so'zlargina o'zaro sinonim bo'ladi.
D) Bir til doirasidagina o'zaro so'zlarda sinonim bo'lishi mumkin.
ANSWER: B
Tong-yoshlik, tun-baxtsizlik, qora-sovuqlik kabi misollar qanday tasviriy vosita hisoblanadi?
A) ramz
B) allegoriya.
C) ironiya.
D) to'g'ri javob yo'q.
ANSWER: A
Tong-yoshlik, tun-baxtsizlik, qora-sovuqlik kabi misollar qanday tasviriy vosita hisoblanadi?
A) ramz
B) allegoriya.
C) ironiya.
D) to'g'ri javob yo'q.
ANSWER: A
U ko'rsatish olmoshi qo'llangan gapni belgilang?
A) U qiz ko'nglida kek saqlaydigan ekanda
B) uchun atagan qo'shiklarim bor
C) Muattar uning shodlikdan uchqun sochib turgan ko'zlariga qaradi.
D) ko'chilikning fikrini allaqachon sezgan edi.
ANSWER: A
O'rinlilik deganimiz nima?
A) Katta majmunga egalilik
B) Vaqtida,kechiktirilmay aytilgan nutq
C) So'zlarni o'z o'rnida ishlatmaslik
D) Ma'lum voqea-hodisaga va sharoitga moslab tuzilgan nutq
ANSWER: D
Uxlab o'tiribsanmi, xunasa! Ming marta chaqirishim kerakmi?
A) Varvarizm
B) Dialekt
C) Vulgarizm
D) Jargon
ANSWER: C
O'zakka ko'shimcha qo'shilganda, o'zakning tarkibida vujudga keladigan tovush o'zgarishlarining asosiy turlarini belgilang?
A) Tovush almashishi va tovush tushishi.
B) tovush orttirilishi
C) tovush tushilishi
D) tovush almashishi, tovush tushushi, tovush orttirilishi
ANSWER: D
O'zaro sinonim b'lgan quyidagi so'zlardan qaysi biri xavfli so'zi bilan sinonim bo'la oladi?
A) vazmin.
B) ogir.
C) bosiq.
D) sipo.
ANSWER: B
O'zaro sinonimik qatorni tashkil kilmagan javobni toping?
A) bekorchi, beish, ishsiz, bush
B) baxs, tortishuv, munozara, muboxasa
C) bezovta, betoqat, xalak, besaranjom
D) Begona, yot, o'zga
ANSWER: C
Varvarizm deganimiz nima?
A) Qo'pol va haqorat so'zlar.
B) Ko'p takrorlanuvchi so'zlar.
C) Kichik guruhga oid so'zlar
D) O'rinsiz qo'llangan chet el so'zlari.
ANSWER: D
Yashirin ritorik so'roq gapni toping?
A) Yutuqlarimizni kim inkor qila oladi?
B) Inson qila olmaydigan ish bormi?
C) Dehqonning yerdan boshqa nima tirikchiligi bor?
D) Halollik Islomda eng oliy matlab ekanligini kim bilmaydi
ANSWER: D
Yozuvda x va h, u va o' tovushlarini to'g'ri qo'llay olmaslik nimaga olib keladi?
A) Nutq mantiqiyligining buzilishiga
B) Nutq to'g'riligining buzilishiga
C) Nutq aniqligining buzilishiga
D) Nutq boyligining buzilishiga
ANSWER: A
"Bilgilkim, hamma hunardan so`z hunari yaxshi". Yuqoridagi ko'chirma kimning qalamiga mansub?
A) Bobur
B) Jomiy
C) Navoiy
D) Kaykovus
ANSWER: D
"Befoyda so'zni ko'p aytma va foydalig' so'zni ko'p eshturdin qaytma. Oz degan oz yanchilur, oz egan oz yiqilur" fikrlari A.Navoiyning qaysi asaridan olingan?
A) «Arbain»
B) «Muhokamatul-lug'atayn»
C) «Mahbubul-qulub»
D) «Hamsa»
ANSWER: C
«Dod zolimni dastidan» jumlasidaning o'rnida -ni qo'llanishi qaysi me'yorning buzulishiga sabab bo'ladi?
A) Leksik
B) Grammatik.
C) imloviy.
D) fonetik.
ANSWER: B
«Dod zolimni dastidan» jumlasidaning o'rnida -ni qo'llanishi qaysi me'yorning buzulishiga sabab bo'ladi?
A) Leksik
B) grammatik.
C) imloviy.
D) fonetik.
ANSWER: B
«Erdam boshi til» maqoli kimning asarida keltirilgan?
A) A.Avloniy
B) A.Yugnakiy.
C) Yusuf Xos Hojib.
D) Maxmud Qoshg'ariy.
ANSWER: D
«Ertalab zvonit qildim, bibliotekaga bordim». Yuqoridagi gaplar qaysi nutqqa xos?
A) Varvarizm
B) Dialekt
C) Jargon
D) Argo
ANSWER: A
«Ey kalla», «ey soqol», «ey qorin» misollari sinekdoxaning qaysi turiga mansub?
A) qism o'rnida butun.
B) ko'plik o'rnida birlik.
C) jins o'rnida tur.
D) butun o'rnida qism.
ANSWER: D
«Kitobxonga bir fikrni yoki bir narsani tasavvur qildirish uchun kishining boshini qotirmaydigan, ochiq, ravon va sodda til kerakВ. Yuqoridagi so`zlar muallifi kim?
A) Qahhor
B) Ahmad
C) Oybek
D) Qodiriy
ANSWER: A
«Kuy va raqslar tinglib dam oling» gapidan qanday me'yor buzilgan?
A) leksik me'yor.
B) grammatik me'yor.
C) uslubiy me'yor.
D) nutq tozaligi.
ANSWER: C
«Kuy va raqslar tinglib dam oling» gapidan qanday me'yor buzilgan:
A) leksik me'yor.
B) grammatik me'yor.
C) uslubiy me'yor.
D) nutq tozaligi.
ANSWER: C
«Mahbub-ul qulub»da Navoiyning voizlarga eng birinchi talabi?
A) haq so`zni aytish
B) biror hunarni egallash va keyingina nasihat qilish
C) o`zi kirgan yo'lgagina boshqalarni chorlash
D) nutqining tinglovchi uchun yangilik bo'lishi
ANSWER: A
«Men «beri kel» so'zini 15-20 xil turda gapirishga o'rganib olganimdan keyingina haqiqiy mahorat egasi bo'lib qoldim» Bu fikrlar qaysi olimniki?
A) Ojogov
B) S.Makarenko
C) Polivanov.
D) Abdulla Qahhor.
ANSWER: B
«Nutq madaniyati va uslubiyat asoslari» o'quv qo'llanmasining muallifi kimlar?
A) I.Ibrahimov, H.Jalilov.
B) U.Usmanova, S. Inomxo'jaev. Q.Samadov
C) X.Xonazarov, B.O'rinbaev
D) R. Qo'ng'urov. E.Begmatov, Р•.Tojiyev
ANSWER: D
«So`zlarning ma'nolarini tushuntirib bering. Shunda siz insoniyat olamini anglashilmovchiliklarning yarmidan xalos qilgan bo'lasiz!». Berilgan fikr muallifini toping:
A) Dekart
B) Farobiy
C) Beruniy
D) Aristotel
ANSWER: A
«Tarixda nom qoldirish uchun yo yaxshi sarkarda, yo yaxshi notiq bo'lish kerak». Ushbu fikr muallifi kim?
A) Siseron
B) Demosfen
C) Perikl
D) Meneleyev
ANSWER: A
«Til muncha sharaf bila nutqning olatidur va ham nutqdirki, gar nopisand zohir bo'lsa, tilning ofatidur» degan fikr kimga tegishli?
A) A.Navoiy.
B) Bobur.
C) Furqat.
D) A.Avloniy
ANSWER: A
«Til shuncha sharafi bilan nutqning qurolidir», ushbu jumla muallifi kim?
A) Forobiy
B) Beruniy
C) Kaykovus
D) Navoiy
ANSWER: D
Og'zaki nutq necha tipga ajratiladi?
A) oddiy so'zlashuv nutqi, adabiy so'zlashuv nutqi.
B) Badiiy so'zlashuv, kitobiy so'zlashuv.
C) Uslubiy so'zlashuv, shevaga xos so'zlashuv.
D) Og'zaki nutq tipga ajratilmaydi.
ANSWER: A
Og'zaki nutqning qanday vazifaviy ko'rinishlari bor?
A) Kundalik adabiy so'zlanuv nutqi.
B) Lektorlar nutqi.
C) Radio va televidenie nutqi.
D) Barchasi to'g'ri.
ANSWER: D
Ovqatni do'stim bilan edim. Ovqatni ishtaxa bilan edim. Ushbu gaplarda bilan ko'makchisi qanday gap bo'lagi tarkibida ishtirok etgan?
A) birinchi gapda hol, ikkinchi gapda tuldiruvchi tarkibida
B) har ikkala gapda xam hol tarkibida
C) har ikkala gapda ha to'ldiruvchi tarkibida
D) birinchi gapda tuldiruvchi, ikkinchi gapda hol tarkibida.
ANSWER: D
"Bir dokladchining bir soatli nutqida "o'rtoqlar" so`zi 101 marta, "ya'ni" so`zi 73 marta, "demak" so`zi 60 marta takrorlan-ganligining guvohi bo'lamiz" gapidagi "o'rtoqlar", "ya'ni", "demak" so`zlari qanday so`zlar hisoblanadi:
A) Parazit so`zlar
B) Varvarizmlar
C) Jargonlar
D) Vulgarizmlar
ANSWER: A
"Mantiqning aqlga munosabati grammatikaning tilga munosabati kabidir". Ushbu fikr muallifini toping?
A) Jomiy
B) Kaykovus
C) Navoiy
D) Forobiy
ANSWER: D
"O`qituvchi nutqi madaniyati" fani qaysi fanga xos amaliy soha hisoblanadi?
A) Tilshunoslik
B) Matnshunoslik
C) Adabiyotshunoslik
D) To'g'ri javob yo'q.
ANSWER: A
"O`qituvchi nutqi madaniyati" fanining maqsadi?
A) Madaniy nutq haqida to'liq tasavvur hosil qilish, adabiy nutq malakalarini rivojlantirish
B) Talabalarni o'qituvchilikka tayyorlash, kasbga qiziqtirish, pedagogik mahoratni o'rgatish
C) Tilshunoslikni o'rgatish, tilshunoslik va tabiiy fanlar munosabatini ko`zatish
D) Adabiy jarayon haqida ma'lumot berish, ijod qilishni o'rgatish
ANSWER: A
"O`qituvchi nutqi madaniyati" fanining tekshirish predmeti?
A) Nutqning til qurilishi
B) Adabiy til me'yorlari (normalari)
C) Nutqning kommunikativligi (aloqa uchun kerakli)
D) Barcha javoblar to'g'ri
ANSWER: D
"O`qituvchi nutqi madaniyati" fanining vazifasi nimadan iborat? A) Tildagi eskirgan so`zlarni yangilash
B) So`zlashuv me'yorlarini ko`zatib borish
C) Adabiy tilni ko`zatib borish, tavsiyalar berish
D) Yangi so`zlarni tilda ishlatilishi
ANSWER: C
"Ritorika" asarining muallifi kim: "Agar nutq aniq bo'lmasa,u o'z maqsadiga erisha olmaydi". Ushbu fikr muallifi kim: {Kaykovus ~ Tolstoy ~Suqrot = Aristotel}
A) Aristotel
B) Forobiy
C) Tsitseron
D) Tolstoy
ANSWER: A
"Savollar guvohni o'ylantirib qo'ydi". Ushbu gapda nutqning qaysi jihati buzilgan?
A) Nutq mantiqiyligi
B) Nutqning sofligi
C) Nutqning boyligi
D) Nutqning aniqligi
ANSWER: A
"Varvarizm" nima?
A) Nutqni buzadigan qo'pol so`zlar
B) Jarg'on so`zlar
C) Ishlatilmaydigan so`zlar
D) Noo'rin qo'llangan chet so`zlar
ANSWER: A