Аёллар жинсий аъзоларининг ёшига боглик анатом-физиологик хусусиятлари


ТУХУМДОННИНГ ГОРМОН ЧИТКАРУВЧИ УСМАЛАРИ



Download 0,66 Mb.
bet14/34
Sana02.07.2023
Hajmi0,66 Mb.
#953502
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   34
Bog'liq
Аёллар-жинсий аъзолари

ТУХУМДОННИНГ ГОРМОН ЧИТКАРУВЧИ УСМАЛАРИ:


Буларга киради: I. Ферминихацияловчи (аёллаштирувчи)усмалари; буларга гранулёз хужайрали усмалар ва тека хужайрали усмалар киради.
2. маскунилизацияияловчи (эркаклаштирувчи)усмалар; буларга арроенобластомалар киради.
Феминизацияловчи усмалар эстроген гормони тасирида булиб, эстроген чикарувчи усмалар деб аталади. Маскунилизацияловчи усмалар эса андоген гормони чикаради.
Гранулёз хужайрали усмалар (фалликулома)-фоликулаларни грануёз хужайраларидан усма. Усма гармонал актив ва эстроген гармонини чикаради. Бу хилдаги усма хавфсиз булади ва хар кандай ёшдагудак кизларда хам кампирларда хам учрайверади. Хавфсиз кечганда бир томонлама булади, I% дан 4% гача тухумдон усмалари ичида учрайди.
КЛИНИКАСИ: корин пастида огрик, тухумдоннинг катталаниши (бу эстроген гормонининг микдорига ва ёшига боглик). Эстроген гормони тасирида кизларда эрта иккиламчи жинсий белгилар ривожланади, бачадондан кон кетиш кузатилади.
Асосий килиник белгилари: узок ва куп, асиклик кон кетиш, кукрак безларининг ривожи. Грнулез хужайрали усмалар менапауза давридан кейинги вактда бачадондан кон келиши мумкин. Гинекологик текширишда бачадоннинг катталаниши, унг ёки чап ёнида, купинча бир тарафлама каттик консистенцияда усма аникланади, шакли билан тухумдонни эслатади, катталиги нохатдан то 7-8 хафталик хомила катталигида булади. Бачадонни гистологик текширилгинда купинча эндометрий гиперплазияси аникланади, тухумдонда эса гранулёз хужайраларнинг хар хил шаклда ва катталикда туплангани, оч кул ранг-окиш, усмалар ичида юмалок, овал фолликулани типида уячани эслатади.
Диагноз – анемнезига асосланиб, клиник кечишига караб ва тухумдонда усмани аниклаб куйилади. Кушимча текшириш лапораскопия, билан биопсия олинади. Нихоясидаги диагноз операциядан кейин гистологик текширилгандан кейин куйилади.
Даволаш: Ёш аёлларда хавфсиз кечганда усмани олиб ташлаш билан кифояланиш мумкин. Климактерик ва карилик даврида бачадонни ортиклари билан олиш операцияси тавсия килинади. Кейин диспансер назорати.
Текома-усма тухумдонни тека хужайраларидан ривожланади. Текома купинча ёши утган кари ёшда учрайди. Усма эстроген гормонини чикарувчи-феминизацияловчи булиб, тухумдон усмаларининг ичида 3,8% ташкил килади.
Клиникаси: касалликни кечиши гранулёз хужайра усмасидан кам фаркланади. Усма купинча бир томонлама булади, катталиги хар хил булади; диаметри бир неча сантиметрга борадиган усмалардан тортиб, бутун чанокни ва корин бушлигининг бир кисмини эгаллайдиган катта усмаларгача учрайди. Консистенцияси каттик юмалок шаклда, тукимаси сарик булади. Характерли симптоми хавфли ва хавфсиз кечганда хам асцит булади.
Диагностикаси: операция вактида тез, дархол морфологик текшириш ва тугри аниклаб операцияга хажмини аниклаш.
Даволаш: хавфсиз кечганда усма томонидаги бачадон ортикини олиш агар хавфли булса бачадонни ортиклари билан радикал операция килиб олиш. Операциядан кейин назоратга олиш.
Аденоблстома – гоят кам учрайди. Унинг характерли белгиси шуки, адренобластома хужайралари гормонлар чикаради, бу гормонлар дифеминизацияловчи ва маскинулизацияловчи хиссаларга эга. 0,4% учрайди тухумдон усмалари ичида. “Дифеминизацияловчи” дегани маъноси “аёлларга хос булган белгиларнинг йуколишига олиб борувчи” демакдир. “маскунилизацияловчи” деган термин эса “эркакларга организмга хос белгиларни хосил булиши” деган маънони билдиради.
ВОЗ (1977) ажримига биноан адренобластома усмасига, узига Сертоли-Лейдига хужайраларини хар хил даражадаги етуклиги, айрим холларда эмбрионал давридаги индифферинт гонад хужайраларини борлиги киради.
Клиникаси: Маскунилизацияловчи усмалар хар хил ёшда учрайди. Хайз цикли оз, кам, узок-узокда булиб кейинчалик аменореяга утади. Бир махал сут безларининг атрофияси бачадон кичиклашади, фарзандсизлик эракларга хос белгилар пайдо булиши – сокол-муйлов усиши, овозииннг дагалланиши, клиторнинг катталаниши, жинсий хисни сусайиши андроген гормонларининг купайиши, гипофизда ф.с. функциясини сустланиши натижасида эстроген гормонини камайиши эркакларга хос белгиларни пайдо булади.
Гинекологик текширишда тухумдонда бир томонлама хар хил катталикда усма аникланади, сарик рангда.
Диагностикаси: асосан аёлларга хос белгиларни йуколиб бориш ва эркакларга хос белгиларни ривожига караб, тухумдон сохасида усмани каттик консистенцияда борлигини бимануал текшириб, кушимча диагонстик тест лапораскопия килинади ва биопсия олинади. Албатта УЗИ.
Даволаш: Хавфсиз усма булса, ёш булса усмани узи жаррохлик усули билан олинади. Ёши утган аёлларда бачадон танаси ортиклари билан бирга олинади. Агар хавфли кечишга шухба булса бачадон экстерпация килиб, ортиклари билан ва кисман катта мальпинкс резекция килиниб, кейин специфик даволанади.
Герминоген усмалар-бунга тухумдон теритомаси, дисгерминома ва хорионэпителиома киради.
Тухумдон тератомаси-дермоид кисталардан иборат булиб, етук тертомага киради 8-10% учрайди.
Сунги йиллардаги тадкикотларга асосланиб, тератомаларнинг жинсий безлар эламентларидан, яъни жинсий хужайралардан пайдо булиши эхтимоли купрок деб хисоблаш мумкин.
Клиникаси – дермоид киста, куп бир томонлама, камдан кам икки томонда булади, силлик юзали, харакатчан кулранг-окиш рангда булиб, бимануал текширишда эластик консистенцияда айрим жойида каттик консистенцияда булиб катта хажмда булмайди. Юпка деворли булиб кесиб курилганда-соч, ёг, тиш, тери суюклар, куз ва бошка эламентлар булади. Диагноз-пальпация, УЗИ, аник операция вактида куйилади.

Download 0,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish