Algoritm quyidagi xossalarga ega: aniqlik, tushunarlilik, ommaviylik, natijaviylik va diskretlik

Algoritm quyidagi xossalarga ega: aniqlik, tushunarlilik,
ommaviylik, natijaviylik va diskretlik.
Aniqlik va tushunarlilik - deganda, algoritmda ijrochiga
berilayotgan ko'rsatmalar aniq mazmunda bo'lishi tushuniladi.
Chunki ko'rsatmalardagi noaniqliklar mo'ljallangan maqsadga
erishishga olib keimaydi. Ijrochiga tavsiya etiladigan ko'rsatmalarOmmavivlik - deganda, har bir algoritm mazmuniga ko‘ra bir
turdagi masalalaming barchasi uchun ham o‘rinli bo‘lishi. ya’ni
umumiy bo‘lishi tushuniladi.
Natiiaviylik - deganda, algoritmda chekli qadamlardan so‘ng
albatta natija bo4lishi tushuniladi. Shuni ta'kidlash joizki, algoritm
avvaldan ko‘zlangan maqsadga erishishga olib kelmasligi ham
mumkin. Bunga ba'zan algoritmning noto‘g‘ri tuzilgani yoki boshqa
xatolik sabab bo‘lishi mumkin, ikkinchi tomondan, qo‘yilgan
masala ijodiy yeshimga ega boMmasligi ham mumkin. Lekin salbiy
natija ham deb qabul qilinadi.
Diskretlik - deganda, algoritmlami chekli qadamlardan tashkil
qilib bo'laklash imkoniyati tushuniladi.
Algoritmlarga doir quyidagi masalalami misol sifatida
keltirish mumkin:
• Talabani kundalik ishlami tashkil etish;
• To‘rtburchak perimetri va yuzasini hisoblash;
• R radiusli doira yuzasini va aylana uzunligini topish;
• Ai, A2 , Аз,..., An sonlarni toq elementlarini yig‘indisini
topish;
• Berilgan ketma-ketlik sonlarni o‘sish (kamayish) tartibda
joylashtirish va h.k.
A lgoritm ning uchta turi m avjud: chiziqli, tarm oqlanuvchi
va takrorlanuvchi(sikiik).
Chiziqli algoritmlar - hech qanday shartsiz faqat ketma-ket
bajariladigan jarayonlardir.
Tarmoqlanuvchi algoritmlar - ma’lum shartlarga muvofiq
bajariladigan jarayonlardir.
Takrorlanuvchi algoritmlar - biron-bir shart tekshirilishi
yoki biron parametming har xil qiymatlari asosida chekli ravishda
takrorlanish yuz beradigan jarayonlardir.
Algoritmlami turli usullarda tasvirlash mumkin.
■ so‘z bilan ifodalash;
■ formulalarda berish;
■ blok-sxemalarda tasvirlash; Algoritmlarni blok-sxema ko‘rinishda tasvirlash qulay va
tushunarli bo‘lgani uchun eng ko‘p ishlatiladi. Bunda algoritmdagi
har bir ko‘rsatma o‘z shakliga ega. Masalan: parallelogramm ko‘-
rinishdagi belgi m a’lumotlami kiritish va chiqarish; to‘g‘ri to‘rtbur-
chak belgisi hisoblash jarayonini; romb belgisi shartlaming tekshiri-
lishini bildiradi. Algoritimni blok-sxema shaklida tasvirlashda
quyidagi geometrik figuralardan foydalaniladi:
Nomi Belgilanishi Bajaradigan vazifasi
Jarayon
Bir yoki bir nechta amallarni
bajarilishi natijasida m a’lu-
motlaming o‘zgarishi
Qaror < o >
Biror shartga bog‘liq ravishda
algoritmning bajarilish yo‘na-
lishini tanlash
Shakl
0 ‘zgartirish < >
Dasturni o‘zgartiruvchi buy-
ruq yoki buyruqlar turkumini
o‘zgartirish amalini bajarish
Avval
aniqlangan
jarayon
.
Oldindan ishlab chiqilgan das-
tur yoki algoritmdan foyda-
lanish
Kiritish
Chiqarish / ' /
Axborotlami qayta ishlash
mumkin bo‘lgan shaklga o‘t-
kazish yoki olingan natijani
tasvirlash
Displey < 3
EHMga ulangan displeydan
axborotlami kiritish yoki chi-
qarish
Hujjat
Axborotlami qog‘ozga chi-
qarish yoki qog‘ozdan kiritish
Axborotlar
oqimi chizigi
Bloklar orasidagi bog‘lanish-
larni tasvirlash
Bog‘lagich Uzilib qolgan axborot oqim-
larini ulash belgisi