Alisher navoiyning lirik myerosi

ALISHER NAVOIYNING LIRIK MYEROSI
Navoiy lirikasida janrlarning xilma-xil va mukammalli-gi,-poetik mazmunning keng va chuqurligi, badiiy imkoniyatlar-ning nihoyatda rang-barang va originalligini hisobga olganda, bu she’riy durdonalar yig’ma devon—«Xazoyinul-maoni» timso-lida, umuman turkiy poeziyaning cho’qqilaridan biri hisobla-nadi. SHuning uchun ham Navoiy badiiy merosining salmoqli qis-mini tashkil etgan va «Xazoyinul-maoni»ga jamlangan uning li­rik she’rlari shoir hayotligidayoq ko’pgina SHarq mamlakatlarida keng shuhrat qozondi.
SHunisi xarakterliki, Navoiy lirikasi haqidagi dastlabki fikrlar uning hayotlik paytida bayon qilingan.
Navoiyning «Orazin yopqach» deb boshlanuvchi mashxur bayta haqida Lutfiy bildirgan fikr umuman shoir dirikasi haqida bayon qilingan dastlayki ijobiy baho edi.
Navoiydan oldingi o’zbek she’riyatida, asosan, g’azal, masna-viy, qasida, tuyug’, qit’a va qisman ruboiy kabi janrlar iste’-molda bo’lganLIavoiy esa lirikaning o’n oltita janrida unum-li ijod qilio? «Xazoyinul-maoni» devonida ularning yuksak na-munalarini berdsh.
Biri — mu’jiz bayokliq sohiri hind,
Ki ishq ahlini urtar so’zu hrli.
Biri — Iso nafasliq rindi SHeroz,
Fano dayrida mastu louboli.
Biri — quds asarlik orifi Jom,
Ki jomi Jamdurur sing’on safolk.
Navoiy nazmig’a boqsang, emastur
Bu uchching holidin har bayti xoln.
Hamono ko’zgudurkim, aks solmish
Anga uch sho’xi mahvashning jamoli.