Altynning algoritmlar nazariyasi fanidan mavzu: tyuring mashinasi va tezisi


  Tyuring mashinasi yordamida yechiladigan misollar



Download 431,33 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/5
Sana31.12.2021
Hajmi431,33 Kb.
#241183
1   2   3   4   5
Bog'liq
Iskandarowa Altyn

2.4.  Tyuring mashinasi yordamida yechiladigan misollar: 

Quyidagi  funksiyalarni  hisoblovchi  algoritmlari  Tyuring  mashinasining  dasturlari 

sifatida ifodalang: 

 

   Dastlab a) misolni yechishdan boshlasak, 



    Tashqi alfavit: {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9} 

    Ichki alfavit: {

0

q

,  


1

q

,  


2

q

,  L, s} 

  

0

q



 - to’xtash holati 

   


1

q

 - dastlabki holat 

 

0

a



 







1



q

 

2 s.  



 

2 s. 


0

q

 

3 s. 



0

q

 

4 s. 



0

q

 

5 s. 



0

q

 

6 s.  



0

q

 

7 s. 



0

q

 

8 s. 



0

q

 

9 s. 



0

q

 

0 L. 



2

q

 

1 L. 



2

q

 

2



q

 

1 s. 



0

q

 

1 s. 



0

q

 

2 s. 



0

q

 

3 s. 



0

q

 

4 s. 



0

q

 

5 s. 



0

q

 

6 s.  



0

q

 

7 s. 



0

q

 

8 s. 



0

q

 

9 s.  



0

q

 

0 L. 



2

q

 

 



   Endi shu Tyuring mashinasi yordamida misol ishlab ko’rsak, 

1-qadam: 

0

a

 

0



a

 



0

a

 

0

a



 

 

2-qadam: 



0

a

 

0



a

 



0

a

 

0

a



 

 

 




3-qadam: 

0

a

 

0

a



 



0

a

 

0



a

 

 



4-qadam: 

0

a

 





0

a

 

0

a



 

   Ko’rinib  turibdiki,  misol  qilib  98  sonini  oldik.  98  soniga  2  sonini  qo’shish 

natijasida 100 degan javob oldim. 

 

   Endi b) misol uchun Tyuring mashinasini tuzsak, 



Tashqi alfavit: {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9} 

    Ichki alfavit: {

0

q

,  


1

q

,  


2

q

,  L, s} 

  

0

q



 - to’xtash holati 

   


1

q

 - dastlabki holat 

 

0

a



 







1



q

 

4 s.  



 

4 s. 


0

q

 

5 s. 



0

q

 

6 s. 



0

q

 

7 s. 



0

q

 

8 s.  



0

q

 

9 s. 



0

q

 

0 L. 



2

q

 

1 L. 



2

q

 

2 L. 



2

q

 

1 L. 



2

q

 

2



q

 

1 s. 



0

q

 

1 s. 



0

q

 

2 s. 



0

q

 

3 s. 



0

q

 

4 s. 



0

q

 

5 s. 



0

q

 

6 s.  



0

q

 

7 s. 



0

q

 

8 s. 



0

q

 

9 s.  



0

q

 

0 L. 



2

q

 

 



   Endi shu Tyuring mashinasi yordamida misol ishlab ko’rsak, 

1-qadam: 

0

a

 

0



a

 



0

a

 

0

a



 

 



2-qadam: 

0

a

 

0

a



 



0

a

 

0



a

 

 



 

3-qadam: 

0

a

 

0



a

 



0

a

 

0

a



 

 

4-qadam: 



0

a

 



0



a

 

0



a

 

   Ko’rinib turibdiki, misol qilib yana 98 sonini oldim. 98 soniga 4 sonini qo’shish 



natijasida 102 degan javobni oldim. 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 


III.  XULOSA. 

   Men ushbu kurs ishimni yozish davomida аlgоritm judа mаshhur bo’lib, XX-аsr 

bоshlаrigаchа  «аlgоritm»  so’zining  o’zi  «Еvklid  аlgоritmi»  mа’nоsidа  ishlаtilib 

kеlindi.  Bоshqа  mаtеmаtikа  mаsаlаlаrni  bоsqichli  еchishni  tаsvirlаsh  uchun  esа 

«usul» so’zidаn fоydаlаnilgаn. 

 1936 yildа Аlgоritmlаr nаzаriyasi bo’yichа birinchi fundаmеntаl ilmiy ishlаr bir-

biridаn аlоhidа tаrzdа Аlаn Tyuring, Аlоiz CHyorch vа Emil Pоstlаr e’lоn qildilаr. 

Ulаr tоmоnidаn tаklif etilgаn Tyuring mаshinаsi, Pоst mаshinаsi vа CHyorchning 

lyamdа-hisоblаnuvchаnlik  usuli  аlgоritm  fоrmаlizmining  ekvivаlеnt  shаkllаridir. 

Ulаr  tоmоnidаn  tаklif  etilgаn  tеzislаr  аlgоritm  intuitiv  tushаnchаsi  vа  fоrmаl 

tizimlаrning ekvivаlеntligini tа’kidlаb bеrdi. Аlgоritmik еchimsiz muаmmоlаrning 

fоrmulirоvkаsi vа isbоti ushbu ishlаrning muhim nаtijаsi bo’ldi. 

   Ushbu  kurs  ishim  uchun  men    Tyuring  mashinasini,  uning  sxemasini,  Tyuring 

mashinasi imkoniyatlarini, Tyuring tezisini o’rganib chiqdim. Bir qancha misollar 

uchun Tyuring mashinasini tuzib chiqdim va shu mashinani to’g’riligini tekshirish 

maqsadida  uni  sinovdan  o’tkazib  ko’rdim.    Tyuring  tezisi  va  unga  ekvivalent 

bo’lgan    tushunchalarni ham  o’rganib  chiqdim.  Bundan  tashqari  men  ushbu  kurs 

ishimda Tyuring mashinasining tarkibiy qismlarini ham keltirib o’tganman.  



 

 

 

 

 

 

 


IV. 

Foydalanilgan adabiyotlar. 

1.  В.И.Игошин. Математическаya логика и теориya алгоритмов. 

Издательство Саратовского Университета,1991.209-211с.  

2.   О.П.Kузнецов. Дискретнаya математика длya инженера. 

М:Энергоатомиздат, 1982, 144-155 с. 

3.  Н.А.Kриницкий,Г.А.Mиронов,  Г.Д.  Фролов.  Программирование  и 

алгоритмические yaзыки,M:Наука,1979, 63-66 с.  

4. E.З. Любимский, В.В. Mартынюк, Н.П.Tрифонов 

Программирование, M:Наука, 1980,13-17 с. 

5.  Yuldashev  Z.X.    “Algoritmlar  (magistrlar  uchun  ma’ruza  matni)”  Toshkent 

2008-yil 99-bet. 

6. Boboxo’jayeva N.M.  “Algoritmlar nazariyasi”  86 bet 

7. http://structur.h1.ru/hash.htm 

http://intsys.msu.ru/stuff/vnosov/theorald.htm#top

 

8. 


www.hpcc.unn.ru

 

9. 



www.procmem.ru 

10. https://plato.stanford.edu/entries/turing-machine/

 

11. 


https://www.cl.cam.ac.uk/projects/raspberrypi/tutorials/turing-

machine/one.html



 

 

 

 

 

Download 431,33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish