Ammoniy nitratning yopishqoqligini kamaytirish uchun

Ammoniy nitratning yopishqoqligini kamaytirish uchun:
1. Mahsulot tarkibida juda oz miqdorda (0,2%) suv qolguncha
bug'latiladi, donadorlanadi va sovitiladi. Bunda 32,3°C dan quyi
haroratda turg'oq (stabil) bo'lgan uning IV shakli hosil bo'ladi.
2. Mahsulot kristallanguncha turli qo'shimchalar qo'shiladi.
Bunday qo'shimchalar sifatida magnezit yoki dolomitni nitrat
kislotada parchalash yo'li bilan olingan magniy nitrat, kalsiy va
magniy nitratlari, fosforit yoki apatitni nitrat kislotada parchalash
orqali hosil qilingan mahsulotlar, diammoniyfosfat, ammoniy sulfat, shuningdek, tuproq, talk, diatomit, vermikulit va boshqalardan
foydalaniladi. Bunda magniy nitrat Mg(N03)2*6H20 kristallogidratini hosil qilib, ammoniy nitratning II shaklini III ga o'tishini
sekinlashtiradi va II shaklini IV ga metastabil o'tishini ta'minlaydi.
Qotmagan mahsulotga erimaydigan moddalarni qo'shish esa
donalarning mayda kristall struktura holida qotishiga, zichligi
oshishi va mustahkam bo'lishiga yordam beradi.
3. Mahsulot donalariga sirtaktiv moddalar bilan ishlov berilib,
gidrofob qatlam hosil qilinadi. Buning uchun naftalin-formaldegid
(NF) ning 40% li eritmasi ishlatiladi. Mahsulot polietilen yoki qog'oz
qoplarga solinib, og'zi mahkam tikiladi.
Ammoniy nitrat 110°C haroratdan yuqorida parchalana boshlaydi
Amalda 300°C harorat portlashga sabab bo'ladi.
NH4NO3 ning mineral kislotalar va yengil oksidlanuvchi (moylovchi va boshqa organik moddalar kabi) qo'shimchalar ishtirokida
portlashi tezlashadi. Toza holatda esa zarbaga chidamli, lekin yopiq
muhitda qizdirish natijasida portlashi mumkin. Portlash xusu-siyatini
kamaytirish maqsadida unga karbamid (0,05—0,1%), kalsiy karbonat,
magniy karbonat va boshqa qo'shimchalar qo'shilishi mumkin.
Ammoniy nitratdan portlovchi moddalar ishlab chiqarish xomashyosi sifatida ham foydalaniladi. Bunda yog'och kukuni va organik
materiallar, ammonallar (aluminiy kukunli aralashmalari) va
boshqalar qo'shiladi. Bunday aralashmalar detonator ishtirokida
portlatilad.
Аммоний нитратнинг ёпишқоқлигини камайтириш учун:
1. Маҳсулот таркибида жуда оз миқдорда (0,2%) сув қолгунча
буғлатилади, донадорланади ва совитилади. Бунда 32,3°C дан қуйи
ҳароратда турғоқ (стабил) бўлган унинг ИВ шакли ҳосил бўлади.
2. Маҳсулот кристаллангунча турли қўшимчалар қўшилади.
Бундай қўшимчалар сифатида магнезит ёки доломитни нитрат
кислотада парчалаш йўли билан олинган магний нитрат, кальций ва
магний нитратлари, фосфорит ёки апатитни нитрат кислотада парчалаш
орқали ҳосил қилинган маҳсулотлар, диаммонийфосфат, аммоний сульфат, шунингдек, тупроқ, тальк, диатомит, вермикулит ва бошқалардан
фойдаланилади. Бунда магний нитрат Мг(Н03)2*6Ҳ20 кристаллогидратини ҳосил қилиб, аммоний нитратнинг ИИ шаклини ИИИ га ўтишини
секинлаштиради ва ИИ шаклини ИВ га метастабил ўтишини таъминлайди.
Қотмаган маҳсулотга эримайдиган моддаларни қўшиш эса
доналарнинг майда кристалл структура ҳолида қотишига, зичлиги
ошиши ва мустаҳкам бўлишига ёрдам беради.
3. Маҳсулот доналарига сиртактив моддалар билан ишлов берилиб,
гидрофоб қатлам ҳосил қилинади. Бунинг учун нафталин-формалдегид
(НФ) нинг 40% ли эритмаси ишлатилади. Маҳсулот полиетилен ёки қоғоз
қопларга солиниб, оғзи маҳкам тикилади.
Аммоний нитрат 110°C ҳароратдан юқорида парчалана бошлайди
Амалда 300°C ҳарорат портлашга сабаб бўлади.
НҲ4НО3 нинг минерал кислоталар ва енгил оксидланувчи (мойловчи ва бошқа органик моддалар каби) қўшимчалар иштирокида
портлаши тезлашади. Тоза ҳолатда эса зарбага чидамли, лекин ёпиқ
муҳитда қиздириш натижасида портлаши мумкин. Портлаш хусу-сиятини
камайтириш мақсадида унга карбамид (0,05—0,1%), кальций карбонат,
магний карбонат ва бошқа қўшимчалар қўшилиши мумкин.
Аммоний нитратдан портловчи моддалар ишлаб чиқариш хомашёси сифатида ҳам фойдаланилади. Бунда ёғоч кукуни ва органик
материаллар, аммоналлар (алуминий кукунли аралашмалари) ва
бошқалар қўшилади. Бундай аралашмалар детонатор иштирокида
портлатилад