Asosiy vosiтalar hisobi

D-t Dastgoh (yangi) 900.000

D-t Jamgarilgan amortizatsiya 350.000

K-t Dastgoh (eski) 550.000

K-t Pul mablag’lari 700.000

Garchand ushbu holatda asosiy vositalarni ayriboshlashdan olingan foyda ko’rsatilmagan bo’lsada, haqiqatda bu uning muddatini o’zaytirilishini anglatadi. Chunki, yuqorida keltirilgan holda, ma’lum sharoitlarda yangi dastgohni hisobdan chiqarilishida (eskirish hisoblashda), uning balans qiymati 1.000.000 so’m emas, balki 900.000 so’m bo’ladi. Demak, eskirish 900.000 so’mdan hisoblangani uchun ko’rsatilmagan foyda har yili qamroq hisoblanayotgan eskirish summalari orqali o’z ifodasini topadi.

XULOSA

Buxgalteriya hisobining xalqaro vamilliy standartlari talablariga ko’ra moliyaviy hisobotlarda uzoq muddatli aktivlarning, shu jumladan, asosiy vosita-larning har bir toifasiga nisbatan quyidagilarni ochib berish kerak:

balans qiymatini aniqlashda foydalanilayotgan hisoblash tamoyillari. Bir necha bazalardan foydalanilaetganda bu baza uchun balans qiymati har bir toifa bo’yicha yoritilishi zarur;

foydalanilayotgan amortizatsiyani hisoblash usullari;

foydali faoliyat muddatlari va qo’llanilayotgan amortizatsiya me’yorlari;

hisobot davrining boshi va oxiridagi balans qiymati va hisoblangan amortizatsiya summasi;

hisobot davrining boshi va oxirida quyidagilarni ifodalovchi asosiy vositalarning balans qiymatini solishtirish: asosiy vositalarning o’sishi; chiqib ketishi;

kompaniyalarning birlashishi orqali sotib olish; kayta baholash natijasida vujudga keladigan ko’payish yoki kamayish; balans qiymatini qoplanadigan qiymatga etguncha qisman hisobdan chiqarish va bunday hisobdan chiqarishni tuzatuv yozuvi bilan ras-miylashtirish hollari; amortizatsiya; chet el kompaniyalarining moliyaviy hisobotini milliy valyutaga o’t-kazishda yuzaga keladigan valyuta kurslarining sof tafovutini; balans qiymatidagi boshqa o’zgarishlar.

Agarda aktivlar hisobot davri mobaynida qayta baholangan bo’lsa, qo’yidagi ma’lumotlarni yoritish zarur: aktivlarni qayta baholashda foydalanilgan asos;

oxirgi baholash o’tkazilgan sana; qayta baholashda foydalanilgan indekslarning tavsifi; agar aktivlar baholashga jalb qilinmagan takdirda, moliyaviy hisobot-larga kiritiladigan har bir toifadagi aktivlarning balans qiymati; hisobot davri mobaynidagi o’zgarishlarni ko’rsatuvchi qayta baholash natijalari.

Moliyaviy hisobot shu bilan birga quyidagilarni yoritishi kerak:

asosiy vositalarga hamda majburiyatlarning ta’minoti sifatida beril-gan asosiy vositalarga bo’lgan mulkiy huquq cheklanishlarining mavjud-ligi va hajmi;

qurilish jarayonida asosiy vositalarga qilingan kapital qo’yilma-larining summasi;

asosiy vositalarni xarid qilish bo’yicha shartnoma majburiyatlaridagi summasi;