Badiiy asar tarkibi

Asar mavzusi va g‘oyasini aniqlaganda fikrni ixcham shakllantirish kerak. G‘oya zo’rma-zo’raki keltirib chiqarilsa, bu soxta g‘oya bo’ladi. Yozuvchining dunyoqarashidagi cheklanganlik natijasida g‘oya noto’g‘ri chiqarilgan bo’lsa, bu subektiv g‘oya bo’ladi. Lekin bunday asarda baribir tabiiy ravishda kelib chiqadigan obyektiv g‘oya bo’ladiki, u asar qiymatini belgilaydi. L.Tolstoy rus krepostnoylik tuzumining dahshatli hayotini tasvirlab beradi. Lekin yozuvchi zulm bedodlikka chidab sabr qilishga, zulmga qarshi zo’rlik qilmaslikka chaqiradi. Bu subektiv g‘oya. Tolstoy asarlaridan larzaga kelgan kitobxon bunday yashab bo’lmaydi, degan xulosaga keladi. Bu obyektiv g‘oyadir. Asarlarda g‘oyalar ham bitta bo’lmasligi mumkin. Biroq ulardan bittasi asosiy, qolganlari uni ochishga bo’ysundirilgan bo’ladi.

• Asar mavzusi va g‘oyasini aniqlaganda fikrni ixcham shakllantirish kerak. G‘oya zo’rma-zo’raki keltirib chiqarilsa, bu soxta g‘oya bo’ladi. Yozuvchining dunyoqarashidagi cheklanganlik natijasida g‘oya noto’g‘ri chiqarilgan bo’lsa, bu subektiv g‘oya bo’ladi. Lekin bunday asarda baribir tabiiy ravishda kelib chiqadigan obyektiv g‘oya bo’ladiki, u asar qiymatini belgilaydi. L.Tolstoy rus krepostnoylik tuzumining dahshatli hayotini tasvirlab beradi. Lekin yozuvchi zulm bedodlikka chidab sabr qilishga, zulmga qarshi zo’rlik qilmaslikka chaqiradi. Bu subektiv g‘oya. Tolstoy asarlaridan larzaga kelgan kitobxon bunday yashab bo’lmaydi, degan xulosaga keladi. Bu obyektiv g‘oyadir. Asarlarda g‘oyalar ham bitta bo’lmasligi mumkin. Biroq ulardan bittasi asosiy, qolganlari uni ochishga bo’ysundirilgan bo’ladi.