Baliq kasalliklari fanidan ma’ruzalar to’plami termiz- 2021

Baliqlarning protozoy kasalliklariga kasalliklariga qarshi kurash. Profilaktika maqsadida eng avval segoletkalar semiz va qishga chidamli bo’lishi kerak. Qishlash hovuziga begona baliqlarni kirishiga yo’l qo’ymaslik kerak. Antiparazitar vannalar orqali 5 % osh tuzi eritmasi tayyorlanib, eritmada yosh karpsimon baliqlar 5 minut, forelь yoshlari uchun 0,2 % osh tuzi eritmasiga 10-15 minut, 0,1-0,2 % osh tuzi eritmasiga yoki ammiakdan 0,1-0,2 % eritma tayyorlab 1-2 minut saqlash tavsiya etiladi. So’ngra vannadagi baliqlarni oqar suvga 2 soat saqlanadi. Bu muddat ichida baliq tanasidagi barcha infuzoriyalar yuvilib ketadi. Agarda epizootiya keng tarqalgan bo’lsa, baliqlarni davolash ishlari hovuzni o’zida olib boriladi. Unda hovuz suviga 0,1-0,2% kontsetratsiyali osh tuzi eritmasi tayyorlanib (baliqlar 2 sutka davomida suvda saqlanadi) yoki gazsimon xlorli suvga eritilib, suvda 0,2-0,4 mg/l eritma tayyorlab 12-24 soat shu eritmaga. saqlanadi. Hovuzlardagi qishlaydigan baliqlardagi kasalliklarga qarshi kurashishda farmalin eritmasi (1:5000 eritmaga 1 soat saqlanadi) yoki xlorli oxak 1,5 mg preparat 1 l suvga eritiladi va baliq 30 minut saqlanadi.

Katta mikdorda rivojlanadigan infuzoriyalar baliq terisini huddi oq kepakga o’xshash modda tananing dum qismidan boshlab keng tarqaladi. Ayniqsa, ko’z shoxpardasiga kelib uni ishdan chiqaradi va baliq ko’r bo’ladi. Infuzoriyalarni rivojlanishi uchun qulay harorat 16-22°S bo’lib infuzoriya 6-7 sutka davomida rivojlanadi. SHarsimon infuzoriyalar baliqlarni qishda ham zararlaydi. Agarda suv havzasi muzlasa, muz sindirilmasa unda suv tubi harorati 4-5 °S gacha ko’tariladi. SHuning uchun ham qishda muzni sindirib suv tubi harorati ko’tarilishiga yo’l qo’ymaslik kerak. Ayniqsa, baliqlarni qishlash hovuzlariga katta e’tibor berish lozim. CHunki, qishlash hovuzida baliq kam harakat bo’ladi va infuzoriya rivojlanishi uchun imkoniyat paydo bo’ladi. Suv tubi harorati 5-8 S bo’lganda infuzoriya 8 haftada rivojlanadi. Agarda suv harorat 1-2 °S bo’lganda infuzoriya rivojlanishi uchun 6 oy kerak bo’ladi. Demak, suv tubi haroratini ko’tarilishiga yo’l qo’ymaslik katta amaliy ahamiyatga ega. Kasallikka qarshi kurashishning profilaktik choralardan asosan sanitariya qoidalariga amal qilish bilan bir qatorda suv havzasining meliorativ holatini yaxshilashdir. Tabiiy nerest (urchitish) o’tkazilgan hovuzlardan nerest o’tishi bilan darhol ota-ona baliqlarni olish ham tadbirlardan biri hisoblanadi. Bunday paytlarda qo’zg’atuvchi infuzoriya bilan kasallangan ota-ona baliqlar boshqa hovuzga ko’chirilishi bilan ular tezda nobud bo’ladi. Uvildiriq va chavoqlar kasalliklardan tug’ma ravishda himoyalangan bo’ladi. Mayda baliqlar katta yoshdagi baliqlardan alohida saqlansa, mayda baliqlar kasallika chalinmaydi. TSex usulida olingan chavoqlarga ham kasallik yuqmaydi. Qishki xovuz suvlari yaxshi oqadigan, tez-tez almashinib turadigan bo’lishi kerak. Bunday, paytda daydi infuzoriyalar suv oqimi bilan chiqib ketadi.

8.