Baxshullayev Alisherning " Matematika "



Download 78,03 Kb.
bet3/7
Sana21.01.2022
Hajmi78,03 Kb.
#396769
1   2   3   4   5   6   7
Izoh. p yetarlicha katta bo‘lganda ning qiymati  dan aniqlanadi.

Maxsus  funksiyaga  murojaat:
BINOM RASP(4; 10;0.0,4;YOLG‘ON).

Javob:  p=4,  Pw( 4 )   =  0,251.

5-masala.  Darslik  100  000  nusxada  chop  etilgan.  Chop  etilgan 

darslikning  sifatsiz  tikilgan  ekanligining  ehtimoli  0,0001  ga  teng. 

Tirajning  ichida  sifatsiz  tikilgan  kitoblar  soni  roppa-rosa  5  ta  bo‘lish 

ehtimolini  toping.

Yechish:  Bu  holda  « =  100  000,  /7=0,0001,  m =  5.  n  katta,  p 

ehtimollik  esa  kichkina  boMgani  uchun  Puasson  formulasidan  foydala- 

namiz:

P J m ) *

m !

A  ni  hisoblaymiz:  
Я  = /7 • y;  =  100000-0,0001  =  10 .  U  holda
/-
Ч 
10?e "10  _  105  -  0,000045 

^iooooo(5)  51 

.j 

|2 o  

O.O

j

575.

ffl  Maxs 

funksiyaga  murojaat:

PUASSC>N(5;10;YOI.G‘O N).


Bu  funksiyaning  qiymatlari jadvallashtirilgan  va  llovaning  3-jad- 
valida  ketirilgan.
(p(x)  juft  funksiya,  y a ’ni cp( - x ) = cp( x )  boMgani  uchun 
x   ning 
manfiy  qiymatlari  uchun  ham   ana  shu  jadvaldan  foydalaniladi;* > - /  
q iy m a tla rid a q>(x)  = 0  deb  hisoblash  mumkin.
M uavr-Laplasning  integral  teoremasi
Agar 
n  ta  o ‘zaro  bog‘liq  b o ‘lmagan  tajribalar  ketma-ketligida  biror 
hodisaning  ro‘y  berish  ehtimoli  o ‘zgarmas  /?(0<
р<1)  soniga  teng 
bo4sa,  bu  tajribalarda  hodisaning  ro‘y  berishlar  soni 
m  ning  m l  va 
m2  qiymatlarning  orasida  b o ‘lish  ehtimoli  quyidagicha  topiladi:
Pn (/?/, :m2)=  P\m,  < m < m2 j ^ 
ф 
Bunda  
Ф(лг)
/77 -> -  tip
ф
/771 -  lip
42
л
Laplasning  integral  funksiyasi
deb  ataladi.  
Ф( х )   funksiya  qiymatlari  jadvallashtirilgan  va  llovaning
4-jadvali  keltirilgan.
Ф ( х )   toq  funksiya,  ya’ni  Ф ( - х )   = - Ф ( х )   b o ‘lgani  uch u n   x 
ning  manfiy  qiymatlari  uch un   ham   ana  shu jadvald an  foydalaniladi; 
x > 5   qiymatlarida  
Ф ( x ) =  1 / 2  deb  hisoblash  m um kin.

t~  / 2
E  
с  /  a  t  m  a:  Ayrim  darsliklarda  Ф(л-) = - = =  J  e 
dt  funksiya
0
^n(x) = -
I
Г  12
dt funksiya  ishlatiladi.  Bu  ikki  funksiya
о  rmga 
!
о 1гатоФ0(х ) = 0,5 + Ф( х)   m unosabat  bilan  b o g ‘langan.  Muavr  L a ­
plasning  integral  teorem asini0^('.v>)  funksiya  orqali  h a m   ifodalash 
mumkin:
m2 -  np 
yfnpg
Ф
/77,  -  np
Jnpq
—  
Фг
m2  -  up
Ф с
r  
\
/77,  -  np
Jnpci
x  >  5  qiymatlarida  
Ф0(д) =  1  deb  hisoblash  m um kin. 
Jadvallardan  foydalanganda  diqqat  qilingf



313  EX C E L  
dasturining  standart  funksiyalari [f^J.
Statistik  funksiyalar.
rh
  M
-  


- ' 2  2
~4br 
Jl  k o ‘rinishdagi  Laplasning  integral  funksiya-
sining  qiymatlarini  maxsus  N O R M S T R A S P ( Z )   nomli  funksiya 
hisoblaydi.  Bunda  Z  —  funksiyaning  hisoblanish  kerak  boMgan
1  v 
2  -y
qiymati  (v a ’ni  x).  Agar  ^(-v) = 
J  e '  ~Jl  funksiyaning  qiy-
л/
2
,
т и
m a t i n i   h i s o b l a s h g a   e h t i y o j   t y g M l g a n i d a ,  
Ф ( х )  

Ф(} 
( x ) - O J
  e k a n ­
l i g i n i  
h i s o b g a  
o l i n s a .  
m a x s u s  
f u n k s i v a g a  
m u r o j a a t  
N O R M STR A SP(Z)-0,5  ko‘rinishda  bo‘ladi.


-  ->
J *  
л
  funksiyaga  teskari  b o ‘lgan  funksiyaning
q iy m atlarini  maxsus  N O R M S T O B R ( E H T I M O L L I K )   nomli 
funksiya  hisoblaydi.  Bunda  E H T I M O L L I K   —  (0 ;1 )  oraliqdagi  r
son  b o ‘lib,  u  
р = Ф0(х)  tenglikni  qanoatlantiradi,  y a ’ni  bu   fu nk ­
siya 
x   argum entning  qiymatini  aniqlaydi.

Л 
-i  ^
Ф(л) = —j =  |   e~'~  2jt  funksiyaga  teskari  b o ‘lgan  funksiyaning 
л/2 
n
 
о
qiymatini  hisoblashga  ehtiyoj  tu g ‘ilganida  (ya’ni  
Ф (х)=рх  tenglik-
dan 
x   ni  topish  uchun),  
Фи(х) = Ф(х)+0.5 = p,  +0.  ekanligini  hisoh-
ga  olinsa  maxsus  funksiyaga  m urojaat  N O R M S T R A S P ( R + 0 , 5 )
ko‘rinishda  boladi.
E  s  1  a  t  m  a  :  maxsus  funksiyaga  murojaat  qilganda  quyidagi 
p ara m etrla r  Z;  E H T I M O L L I K —  miqdoriy  qiym atlar  yoki  ular 
joylashgan  yacheykalarning  adresi  b o ‘lishi  kerak.
ffl  E X C E L   dasturining  standart  funksiyalari  [7^].
Ikki  [ a ; a 2 )  parametrga  bo g ‘liq
г-н)" 
i.x-a)~
F{x) 
=  

\e 
2cT~ 
dt 
v a   / ( . y )   =  
— \ = e 
l a ~
< J y j 2 7 
Г
  - X  
С Г л ] 2 7 Г


um u m iyroq  ko'rinishdagi  Laplasning  oddiy  va  integral  funksiya- 
sining  qiymatlarini  maxsus:
N 0 R M R A S P ( X ; 0 ‘RTACHASI;STANDART_CHETL;INTEGRAL)
nomli  funksiya  hisoblaydi.  Bunda  X-  funksiyaning  hisoblanish 
kerak  b o'lg an   qiymati  (ya'ni  x);  0 ‘R T A C H A SI  —  funksiya 
k o ‘rinishidagi  a  parametr;  S T A N D A R T _ C H E T L   —  funksiya
ko‘rinishidagi 
parametr;  IN T E G R A L   —  R O S T ( I S T I N A -  
T R U E )  va  Y O L G ‘O N ( L O J - F A L S E )   qiymatlarini  qabul  qiladi.
/  \ 

2
Agar  qiymati  R O S T   b o ‘lsaF(.v) = — = =   \e  2a~  dt  funksiya  qiy-
crv2/T  - V
mati;  Y O L G cO N   b o blsa,  /(.y) = — j = c  2(7 
funksiya  qiymati
a yj l z
hisoblanadi.
F{](x).  F(x)  va  \(x)  funksiyalarning  qiym atini  N O R M R A S P  
maxsus  funksiyaci  yordamida  hisoblash:
F{](x):  murojaat  I 4 0 R M R A S P ( X ;0 ; 1;ISTINA)  ;
F(x):  murojaat  I 4 0 R M R A S P ( X ;0 ; l;IS T IN A )-0 .5   ;
\(x)\  murojaat  N O R M R A SP(X ;(); 1 ;L O J )   ;
E  s  1  a  t  m  a:  maxsus  funksiyaga  m urojaat  qilganda  quyidagi 
param etrlar  X ; 0 ‘R T A C H A S I;S T A N D A R T _ C H E T L   -   miqdoriy 
qiymatlar  yoki  ular  jovlashgan  yacheykalarning  adresi  boMishi 
кегак.
Namunaviy  m asa lala r  yechish
1-m asala.  Agar  A  hodisaning  bitta  tajribada  ro‘y  berish  ehtimoli 
0,2  ga  teng  b o ‘lsa,  tajriba  400  marta  o ‘tkazilganida  uning  aynan  80 
marotaba  ro‘y  berish  ehtimolini  toping.
Yechish:  Shartga  ko‘ra  n=400;  m = 8 0;  p= 0,2;  q=0,8.  M u a v r-L a p ­
lasning  lokal  teorem asidan  foydalanamiz:
Ли»(80) 

80-400-0.2  1  ;  1 ^ (0)


V400  0,2  0.8  [7 40 0   0,2  0,8
llovadagi  Laplas  funksiyasining  qiymatlari  keltirilgan  3-jadva1dan 
i(x)  ning  0  ga  m os  qiym atini  to p am iz :  j( x ) = 0,3989.  U  holda
/ j O0(80) =: ^  -0,3989 = 0.4986  boMadi.



Download 78,03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish