Biz klimat o’zgeriwin toqtata alamizba?

Biraq model esaplarinda atmosferaniń gaz hám aerozol quramin sezilerli ózgertiriw múmkin bolǵan úlken vulkan atiliwlar imkaniyati esapqa alinbaydi. İqlim ózgeriwiniń barliq prognoz modelleri hám parnik effektin kúsheyttiriwge alip keliwshi kishi gaz payda etiwshileriniń (freon, azot oksidleri hám basqalar) atmosferaǵa qosiliwin esapqa almaydi. Sanap ótilgen faktorlar tásirinde prognoz qilinip atirǵan temperatura ózgeriwleri 1975-jilǵa salistirǵanda 2000-jilda 0,2 - 0,9 °C, 2025-jilda -0,6 -2, 2050-jilda - 1,2 -3,9°C boliwi kútilmekte. 1982-jildan 2050-jilǵa shekem temperatura ózgeriwine aniqliq kiritilgen bolip, ol ortasha 2,5°C ǵa teń dep qabil qilinǵan.

Biraq model esaplarinda atmosferaniń gaz hám aerozol quramin sezilerli ózgertiriw múmkin bolǵan úlken vulkan atiliwlar imkaniyati esapqa alinbaydi. İqlim ózgeriwiniń barliq prognoz modelleri hám parnik effektin kúsheyttiriwge alip keliwshi kishi gaz payda etiwshileriniń (freon, azot oksidleri hám basqalar) atmosferaǵa qosiliwin esapqa almaydi. Sanap ótilgen faktorlar tásirinde prognoz qilinip atirǵan temperatura ózgeriwleri 1975-jilǵa salistirǵanda 2000-jilda 0,2 - 0,9 °C, 2025-jilda -0,6 -2, 2050-jilda - 1,2 -3,9°C boliwi kútilmekte. 1982-jildan 2050-jilǵa shekem temperatura ózgeriwine aniqliq kiritilgen bolip, ol ortasha 2,5°C ǵa teń dep qabil qilinǵan.

M.İ. Budiko paleoiqlimiy maǵliwmatlardi temperaturaniń házirgi ózgerisleri menen salistirip, 2025-2050-jillari yanvar nol izotermasi Evropada 1975-jildaǵiǵa qaraǵanda 10-15° arqaraqqa jiljiydi, dep esaplaydi. XXİ ásirdiń dáslepki 10 jilliqlarinda Rossiyaniń arqa-shiǵis bólimindegi temperatura sharayatlari házirde Orayliq Frantsiyadaǵiǵa, Batis Sibirdegi tábiyiy sharayitlar bolsa Polshaniń qubla bólimindegi sharayitlarǵa uqsas boladi. Eger XXI ásir ortalarinda CO2 niń atmosferadaǵi muǵdari shama menen 5 mln jil bolsa, iqlimniń giobal hám regional rekonstruktsiyasi tiykarinda Rossiya territoriyasinda 50° sh.k. dan arqa tárepte ortasha yanvar temperaturalari házirgige qaraǵanda 10-15°C, ortasha jilliq temperaturalar bolsa 5-8°C ǵa joqari boliwin kútiw múmkin. Kavkaz hám Orta Aziya aymaqlarinda ortasha yanvar temperaturalari házirgige qaraǵanda 5-7°C, ortasha jilliq temperaturalar bolsa 2-3°C ǵa joqari boladi. İqlim regionlariniń arqaǵa siljiwi esabina Orta Aziya aymaǵi ózgeriwsheń iǵalliqli subtropik regionǵa tiyisli boladi. Bunday isiwǵa baylanisli Qazaqistan hám Orta Aziyada puwlaniwshańliq artadi.