Book · April 020 citations reads 10,203 author: Some of the authors of this publication are also working on these related projects

Kerakli asbob va materiallar: 
1.Vintli separator 
2.Kontsentrat va chiqindilarni qabul qiluvchi idish. 
3.Quritish shkafi 
4.Texnik va analitik tarozi, toshlari bilan
5.Filtrlovchi kog’oz 
6.O‘lchov tsilindri 
7.Ruda namunasi – 500 g dan.( kvarts va magnetit) 

 

---

36 
Ishni bajarish tartibi. 
Talaba topshiriq olgandan keyin tajribani o‘tkazish uchun 
kerakli idishlarni yig’ishi, rudani kerakli mikdorda yanchilganligini
tekshirib, undan namuna olishi kerak. 
Tajriba uchun -1+0,1mm yiriklikdagi kvarts va magnetitning 
mexanik aralashmasidan foyalaniladi.Mexanik aralashma tarkibida 
magnetit 30,40 va 50% qilib olinadi.Vintli separatorga beriladigan 
dastlabki mahsulot (bo‘tana) da qattiq fazaning massa miqdori 20 va 
30 %. Dastlab qattiq fazaning miqdori 35% va mexanik 
aralashmaning tarkibidagi magnetitning miqdori 30% li bo‘tana 
tayyorlanadi. Bo‘tanadagi suv va qattiq faza miqdori bo‘tana xajmi 
va nasosning unumdorligiga bog’liqdir. Demak, nasosning 1m
3
/soat 
uzatishida bo‘tana xajmi 10-12 l.ga teng ekan. Bo‘tana tayyor 
bo‘lgach tekshirish tajribasi o‘tkaziladi.Nasos ishga tushiriladi, 
bo‘tananing xajmiy sarfi boshqarib turiladi. Har bir ajratiladigan 
mahsulot ya’ni kontsentrat, oraliq mahsulot va chiqindi uchun 
alohida tuynuk o‘rnatiladi.Nasos ishga tushgandan keyin bo‘tana 
vintli separatorning birinchi vinti aylanmasiga tushgan vaqtidan 
boshlab oxirgi vinti aylanmasiga etib borishiga ketgan vaqt 
sekundomer bilan o‘lchanadi. Shu bilan mexanik aralashmasidagi 
mineralningajralishi buyicha tekshiruv tajribasi o‘z nihoyasiga etadi. 
Suyuqlik namunalarini olish uchun idishlar tayyorlanadi
dastgoh ishga tushirilib, mahsulotlarni ajralishi saralanadi.Vintli 
separatorda bita tajribada 2ta yoki 4ta ajratilgan mahsulot 
olinadi.Birinchi tajriba tugagandan keyin , nasos qurilmasi 
yig’gichiga magnetit shunday miqdorda qushilishi kerakki,mexanik 
aralashmadagi magnetitning miqdori 40%bo‘lishi kerak. bunda 
yig’gichdagi bo‘tana qattiq fazaning miqdori 20% li bo‘lgunicha 
suyultiriladi va tajriba qaytadan bajariladi, ajratiladigan mahsulotlar 
olinadi. Xuddi shu tajribani, mexanik aralashma tarkibidagi 
magnetitning miqdori 50% bo‘lganda yana bajariladi.Shu tarzda 6ta 
tajriba bajarilishi kerak. Har bir tajribani bajarayotganda ajratilgan
mahsulotlarning xajmiy sarfi aniqlanadi.Shu mahsulotlarning 
yig’indisi 
vintli 
separatorning 
dastlabki 
mahsulot 
bo‘yicha 

---

37 
unumdorligi tashkil qiladi. Ajratilgan mahsulotlar quyultiriladi, 
quritiladi va tortiladi.Olingan natijalar jadval tarzida berildi