Buxoro muhandislik texnologiya instituti

1.2. Tadbirkorlikni davlat tomonidan qo`llab-quvvatlashning xorij tajribasi va undan foydalanishning o`ziga xosligi

Bozor iqtisodiyoti sharoitida davlatning eng muhim vazifalaridan biri tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishni har tomonlama qo`llab-quvvatlash asosida, haqiqiy mulkdorlarning o`rta qatlamini shakllantirishda g’oyat muhim ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy vazifa hisoblanadi.

Jahonning barcha rivojlangan mamlakatlarida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni qo`llab-quvvatlash davlat iqtisodiy siyosatining mustaqil tarki­biy qismi hisoblanadi. Uning rivojlanishiga iqtisodiyotni tarkibiy qayta qurish, xizmatlar ko`rsatish sohasining yuksalishi, bandlik­ning o`sishi, texnologik taraqqiyot va normal raqobat muhim omili sifatida qaraladi. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning rivojlanishini tartibga solib turish uchun ko`p mamlakatlarda maxsus organlari (xizmatlar) tashkil etilgan. Shuningdek kichik biznesning mezonlari ham belgilangan.

Bozor iqtisodiyotiga asoslangan barcha mamlakatlarda kichik korxonalarni belgilashda quyidagi mezonlardan foydalanadilar:

• 
  miqdoriy ko`rsatkichlari: xodimlarning soni, sotish hajmi, asosiy kapitalning balans qiymati;
  
• 
  sifat ko`rsatkichlari: ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning nisbatan kichik soni; cheklangan resurslar va boshqaruvning kamroq rivojlangan tizimlari va boshqalar;
  
• 
  yuqoridagi ko`rsatkichlarning birinchi va ikkinchi guruhlarini birlashtiruvchi kombinatsiyasi.
  

Xorijiy mamlakatlarda korxonalarni kattaliklariga ko`ra u yoki bu guruhga kirituvchi mezonlar bilan belgilanadi. Yevropa Ittifoqining metodologiyasi bo`yicha kichik va o`rta korxonalar 1-jadvalda ko`rsatilgan mezonlar bilan belgilanadi.