Buyuk geografik kashfiyotlar va mustamlakalarning bosib olina boshlashi reja: Geografik kashfiyotlarning sabablari

Fernando Po va San Tome orollariga o`rnaShgan portugallar orollarda plantatsiya xo`jaligini yo`lga qo`yishdi. Benin Niger va J.Nigeriya bilan bo`lgan uruShlarda asir tushganlarin portugallarga sotgan. Ular esa qullarni Shakarqamish plantatsiyalarida ishlatishgan va Oltin qirg`oqda sotishgan. Portugallarning asosiy foyda olish Braziliyani kolonizattsiya qilinishidan boshlandi.

Bu davrda Ispaniya, Angliya, Frantsiya tomonidan egallangan Amerika yerlarida plantatsiya xo`jaligi rivojlangan edi. Qullarga talab kuchli edi. Bu Yevrorpa istilochilari o`rtasida qul savdosini kuchaytirdi. Faqatgina portugallarning o`zi 1530-1600 yillarda 900 ming Afrikalikni Amerikaga olib keldi.

1610 yilda portugaliya monapoliyasi tugatildi. Bunga gollandlarning Vest-Indiya kompaniyasining g`arbiy Afrikadagi fortlarni istilo qilish sabab bo`ldi. 17-asr 1-yarmida gollandlar Afrikalilarni ispan koloniyalariga jo`natish bo`yicha birinchilikni olishdi. G`arbiy va Markaziy Afrikdagi Gollandiya, Angiliya, Fransiya, Ispaniya,Daniya, Brendenburg o`rtasida qus savdosidagi monopoliyani qo`lga kiritish uchun kurash qizib ketdi.

Angliya va Frantsiya yirik savdo kompaniyalarini tuzishda va ularga ko`p huquqlar berib qul savdosidagi monopoliyaga aylantirdilar. 1664 yil tashkil etilgan fransuzlarning va Angliyaning 1672 yil «Qirollikning Afrika kompaniyasi» Shunday edi.

Fransuzlarning tanch nuqtasi Senegal xavzasi edi. Frantsuzlarning 1-postlari 1630 yil Senegalda qurildi. So`ngra