Davlat tilida ish yuritish

Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar: 
1.
 
Xalqaro munshaot haqida tushuncha bering. 
2.
 
Diplomatik yozishmalarning leksik xususiyatlarini ayting. 
3.
 
Xalqaro munshaotning uslubiy xususiyatlarini bilasizmi? 
4.
 
Diplomatik yozishmalarning turlarini sanag. 
_________dagi_______________yеtkazib bеrish haqidagi so`rovingiz 
  
(sana)    
 
(tovar nomi) 
uchun  minnatdorchiliк  bildiramiz.  Ayni  paytda  biz  Sizni  qiziqtirayotgan  tovar 
uchun taklif taqdim qilish imkoniyatlarini ko`rib chiqayapmiz. 
Qarorimiz haqida yaqin kunlarda ma’lum qilamiz.
 

---

 
168 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NAZORAT SAVOLLIKLARI 
 
1.    So`zlashuv uslubidagi nutqning  necha  turi  mavjud ? 
 
A. 2 turi:  oddiy  va  adabiy  so‘zlashuv. 
  B. 2 turi:  adabiy va  aloqa   bog’lash.   
D. 3 turi:  oddiy, adabiy  va  aloqa  bog’lash . E. 1 turi:  aloqa  bog’lash. 
 
2.    Nutqning  bir shaxsga   tegishli  bo‘lishi  nima deyiladi ?  
A. Polilogik  nutq.  
 
 
 
 
B. Dialogik nutq. 
D. Monologik nutq. 
 
 
 
 
E. Publitsistik nutq. 
 
3.  Yozma  nutqning  ko‘rinishlari nechta uslubni hosil qiladi ?    
 
A. 3 ta.  
 
 
 
 
 
 
B. 4 ta. 
D. 6 ta. 
 
 
 
 
 
 
E. 5 ta. 
 
4.   Adabiy  so‘zlashuv uslubidagi nutq  qanday  me’yorlarga   amal  qilgan  holda  
gapirishni  taqazo  qiladi ?   
 
A. Til  birliklari  me’yori.  
 
 
 
B. Adabiy  til  me’yorlari. 
D. Oddiy  so‘zlashuv me’yolari 
 
 
E. to‘g’ri  javob  yo‘q. 
 
5.   Uch va undan ortiq shaxslar  orasidagi   nutq … deyiladi.  
 
 
A. Monologik nutq.  
 
 
 
 
B. Dialogik nutq. 
D. Polilogik nutq.   
 
 
 
 
E. Publitsistik nutq.   
 
6.  Tilshunoslikda to‘g‘ri talaffuz qoidalari to‘plami nima deyiladi?  
 

---

 
169 
A. Orfoepiya.  
 
 
 
 
 
B. Orfografiya. 
D. Sintaksis. 
 
 
 
 
 
E. Talaffuz. 
 
7.  Adabiy  til normalarini  necha  turga  bo‘lish  mumkin? 
 
A. 3 turga.   
 
 
 
 
B.2 turga. 
D. 10 turga.   
 
 
 
 
E.5 turga. 
 
8.   Nutqiy  muomola  deyilganda nima tushuniladi ? 
 
A. Til  birliklari  orqali  aloqaga  kirishish.    
 
B. Kishilar  orasidagi   o‘zaro  fikr  almashish. 
D. Ma’lumotlar  yetkazish.   
 
 
 
 
E. Hamma javob to‘g’ri. 
 
9. Ijtimoiy  jarayonda  mavjud,  xalq  orasida  keng  ishlatiladigan  hamda  
barchaga  ma’qul   bo‘lgan   til   birligi  nima  deyiladi?. 
A. Til normasi.  
 
 
 
 
 
B. Ijtimoiy norma. 
D. Sheva  normasi.  
 
 
 
 
E. Dialektal norma.  
 
 
 
10. Eng  ko‘p   qo‘llaniladigan  nutq  bu ?  
 
A.  Monologik  nutq. 
 
 
 
B.  Dialogik  nutq. 
D.  Polilogik  nutq. 
 
 
 
E.  Til  birliklari  nutq. 
 
11. Badiiy adabiyotdagi dialoglarni  shakllarga  bo‘lgan  taniqli olim ? 
A. Y.  Solijonov.    
 
 
 
B. T. Sodiqova. 
D. A. Hojiyev. 
 
 
 
 
E. Q. Karimbekov. 
 
12. Badiiy asarlardagi   dialoglar  ko‘rsatilgan qatorlarni toping ? 
 
A. Jonli dialog, lirik, tragik.       
 
B. Lirik, dramatik, tavsifiy 
D. Aralash, monoligik.   
 
 
E. To‘g’ri javob yo‘q. 
 
13.  Dialoglar    qo‘llanishiga     ko‘ra   necha    turga  bo‘linadi? 
A. 4  turga.    
 
 
 
 
B.  10   turga.  
D. 3  turga.   
 
 
 
 
E.   2  turga. 
 
14. Monologik    nutq  ijrosiga   ko‘ra    qanday   turga   bo‘linadi?  
 
A. Tashqi va ichki. 
 
 
 
B.  Tasviriy va  tavsifiy. 
D. Dramatik va lirik. 
 
 
 
E.  Xabar va ichki.  
 
15. Tashqi  monologik   nutq  nechta    turga  bo‘linadi?  
 
A. 4 turga.   
 
 
 
 
B. 5 turga. 
D. 3 turga.   
 
 
 
 
E. 2 turga. 

---

 
170 
 
16.  Rasmiy-idoraviy   uslub   tilining   asosiy    xususiyatini toping.  
 
A.  Aniq   va  ixchamligi. 
 
 
B. Rostgo‘ylik   va  ixchamlik. 
D.  Hujjatchilik xarakteri ekanligi. 
 
E.  Badiiy  tasviriy vositalar ko‘pligi. 
 
17.  Berilgan  so‘zlar   guruhi     nima   deyiladi?  
Kompyuter, demokratiya, kollej, valyuta, byudjed, meditsina. 
A. Baynalmilal atamalar.  
 
 
 
B. Umumiste’moldagi so‘zlar.    
D. Eskirgan atamalar. 
 
 
 
 
E. Umumiy leksika.  
 
18.Nutqning tozaligi  deganda.... 
A. Nutqimizda adabiy til normasiga  qa’tiy amal qilish  tushiniladi. 
B. Nutqimizda  til  birliklarini o‘z vazifasida qolish tushiniladi. 
D. Nutqimizning mazmunini real voqelikka mos kelishi tushuniladi. 
E.A va B javob to‘g’ri. 
 
19. Publitsistik  uslubning  og’zaki turi  ko‘rsatilgan qatorni toping. 
 
A. Xat, ma’ruza, maqola. 
 
 
B. Maqola, ocherk, muloqot. 
D. Telefonda gaplashish.  
 
 
E. Notiqlik. 
 
20. Nutq  madaniyatining  oliy  ko‘rinishi  nima? 
A. Notiqlik san’ati. 
 
 
 
B. Shoirlik. 
D .Til birliklarini puxta bilish.   
 
E. Adabiy tilda so‘zlashish.  
 
21. Notiqlik  san’atning meyorlari sifatida nimalar e’tirof  etiladi? 
 
A. Asoslash, izohlash. 
 
 
 
B.Mulohaza, tushintirish.  
D. Isbotlash.  
 
 
 
 
E.Hamma  javob to‘g’ri. 
 
22.Til birliklari va materialidan  fikrni ifodalash  maqsadida foydalanish jarayoni 
nima sanaladi? 
A. So‘zlashish san’ati.   
 
 
B.So‘zlashuv  uslubi. 
D. Notiqlik  san’ati. 
 
 
 
E. Nutq. 
 
23. Ish qog’ozlari uslubi deb ham ataluvchi uslub?. 
 
A. Badiiy uslub.   
 
 
 
B. Rasmi-idoraviy uslub.  
D. Ilmiy uslub. 
 
 
 
 
E. Publitsistik uslub. 
 
24.  Axborot nima? 
A. Izlanishlar natijasi  haqida ma’lumot. 
 
 
 
B. O‘zgalarga qarata aytilgan javob, talab. 
D. O‘qib berishga mo‘ljallangan matn. 
E. Ma’lum vaqt ichida bo‘lib o‘tgan voqea-hodisa qanday sodir bo‘lganligi haqida 
ma’lumot. 

---

 
171 
 
25. Muayyan narsaning vazifasini ikkinchi bir narsa bajarishi natijasida 
avvalgisining nomi bilan  keyingilarini ham ifodalash nima deyiladi? 
А. Vazifadoshlik.   
 
 
 
В. Metafora. 
 
 
D. Sinekdoxa. 
 
 
 
 
E. Metonomiy. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
TURLI DAVRLARGA TEGISHLI HUJJAT NAMUNALARI 
 
1. XXI asr.