Bog'liq Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати. Жа он
Кириш Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати. Жаҳон тажрибаси кўрсатадики, «инновациялар ХХ асрнинг охири – XXI асрнинг бошларида жаҳон иқтисодий тараққиёти тенденцияларининг фарқловчи хусусиятига айланиб, ривожланган мамлакатларда Яим ўсишининг 85 фоизи улар ҳисобига таъминланмоқда». БМТ экспертларининг фикрича, «2020 йилгача ривожланган мамлакатларнинг яимда фан сиғими юқори бўлган маҳсулотларнинг улуши сезиларли даражада ошади. АҚШ ва Японияда ушбу кўрсаткич 3 фоизни, Европа мамлакатларида эса 2,8 фоизни ташкил этди»“.
Жаҳоннинг саноати тараққий этган давлатларида мазкур тармоқда илмий-инновацион салоҳиятни юксалтиришга қаратилган йирик миқёсли мақсадли лойиҳаларни амалга ошириш; инновацион маҳсулотларни ишлаб чиқаришга татбиқ этиш, қулай инновацион-инвестицион муҳит ва инфратузилманинг ривожланишини рағбатлантириш, кичик инноватор фирмалар ва якка кашфиётчиларни кредитлаш ва субсидиялаш орқали молиявий қўллаб-қувватлаш; мазкур жараённи фаоллаштириш мақсадида мамлакатда институционал ва ҳуқуқий муҳитни яратиш; хусусий капиталнинг инновацион жараёнлардаги иштирокини ошириш ҳамда давлатхусусий шериклик механизмидан фойдаланиш, миллий иқтисодиётни Інвестицион ривожлантиришнинг кластер механизмини ишлаб WEST HAM чиқиш сингари йўналишларда илмий тадқиқотлар олиб борилмоқда.
Ўзбекистонда амалга оширилаётган ижтимоий-иқтисодий ислоҳотлар таркибида миллий иқтисодиёт, шу жумладан, саноатнинг иқтисодий салоҳиятидан кенгроқ фойдаланиш орқали юқори ўсиш суръатларини таъминлашга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегиясида «юқори технологияларга асосланган қайта ишлаш тармоқларини, энг аввало, маҳаллий хомашё ресурсларини чуқур қайта ишлаш асосида юқори қўшилган қийматга эга тайёр маҳсулот ишлаб чиқаришни жадал ривожлантиришга қаратилган сифат жиҳатидан янги босқичга ўтказиш орқали саноатни янада модернизация ва диверсификация қилиш» вазифаси белгилаб берилган. Ўзбекистон Республикасининг 2030 йилгача бўлган даврда барқарор ривожланиш соҳасидаги 9-миллий мақсадида беш банддан иборат вазифалар бевосита «умумқамровли ва барқарор саноатлашувга кўмаклашиш ва ишлов берувчи тармоқларнинг жадал ривожланиши, ресурс тежовчи ва экологик хавфсиз технологияларни кенг кўллаш орқали мавжуд корхоналарни модернизациялаш ҳамда янгиларини ташкил этиш йўли билан 2030 йилгача саноат ишлаб чиқаришининг ЯИМдаги улушини 40 фоизга етказиш"* этиб белгиланганлиги ҳам муаммонинг нечоғли долзарблигини кўрсатмоқда. “Биринчи навбатда, экспортга маҳсулот чиқараётган, инновацион ва юқори технологик ишлаб чиқаришни йўлга қўйган тадбиркорларга ва чет эллик инвесторларга имконият яратиш» вазифасининг самарали ижросини таъминлаш бўйича ҳар бир туман ва шаҳар саноатини ривожлантиришнинг узоқ ва ўрта муддатли дастурларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш муҳим масала бўлиб қолмоқда.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 17 январдаги ПФ-5635-сонли «2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси»ни «Фаол инвестициялар ва ижтимоий ривожланиш йили»да амалга оширишга оид давлат дастури тўғрисида»ги, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 30 июндаги ПФ-5099-сонли «Республикада ахборот технологиялари соҳасини ривожлантириш учун шарт-шароитларни тубдан яхшилаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги, 2018 йил 1 августдаги ПФ-5495-сонли «Ўзбекистон Республикасида инвестиция муҳитини тубдан яхшилаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги фармонлари, 2018 йил 1 апрелдаги ПҚ-3674-сонли «Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузурида илғор технологиялар марказини ташкил қилиш тўғрисида»ги, 2018 йил 31 майдаги ПҚ-3756-сонли «Имтиёзлар ва преференциялар бериш тартибини тубдан такомиллаштириш чоратадбирлари тўғрисида»ги, 2018 йил 20 октябрдаги ПҚ-341-сонли «2030 йилгача бўлган даврда барқарор ривожланиш соҳасидаги миллий мақсад ва вазифаларни амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги, 2019 йил 1 майдаги ПҚ-4302-сонли «Саноат кооперациясини янада ривожлантириш ва талаб юқори бўлган маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кенгайтириш чоратадбирлари тўғрисида»ги қарорлари, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 25 январдаги 53-сонли «Пахта-тўқимачилик ишлаб чиқаришини ташкил этишнинг замонавий шаклларини жорий этиш чоратадбирлари тўғрисида»ги қарори ҳамда ушбу соҳага тегишли бошқа меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган вазифаларни амалга оширишда мазкур диссертация тадқиқоти муайян даражада хизмат қилади.
