Электродинамика к. P. Abduraxmanov

ЭЛЕКТРОДИНАМИКА

К.P.Abduraxmanov,

V.S.Xamidov, M.F.Raxmatullaeva

12 – ma’ruza
FIZIKA KAFEDRASI
2019
Qattiq jismlar fizikasi
Fizika II

Ma’ruza rejasi

• Yarim o‘tkazgichlarning xususiy o‘tkazuvchanligi.
• Xususiy yarim o‘tkazgichlarda tok tashuvchi zaryadlar konsentratsiyasi.
• Fermi sathi va uning holati.
• Xususiy yarim o‘tkazgichlarning o‘tkazuvchanligi, uning temperaturaga bog‘liqligi.

0 K da valent sohasi elektronlar bilan butunlay to‘lgan, taqiqlangan sohasi kengligi juda katta bo‘lmagan kristall moddalar yarim o‘tkazgichlar deb ataladi.
Rasmda valent soha elektronlar bilan butunlay to‘lganligi ko‘rinib turubidi.
Elektronlarni o‘tkazuvchanlik sohasiga ko‘chirish uchun ularga
Egtaqiqlangan soha kengligidan kam bo‘lmagan energiya uzatish kerak.
O’tkazuvchanlik sohasi
Valentlik sohasi
Yarim o‘tkazgichlarning tozaligiga qarab ular xususiy yoki kirishmali yarim o‘tkazichlarga bo‘linadilar.
Kimyoviy toza yarim o‘tkazgichlar – xususiy deb hisoblanadi, ularning o‘tkazuvchanligi esa xususiy o‘tkazuvchanlik deb ataladi.
Elektrofizikaviy xususiyatlari kirishma atomlari bilan aniqlanadigan yarim o‘tkazgichlar – kirishmali yarim o‘tkazgichlar deb atadi.
GERMANIY
SELEN
KREMNIY
TELLUR
OLMOS
KARBID KREMNIY
ARSENID GALLIY
ARSENID INDIY

Absolyut nol (T = 0 K) temperaturada valent soha elektronlar bilan to‘lgan, valent sohadan yuqorida, Eg energetik masofada joylashgan o‘tkazuvchanlik sohasidagi energetik sathlar bo‘shdir. Bu temperaturada elektronlarning issiqlik harakati energiyasi Eg– taqiqlangan soha kengligini yengib o‘tishga yetarli emas, shu sababli, xususiy yarim o‘tkazgich xuddi dielektrik moddasidek