Gazning zichligi. Gazning issiqlik berish qobiliyati

/ W boshlanadi, ya’ni massa uzatilishi (14.3-
/ / Y rasm ). M assa uzatilishida haqiqiy
/ / / harakatlantiruvchi kuch kimyoviy potensiallar
farqi (//,—/^) boMadi. Biroq amaliyotda,
0 ^ o d a td a , afzal ko'riladigan tushunch a
14.4- rasm. kimyoviy potensial emas, balki konsentratsiya bo 'lib , bunda massa uzatilishi uchun harakatlantiruvchi kuch bo'lib haqiqiy va
tenglashuv konsentratsiyalar farqi yuzaga chiqadi.
Massa uzatilishini ifodalash uchun massa uzatilish tenglamasi qo'llaniladi, unga ko'ra bir fazadan boshqa fazaga vaqt birligida uzatilayotgan modda miqdori fazalar ajratish yuzasi va boshqa fazadagi taqsimlangan modda konsentratsiya bo'yicha olingan konsentratsiyalar farqi (haqiqiy va tenglashuv)ga to'g'ri proporsional. Agar massa uzatilishida ikki faza ishtirok etsa, u holda massa uzatish tenglamasini birinchi yoki boshqa faza bo'yicha yozish mumkin, masalan, (C,>Cp2) boMganda:
m = IF = K ^ - C J F (14.8)
yoki
m = iF = K2(Cp2- C 2)F. (14.9)
Bunda: m — faza 1 dan faza 2 ga fazalar ajratish yuzasi F orqali vaqt birligida uzatilayotgan taqsimlangan modda miqdori, kg/s; Cpl va Cp2 — tenglashuv konsentratsiyalari.


200
Konsentrasiyalar farqi (C,-C pl) va ( Cp2- C 2) (14.8) va (14.9) tenglamalarda massa uzatish harakatlantiruvchi kuchlari deyiladi (mos holda birinchi va ikkinchi fazalarda), qaysiniki modullari bo‘yicha olinadi (katta konsentratsiyadan kichigi olib tashlanadi). Proporsionallik koeffitsiyentlari Kxva K2 bu tenglamalar uchun massa uzatilish koeffitsiyentlari deyiladi: ular bir-biri bilan quyidagi nisbatda bog'langan:
В Д - С . И K(Cp2- C 2). (14.10)
Massa uzatish koeffitsiyenti o'lchov biriigi konsentratsiyani ifodalash usuliga bog'liq: agar konsentratsiya kg/m 3 o'lchamlarda ifodalansa, m esa — kg/s da, massa uzatilish koeffitsiyenti (m/s) o'lchov birligiga ega. Fizik nuqtai nazardan massa uzatilish koeffit­ siyenti — vaqt birligida fazalar ajratish birlik yuzasi orqali massa uzatilish harakatlantiruvchi kuchi birga teng bo'lganda uzatilayotgan taqsimlangan komponent massasini ifodalaydi:
* . = '/ ( C - C pl); i/(C p2- C 2).

1 4 .5 . K onvektiv m a s s a — issiq lik a lm ash in ish d iffe re n s ia l te n g la m a la r i.

U chlam chi an a lo g iy a ( o 'x sh a sh lik )
Konvektiv massa almashinuvi differensial tenglamasi harakat­ lanuvchi muhitda massa ko'chishini ifodalaydi, u energiya differensial tenglamasiga o'xshash keltirib chiqariladi. Massa manbalari ishtirok etmaganda konvektiv massa almashinuvi tenglamasi D=const bo'lganda quyidagi ko'rinishga ega:

yoki
£ £ +<9x ^c £C * c = /)