Guruh talabasi abdullayev asadbek

1-bob.Narxlarning davlat tomonidan tartibga solinishi.

1.1-§. Narxlarning asossiz ravishda oshib ketishining oldini olish.

Har bir davlatda narxlar ustidan nazoratlar mavjud.Chunki narxlarning asossiz ravishda oshib ketishi aholi uchun,ularning daromadlari uchun salbiy hisoblanadi.Bunday hollarda davlat tomonidan qaror va farmonlar e`lon qilinadi.Narxlarning asossiz ravishda oshib ketishiga birqancha sabablar mavjud.Jumladan ob-havo sharoiti yoz faslida noqulay bo`lgan sharoitda kuz mavsumida narxlar oshishi kuzatiladi.Yoki bo`lmasa mavsum paytida mahsulot narxlarida o`sish kuzatiladi.Misol uchun qish mavsumida issiq kiyimlarga ehtiyoj sezamiz va o`z o`zidan bozorlarda issiq kiyimlarga bo`lgan talab oshishiga sabab bo`lamiz,shu bilan birgalikda ayrim hududlarimizda ko`mir narxlari va boshqa shunga o`xshash mahsulot narxlarini oshishini guvohi bo`lamiz.Bunday misollardan birqanchasini keltirishimiz mumkin,asosan narxlarning oshishi mavsum kelganda yohud,biror bir sabab tufayli o`zgarishi mumkin.Mahsulot narxlarini meyoriy darajaga tushirish maqsadida davlat tomonidan tegishli choralar ko`riladi.Misol uchun agar narxida o`sish kuzatilayotgan mahsulot chet eldan import qilish orqali bizga kirib keladigan bo`lsa,unda bojxonada unga imtiyozlar berish ya`ni bojxona to`lovlarini pasaytirish orqali ham davlat hududida shu mahsulot narxini pasayishiga olib keladi.Endi narxlarni jilovlashda yuzaga keladigan muammolarga to`xtalsak.Buni o`tgan yillar misolida ko`rib chiqamiz.

2017-yilning yanvar-dekabr oylarida respublikamizda inflyatsiya darajasi¹ 14,4%ni tashkil qildi. Inflyatsiya darajasining omilli tahlili shuni ko‘rsatmoqdaki, 2017-yilda inflyatsiyani shakllantiruvchi asosiy omillar oziq-ovqat mahsulotlari narxining oshishi (umumiy inflyatsiya darajasisning 48,0%), nooziq-ovqat tovarlari narxining ortishi (39,6%) hamda xizmatlar tariflarining ortishi (12,4%) bo‘lganligini ko‘rsatkmoqda. 

Tahlillar narxlar darajasining yuqori o‘sishiga ta'sir ko‘rsatuvchi bir qator muammo va kamchiliklarning mavjudligini ko‘rsatmoqda, jumladan: