H. T. Avezov, sh sh. Xudoyberdiyev

Kondensatsion usul.

Kolloid sistemalarni olishda mexanik usullari bilan birga kimyoviy usullar ham qo’llaniladi. Kondensatsiya usuli ham ikki xil bo’ladi: fizikaviy kondensatsiya va kimyoviy kondensatsiya.

Fizikaviy kondensatsiya usuli. Fizikaviy kondensatsiya usullaridan biri dispersion muhitga qattiq jism bug’ini yuborish usulidir. Bu usul bilan simob, oltingugurt, fosfor zollari olinadi.

Bu usulga erituvchini almashtirish usuli ham kiradi. Bu usulning mohiyatini quyidagi misolda ko’rsatib o’tamiz. Ma’lumki, ba’zi organik kislotalar etil spirtda yaxshi, lekin suvda yomon eriydi. Bunday kislotalarning suvdagi colloid eritmalarini hosil qilish uchun avval kislota spirtda eritiladi, so’ngra hosil bo’lgan eritmaga asta-sekin suv qo’shib suyultiriladi. Suv spirt bilan har qanday nisbatda aralasha olganligidan, spirtda erigan organic kislotaning suvli spirtda eruvchanligi pasayib, uning suvdagi kolloid eritmasi hosil bo’ladi. Shu yo’l bilan oltingugurtning kolloidi olinadi.