Хаёт фаолият хавфсизлиги курсининг мазмуни, максади ва вазифалари



Download 401,5 Kb.
bet1/15
Sana18.02.2022
Hajmi401,5 Kb.
#455180
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

ҲАЁТИЙ ФАОЛИЯТ ХАВФСИЗЛИГИ ФАНИНИНГ МАҚСАДИ ВА ВАЗИФАЛАРИ
Хаёт фаолият хавфсизлиги (ХФХ) — ишлаб чикариш ва ноишлабчикариш мухитида инсонни атроф мухитга таъсирини хисобга олган холда хавфсизликни таминлашга йуналтирилган билимлар системасидир.
Хаёт фаолият хавфсизлигининг максади ишлаб чикаришда авариясиз холатга эришиш, жарохатланишни олдини олиш, инсонлар соғлигини саклаш, мехнат кобилиятини ошириш, мехнат сифатини ошириш хисобланади.
Куйилган максадга эришиш учун куйидаги икки масалани ечиш лозим булади:
Илмий (инсон-машина системасини; атроф мухит-инсон, хавфли (зарарли) ишлаб чикариш омиллари ва бошкаларни математик моделлаштириш);
2. Амалий (ускуналарга хизмат курсатишда мехнат хавфсизлигини таминлаш).
Хаётий жараёнда инсонни атроф-мухит ва унинг ташкил этувчилари билан узаро таъсири Ю.Н.Куржаковскийнинг «Хаёт факат моддалар, энергиялар ва информациялар окимларини тирик тана оркали харакати жараёнида мавжуд була олмайди» деган хаётни саклаш конунига мос холда элементлар орасидаги моддалар массасининг, барча турдаги энергиялар ва информацияларнинг окимлари системасига асосланган. Хаётни саклаш конунидаги окимлар инсонга узини озик-овкатга, сувга, хавога, куёш энергиясига, ураб турган мухит хакидаги информацияларга булган эхтиёжларини каноатлантириши учун керак. Шу билан бир вактда инсон хаётий фазасида узидан онгли фаолияти билан алокадор (механик, интеллектуал энергиялар), биолиогик жараён чикимлари куринишидаги маълум массадаги моддалар окимини, иссиклик энергия ва бошка энергия окимини ажратади.
Моддалар ва энергиялар окими алмашинуви инсон иштирок этмайдиган жараёнлар учун хам характерлидир. Табиий мухит бизнинг планетамизга куёш энергияси окими кириб келишини таъминлайди. Бу эса уз навбатида биосферада усимлик ва хайвонлар окимини, моддалар (хаво, сув) адиабатик окимини, хар хил энергиялар окимини, жумладан фавкулодда холатларда табиий мухитдаги энергиялар окимини руёбга келтиради. Техносфера учун барча турдаги хом ашё ва энергиялар окими, махсулотлар ва одамлар навбати окимларининг хар хиллиги; чикинди окимлари (атмосферага ташланаётган чикиндилар, сув ховзаларига ташланаётган саноат ва бошка ифлос сувлар, суюк ва каттик чикиндилар, хар хил энергетик таъсирлар) характерлидир.
Хар кандай хужалик юритишнинг чикиндилари ва тескари самараси булади ва уларни йукотиб булмайди. Уларни бир физик-химик шаклдан бошка шаклга утказиш ёки фазога чикариб юбориш мумкин. Техносфера, бундан ташкари тусатдан портлаш, ёнғин натижасида, курилиш конструкцияларини бузилишида, транспорт аварияларида ва шунга ухшашларда катта микдордаги чикиндилар ва энергия окимини юзага келтириши мумкин.
Ижтимоий мухит табиий ва техноген оламни узгартиришга йуналтирилган инсонга характерли булган барча энергия окимларини ишлаб чикаради ва истеъмол килади, жамиятда чекиш, алкогол ичимликлар, наркотик моддалар ва шунга ухшашларни истеъмол килишга алокадор зарарли холатларни шаклллантиради.
«Инсон - атроф мухит» системасини хар хил компонентлари энергия ва информацияларини характерли массалар окимини куйида келтирамиз:

Download 401,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish