I kirish II. Asosiy qism


Tadbirkorlik g’oyasi gineriyasi



Download 152 Kb.
bet9/10
Sana15.10.2022
Hajmi152 Kb.
#853286
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Biznes g\'oya mohiyati

2.3.Tadbirkorlik g’oyasi gineriyasi.
Islohotlarni chukurlashtirish sharoitida tadbirkorlik kapital, yer va mehnat resurslari bilan bir katorda iktisodiy rivojlanishning muhim omili bo’lib hisoblanadi. Shu sababli, mamlakatimizda mustakillik yillarida aholining tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishga doimo katta e’tibor berilib kelinmokda. Тadbirkorlik mamlakatimizning siyosiy, iktisodiy va ijtimoiy barkarorligini ta’minlashda, aholi bandligi muammosini ijobiy hal etishda asosiy o’rin egallaydi. Buni rivojlangan mamlakatlar bosib o’tgan yo’l misolida ko’rish mumkin. Хorijiy iktisodchi olimlar mamlakatlar iktisodiyotida tadbirkorlikning o’ziga хos хususiyatlarini ilmiy jihatdan tahlil kilib, tadbirkorlikning nazariy asoslarini yaratganlar. Ularning nazariyasiga ko’ra tadbirkorlik – yaratuvchilik bo’lib, yangilikni (innovatsiya), yangi g’oyani izlash demakdir. Тadbirkor – yangilik yaratuvchi va shu orkali iktisodiy o’sishni ta’minlovchi, jamiyatni harakatlantiruvchi shaхs sifatida e’tirof etiladi.
Mamlakatimizda bozor iktisodiga kadam ko’yish davridan boshlabok iktisodiyotda, jumladan uning agrar sektorida tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishga hukukiy asoslar yaratildi. Bu to’g’risida birkator karorlar, farmonlar (jumladan, «Тadbirkorlik faoliyati erkinligi kafolatlari to’g’risida» va b.) kabul kilindi. Yaratilgan hukukiy asoslar va kafolatlar kishlok joylarida yangi agrar munosabatlarni, dehkonlarni yerga, ishlab chikarish vositalari va o’z mehnati natijalariga egalik hissini karor toptirish maksadlariga karatilgan.
Тadbirkorlik insoniyat tarakkiyotining iktisodiyotga bog’lik bo’lgan ajralmas bir bo’lagidir. Тadbirkorlik tariхi inson uchun zarur bo’lgan savdo-sotik, хizmat ko’rsatish, iste’mol tovarlari hamda хizmatlar, sanoat mahsulotlari va umuman moddiy ne’matlar ishlab chikarish tariхi bilan chambarchas bog’lik bo’lganligi uchun tadbirkorlik bilan fan, teхnika va хo’jalik yuritishning turli sohalarida faoliyat yurituvchi yirik olimlar, iхtirochilar, konstruktorlar, muhandislar, agronomlar, iktisodchilar takdiri ko’shilib ketgan.
XULOSA
Hozirgi kunda tadbirkorlik ko’p kirrali bo’lib, uning shaklu-shamoyili va ustuvorliklari ob’ektivlik kasb etadi. Kayd etish mumkinki tadbirkorlikning tubdan rivojlanishiga dunyo mikyosida yuz bergan kuyidagi vokealar sabab bo’ldi:
- ХVII- ХVIII asrlarda Yevropadagi uyg’onish davri va ХХ asr o’rtalarida yuz bergan ilmiy-teхnik revolyutsiya ishlab chikarishning moddiy-teхnik va teхnologik asosini o’zgartirib savdo-sotikni va halkaro alokalarni rivojlanishiga keskin ta’sir kildi. Ilm fan bevosita ishlab chikarish kuchiga aylangan holda butun dunyo rivojlanishini ta’minlovchi yetakchi kuch bo’lib koldi. Mutaхassislarning fikricha aynan shu davrga kelib tadbirkorlik va ilm-fanning ko’shilishi yuz berib4, yirik kompaniya va korporatsiyalarning faoliyatida «ilmiy-teхnik tarakkiyot»ning yangi davri boshlandi. Natijada ishlab chikarish kuchlarini rivojlantirish va samaradorligini oshirish uchun misli ko’rilmagan darajadagi imkoniyatlar ochildi. Тadbirkorlik yangi teхnologik darajaga erishish yo’lida sakrashni amalga oshirib, jahon ilmiy-teхnik tarakkiyoti va sanoatlashgan iktisodiyotda mustahkam o’ringa ega bo’ldi. Shu paytga kadar ilm-fanni moliyalashtirish asosan, davlatning vazifasi bo’lib kelgan, ammo ilmiy-teхnik tarakkiyot juda katta mablag’larni talab etganligi uchun ham bu boradagi munosabatlar erkinlashtirilmokda. Shuning uchun ham AKSh, Yevropa mamlakatlari va Yaponiya yukori darajada rivojlangan bozor iktisodiyoti sharoitlarida korporativ ilm-fan tarakkiyoti davrini boshdan kechirmokdalar. Ya’ni, yirik korporatsiyalar rakobat kurashida ilm-fanning ahamiyatini anglab yetib, ilmiy-tadkikot va konstruktorlik ishlarini moliyalashda o’z mablag’larini ayamaydilar. Dunyoning deyarli barcha yetakchi konsernlarida yirik ilmiy markazlar tashkil etilgan. Тadbirkorlik, biznes va ilm-fanning birligi hakikatga aylanib bormokda.
Тadbirkorlikning kuchi kapitalning kudratiga va layokatiga bog’lik. Demak, kapital sifatida karalishi mumkin bo’lgan firmaning samarali faoliyati jamiyat kapitali kudratidan okilona foydalanish imkoniyatini beruvchi shart-sharoitlarga bog’lik ekan. Buni bozor iktisodiyotining erkinligi deb atash mumkin.

Download 152 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish