I ma’ruza: Kompyuter kommunikasiyalari: kommunikasion kanal va aloqa prosessori

Global tarmoqqa zaruriyat qolmaydi 
Internetning global miqyosidagi faoliyatini kо‗z oldimizga keltirish murakkab ish. 
Shuiing uchun avval uncha katta bо‗lmagan kompyuter tarmog‗ini tasavvur qiling. Bu 
tarmoq shahardagi biror tashkilot yoki sohaga tegishli bо‗lsin. Keyin uni о‗ziga 
о‗xshagan lokal tarmoq shaklida bо‗lgan boshqa tarmoqlar bilan ulash kerak. Navbatdagi 
qadamda yana bir necha tarmoqlarni birlashtirib, milliy tarmoq hosil qilinadi. Ish 
nihoyasida esa dunyodagi milliy tarmoqlarning barchasini birlashtirib Internetga ega 
bо‗lamiz. Demak, Internet — maxalliy (lokal) kompyuter tarmoqlarini birlashtiruvchi 
axborotlashgan tizim bо‗lib, о‗zining alohida axborot maydoniga ega bо‗lgan virtual 
tо‗plamdan tashkil topadi. Zero, Internettarmog‗ining asosiy yacheykalari bu shaxsiy 
kompyuterlar va ularni о‗zaro 
BOG
‗lovchi lokal tarmoqlardir. Ma‘lumki, Internet sо‗zi 
―tarmoqlararo‖ degan ma‘noni anglatadi. Boshqacha aytadigan bо‗lsak, kо‗plab bir-biriga 
ulangan intranetlardan Internet yaratiladi. 
О‗ylab qaralsa, faqat kompaniya miqyosidagi hujjat aylanmasini ta‘minlash uchun 
―bosh‖ global tarmoqni ovora qilish shartmi? Ishimiz boshlanishida soha miqyosidagi 
kichikroq tarmoq bilan chegaralansa bо‗lmaydimi? Intranet mana shunday fikr va 
munosabatlardan paydo bо‗lgan. Demak, Intranet va Internetning asosiy farqi birinchisida 
yuzlab kompyuterlar bо‗lsa, ikkinchisida milliarddan ziyod kompyuterlar bir - biriga 
ulanadi, ―о‗rgimchak turi‖ butun dunyoga yoyiladi. 
Internet о‗zaro ma‘lumot almashish, virtual muloqot qilish imkonini yaratib beruvchi 
―axborotlashgan magistral‖ vazifasini о‗taydi. Global tarmoq ―ombor‖ sifatida ma‘lumotlar 
bazasi majmuasida dunyo bilimlarini saqlaydi, tarqatadi. Bundan tashqari, internet bugungi 
kunda dunyo bozorini о‗rganishda, marketing ishlarini tashkil etishda zamonaviy 
biznesning eng muxim vositalaridan biriga aylanib bormoqda. Ammo ba‘zi vazifalarni 
global miqyosda emas, kichikroq doirada, aytaylik, biror tashkilot miqyosida bajarish kerak. 
Buning uchun kichik tarmoq — intranet imkoniyatlarining о‗zi yetarli bо‗ladi.