I ―Шуртангазкимѐ мажмуаси ҳақида умумий маълумот


I.7. Қуйи босимда полиэтилен ишлаб чиқариш



Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/39
Sana02.07.2022
Hajmi3,55 Mb.
#733624
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   39
Bog'liq
shurtan gaz kimyo mazhmuasida polietilin olish texnologiyasi (1)

 
I.7. Қуйи босимда полиэтилен ишлаб чиқариш. 
 
Полиэтилени қуйи босимдаги синтези биринчи бор 50-йилларнинг 
ўрталарида немис кмѐгари Циглер томонидан очилган каталитзатор 
воситасида амалга оширилди. Этиленни полимерлаш реакцияси катализатор 
– алюмитнийтриалкил (AlR
3
)ва титан 4 хлорид (TiCl
4
) лардан хосил булувчи 
каталитик комплексда, углеводородли эритувчи (гептан, «калоша» бензини, 
циклогексан)да олиб борилади. 
Полимерлаш 
реакцияси 
катализаторлари 
Менделеев 
даврий 
системасини биринчи, иккинчи ва учинчи гурухи металларини бошка 
алкнлли бирикмалари хам булиши мумкин. Бирок, учэтилалюминий Al(C
2
H
5
), учизобутилалюминий 

Al(изоC
4
H
9
)
3

ва диэтилалюминий хлорид 

Al(C
2
H
5
)
2
Cl

лар кўпрок кулланилади. 
Этиленни полимерлашни ушбу усули кўпчилик давлатларда кенг 
ривожлангандир. 
Қуйи босимли полиэтиленни саноатда ишлаб чиқаришнинг Циглер 
металлорганик катализаторларида даврий ва узлуксиз схемалари ишлаб 
чиқилган. Катализатор олтингугуртга ва кислород сақловчи қўшимчаларга 
(хусусан, сувга ва кислородга) ўта таъсирчан. 
Учэтилалюминий ва учизобутил алюминийлар турли усуллар билан 
олиниши мумкин: 
Қуйидаги реакцияларга асосланган тўғридан – тўғри синтез:
30ат 
Al+3/2H
2
+3C
2
H
4
110-120С
Al(C
2
H
5
)
3
+82ккал/моль 
Al+3/2H
2
+3изо-С
4
Н
8
Al(изо-С
4
Н
9
)
3
+67ккал/моль 
Ушбу махсулотлар хаво билан контактда бўлса ўз-ўзидан алангаланиб 
кетади. Шунинг учун этиленни полимерлаш реакциясини металлорганик 
катализаторлар иштирокида азот атмосферасида ўтказилади. 
Диэтилалюминий хлорид майда дисперс алюминийни этилхлорид билан 
ўзаро таъсирлаб эквимолекуляр алкилалюминий хлоридларни аралашма 
холида хосил қилиб сўнг уларни натрий металли билан ишлов бериб 
олинади: 
3Al+3C
2
H
5
Cl Al(C
2
H
5
)
2
Cl+ Al(C
2
H
5
)
2
Cl+66ккал 
Al(C
2
H
5
)
2
Cl+ Al(C
2
H
5
)
2
Cl+3Na Al(C
2
H
5
)
3
+Al+NaCl+197ккал 
Этиленни комплекс металлорганик катализаторларда полимерланиш 
реакцияси анионли полимеризация усули билан амалга оширилади:


19 
А) занжирни ўсиши: 
С
2
Н
4
+Al(C
2
H
5
)
3
C
2
H
5
-CH
2
CH
2
Al(C
2
H
5
)
2
C
2
H
5
(CH
2
CH
2
)
n+1
Al(C
2
H
5
)
3
Б) занжирни узилиши: 
С
2
Н
5
(СН
2
СН
2
)
n+1
Al(C
2
H
5
)
2
H(C
2
H
5
)
n
CH=CH
2
+Al(C
2
H
5
)
3
Каталитик комплексни нисбатини ўзгартириб турли молекеуляр
оғирликка эга бўлган полиэтилен олиш мумкин: 
Al(C
2
H
5
)
3
:TiCl
4
= 1:1-1:1,2.Моль оғирлик 70000-350000 
Al(C
2
H
5
)
3
:ТiCl
4
=2:1.Моль оғирлик 3млн гача (қайта ишлаш қийин) 
Al(C
2
H
5
)
3
:ТiCl
4
=1:2. Моль оғирлик <30000. 
Одатда Al(C
2
H
5
)
3
:ТiCl
4
= 1:2 нисбат қўлланилади. 1кг полиэтилен 
учун Al(C
2
H
5
)
3
-0,2%, ТiCl
4
-0,3% сарф бўлади. Катализатор сувга ва 
кислородга таъсирчан. 
Al(C
2
H
5
)
3

2
алангаланади 
Al(C
2
H
5
)
3
+3Н
2
О Al(OH)
3
+3C
2
H
6
TiCl
4
+4H
2
O Ti(OH)
4
+4HCl 
Шу боис хомашѐда кислород ва намлик бўлмаслиги керак. 
Реакция тугагач катализаторни йўқотиб тапшлаш учун полиэтилен 
изопропил спирти ва бензин аралашмаси билан ювилади: 
Al(C
2
H
5
)
3
+изо-С
3
Н
7
ОН Аl(ОС
3
Н
7
)
3
+3С
2
Н
6
Бензин қуйи молекуляр полиэтиленни эритади. Бироқ хамма 
катализаторларни полиэтилендан тўла ювиб ташлаш имконияти йўқлиги 
сабабли, юқори босимли полиэтиленга нисбатан ушбу полиэтилен қуйи 
диэлектрик хоссаларга эга бўлади. 
Полимеризация учун оптимал харорат 80
0
С.

Download 3,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish