Ilmiy maqolaga taqriz

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti AWR038 Guruh O’quvchisi Qilichev Abbosbekning Akademik nutq fanidan 1-Mustaqil ishi

Ilmiy maqolaga taqriz.

“Farzandnoma” – fazilatlar kozgusi ilmiy asar.
muallif Obiddin Maxmudov

Yurtboshimiz Shavkat Mirziyoyev Miromonovich takidlaganlaridek: “…Agar farzandlarimizga togri tarbiya bermasak, har kuni, har daqiqa uning yurish-turishini, kayfiyatidan ogoh bolib turmasak, ilmu xunarga orgatmasak, munosib ish topib bermasak, bu omonatni boy berib qoyishimiz hech gap emas”. ushbu ogitlarga quloq solmogimiz zarur.

Muallif Obbiddin Maxmudov ushbu ilmiy asaridan men ota-ona, ustoz hurmatini qadrlashni, ularning purmano sozlariga, hayotiy xulosalariga quloq tutishim, ularga amal qilishim zarurligini tushundim.

Axloq-odob mustahkam zaminida vujudga keladi, yuksaladi… Mustahkam zamin,bu donishmand bobo-momolarning kop ming yillik axloqiy-ruhiy, hayotiy tajribalari, marifatli ota-onalarning maqbul tarbiyasi, munavvar fikrli ustozlarning ilmu hikmatga boy talim-ogitlari, zakovat xazinasi bolmish azizu fozillarning ulkan manaviy ibrati, adolat va yurtparvar yolboshlovchi, rahbarlarning samimiy yol-yoriqlari hamda saxovatpesha zotlarning korsatgan xolis yordamidir. Bunday soglom muhitda voyaga yetgan yosh avlodning, turgan gapki odobi gozal, bilimi chuqur, tafakkuri yuksak, mushoxadasi keng, masuliyatni teran his etadigan muhimi jamiyat ravnaqiga xizmat qiladigan komil inson bolib shakllanadi.

Ushbu asar farzand tarbiyasi va uning kamoloti uchun befarq bolmagan ota-onalarga, ustoz-murabbiylarga qolaversa insoniyatning manaviy yuksalishi yolida jon kuydirayotgan fidoyi, zahmatkash ziyolilarga moljallangan. U siz va zurriyotlaringiz sevib oqiydigan asarga aylanadi deb umid qilaman.

TEZIS
KUMUSH NANOZARRALARINING SHAKILLANISHIDA Na-

KARBOKSIMETILSELLYULOZA ALMASHINISH
DARAJASINING TA'SIRI
Yunusov H.E., Sarimsoqov A.A., Rashidova S.Sh.
UzR FA Polimerlar kimyosi va fizikasi instituti.
Tarkibda hidrofil funksional guruxlar tutgan polielektrolit polimerlar, metall nanozarralarning haqiqiy tarkibida qiziqish ularni barqarorlashtiradi, balki ularning olcham va shaklini boshqarishda
ishtirok etadi.
Mazkurning maqsadi Na-karboksimetilselüloza (NaKMS), olmashirish darajasining kumush nanozarralari ishonchli bo'lishida ularning olcham va shaklining o'zgarish ham barda bo'lishiga hissa qo'shadi iborat.
KMS eritmasiga kumush ionlari ta'lim berishda KMSdagi karboksil
guruhlar kumush ionlari bilan ta’sirlashib KMS~Ag + kompleksini xabardor
bo'lishi bilan bir vaqtda makromolekulalaroro koordinasion bog’lar hisobga eritmani gel holatiga o'tishi kerak edi. KMS~Ag + kompleksida
kumush nanozarralrini shakllantirish uchun fotokimyoviy qaytarish
reaktsiyalararidan foydalanildi. Almashinish darajalari ( AD) - 0,55; 0,86 bo'lgan va polimerlanish daraji ( PD)- 600 bo'lgan KMC eritmasida kumush ionining miqdori 0,0016 massa. % ishlatilgan fotokimyoviy qaytarishdan uning gidrogel UB-spektrlarida turi maksimumlarning paydo shunday qilib tajribada kuzatildi. Egaligingizni tasdiqlang qo'shimcha imkoniyatlar uchun maksimumni paydo bo'lish, adabiyotlarda o’lchamlar 5-25 nm ishlatilgan
polidispers kumush nanozarralrini ko'chmas mulk bilan shug'ullangan. Na-
KMSning AD-0,86 foydalanilgan UF spektrida lmax-390 nm maksimumni paydo bo'lishi, adabiyotlarda o'lchamlari 2-12 nm bo'lgan monodispers kumush
nanozarralarining hosil bo'lishi bilan tushuntirilgan.
Kumush nanozarralarining shakllanishida "nanoreaktor" rolini bajaruvchi KMSdagi karboksil guruhlar, qaytaruvchi va barqarorlashtiruvchi vazifasini o'tashini isbotlash, hamda yuqorida
keltirilgan natijalarni tasdiqlash uchun namunalar elektron mikroskopik tadqiqotlar uchun tanlab olindi.
Tarkibida o'lchamlari kichik va bir jinsli bo'lgan kumush nanozarralari tutgan bioparchalanuvchan polimer asosli namunalar tibbiyotda trofik va kuygan yaralarni davolashda bakterisid preparat
sifatida ishlatilishi mumkinligi ko'rsatildi.