Ilmiy psixologik maktablar Reja

Atokli Jenevalik psixolog Jan Piaje (1896-1980) murakkab intellekt muammosiga bagishlangan nazariyani ishlab chikdi.U aksariyat xollarda " tafakkur " tushunchasi urniga " intellekt " termenini kullaydi, lekin shunga karamasdan, uning tadkikotlarida " tafakur psixologiyasi " degan suz birikmasini uchratsa bo`ladi. J.Piajening intellekt nazariyasi ikkita muxim jixatga ajratilgan bulib, intellekt funksiyalari hamda itellektning davrlari ta’limotini uz ichiga kamrab oladi. Intellektning asosiy funksiyalari katoriga tartiblik va moslashish kiritilib, ular intellektning funksional invariantligi deb yuritiladi. Intellekt faoliyatini tartibligi deganda sub’yektning itellektuol faollik kursatish jarayonida yaxlit xolatning va unga kiruvchi boshka unsurlarning ( elementlarning ), shuningdek, ularning barchasini uzaro munosabatlarini ajrata olish tushuniladi.

• Atokli Jenevalik psixolog Jan Piaje (1896-1980) murakkab intellekt muammosiga bagishlangan nazariyani ishlab chikdi.U aksariyat xollarda " tafakkur " tushunchasi urniga " intellekt " termenini kullaydi, lekin shunga karamasdan, uning tadkikotlarida " tafakur psixologiyasi " degan suz birikmasini uchratsa bo`ladi. J.Piajening intellekt nazariyasi ikkita muxim jixatga ajratilgan bulib, intellekt funksiyalari hamda itellektning davrlari ta’limotini uz ichiga kamrab oladi. Intellektning asosiy funksiyalari katoriga tartiblik va moslashish kiritilib, ular intellektning funksional invariantligi deb yuritiladi. Intellekt faoliyatini tartibligi deganda sub’yektning itellektuol faollik kursatish jarayonida yaxlit xolatning va unga kiruvchi boshka unsurlarning ( elementlarning ), shuningdek, ularning barchasini uzaro munosabatlarini ajrata olish tushuniladi.
• Intellektning moslashish funksiyasi uz navbatida assimilyasiya va akkamadatsiya jarayonlaridan tuzuladi. Ushbu nazariyaga binoan, assimilyasiya deganda idrok kidish ( anglash )mumkin bulgan ob’yekt tugrisida tavsiflarni tiklash anglashiladi.
• Akkomodatsiya - bu bilishga intiluvchi sub’yektning moddiy borlikning talablariga moslashish jarayonidir. Anglash mumkin bulgan ob’yektning individ tomonidan yaxlit yoki ayrim tavsifini idrok kilishni yuz berishi bilan mazkur jarayon tugallanmaydi , balki sub’yektning uzi ham bilish faolligini ortib borishi natijasida uzgarishi kutiladi.
• Muayyan davrga alokador muddat oraligida sub’yektning ma’lum darajada tajribaga ega bo`lishini J.Piaje bilish tuzilmasi ( struktursi ) deb ataydi. Mazkur nazariyaga binoan, intellekt xukm surishining muxim xususiyatlaridan biri - tashki olamdan kabul kilinayotgan axborotlar maxiyatining barchasi inson tomonidan uzlashtirilmasligi (assimilyatsiya xodisasi), shuningdek maxiyatining mos tushgan kisminigina kabul kilinishidan iboratdir.