Imom Bekmuratov 4-kurs 405 guruh Mustaqil ish

Imom Bekmuratov 4-kurs 405 - guruh 
Mustaqil ish
sanab o`tilgan nazariyalarning hech biri tilning paydo bo`lishi masalasini inson, tafakkur 
va jamiyatning paydo bo`lishi bilan bog`lab o`rganmaydi. Shunga ko`ra, ular tilning kelib 
chiqishi va rivojlanishi masalasini to`g`ri yoritishga ojizdir. Bu masalaga XIX asr oxiri 
XX asr boshlarida paydo bo`lgan dialektik matearializm asoschilari, yuqoridagilardan 
farqli o`laroq, bir qadar to`g`ri yondashadilar. Dialektik materializm oqimining 
namoyandalari nemis olimlari K.Marks va F.Engelslar bo`lib, ular “Maymunning 
odamga aylanish protsessida mehnatning roli”, “Oila, xususiy mulk va davlatning kelib 
chiqishi” kabi qator asarlarida tilning paydo bo`lishi muammosiga katta e‟tibor 
qaratganlar. Ularning yozishlaricha, bundan taxminan bir million yillar muqaddam yer 
yuzida odamsimon maymunlarning juda taraqqiy etgan nasli yashagan. Ular, odatda, 
yerda yurishgan, oldingi ikki oyoqlari qo`l vazifasini bajargan. Odamsimon maymunlar 
oldingi oyoqlari bilan dastlab tabiatdagi tayyor predmetlardan qurol sifatida 
foydalanganlar va ko`proq tik yurishni o`rgana boshlaganlar. Tik yurish asta-sekin ular 
uchun hayotiy zaruratga aylangan, shu tariqa ozod bo`lgan qo`l borgan sari ko`proq va 
turli-tuman ishlarni bajarishga moslashgan. Kishilik jamiyatining, til va tafakkurning 
paydo bo`lishi mehnat tufayli maymunning odamga aylanishi bilan bog`liq. Bu nazariya 
bir qancha asosli biologik va sotsial faktorlarga tayanib, ilmiy farazlar qiladi. Hozirgi 
tarix, antropologiya kabi ko`pgina fanlar odam, jamiyat, til, tafakkur va nutqning paydo 
bo`lishi to`g`risidagi talqinlarda shu ilmiy farazlardan foydalanadi. Biroq, shuni ham 
ta‟kidlash zarurki, keyingi yuz yillar davomida odamsimon maymunlar ustida olib 
borilayotgan maxsus tajribalar “odam odamsimon maymunlardan tarqalgan” degan fikrni 
bir qadar rad etmoqda. Diniy ta‟limotga oid muqaddas kitoblarda esa til insoniyatga 
olloh tomonidan in‟om etilgan ne‟matdir, mazmunidagi fikrlar ilgari suriladi. Xullas, 
tilning kelib chiqishi tafakkurning paydo bo`lishi, qolaversa, yer yuzida inson zotining 
paydo bo`lishi kabi muammolar bilan uzviy bog`liq bo`lib, bu muammolar insoniyat 
tarixida uzil – kesil yechimini topgan emas. Yuqorida bayon etilgan fikrlardan ma‟lum 
bo`ladiki, til hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan kishilar ibtidoiy jamoasining mehnat 
jarayonida eng zaruriy ehtiyoji natijasida paydo bo`lgan. Garchi qadimgi ibtidoiy jamoa 
tillarning qachon paydo bo`lganligi, u tillar qanday til ekanligi, ularning lug`at tarkibi, 

---