Ishlab-chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirishni loyihalash asoslari. Rеjа Lоуiхаlаshning аsоsiy vаzifаlаri

Tayyorlash texnologiyasi 
 
 

---

II) Ishlab chiqarish jarayonini apparatlardagi tavsifi: 
Yetishtirilgan xosilni yigʼish va yetkazib berish, bunga 3-5 soat atrofida vaqt 
ketadi(1). Navbatda qabul qilish jarayoni oʼtkazilib (2), barcha meva-sabzavotlar rangi, 
xidi, ulchami, pishganlik kabi texno-kimyoviy koʼrsatkichlari tekshiriladi. Xavo bilan 
meva-sabzavotlarni tozalash oʼtkaziladi (3). Natijada meva-sabzavotlar tarkibidagi 
yengil aralashmalar ajraladi. Suv oqimi yordamida meva-sabzavotlar yuvilib (4), 
toshalrdan ajratiladi. Keyin meva-sabzavot bir xil saralanib shakllantiriladi(5). 
Blanshirlash vannasida blanshirlangan maxsulot gazdan xoli etiladi. Bunda 
temperatura 95 C tashkil etadi(7). Endilikda jadal(shokoviy) muzlatish vaqti keladi. Bir 
necha daqiqada meva-sabzavot ichidagi xarorat -18 C ga erishadi(8). Ushbu usulda 
meva-sabzavotni 75-90% foydali elementlari, minerallar va yordamchi elementlari 
saqlanib qoladi. Shuningdek meva-sabzavotning rangi, xidi shaklini xam saqlab qoladi. 
Soʼngra meva-sabzavotlar -18 da saqlab turiladi(9). Konveyer (10) orqali tarozida 
tortilib paketlarga joylanadi (11), maxsulotlar realizatsiya uchun saqlanadi (12), tayyor 
maxsulot -18 C li refrijeratorda(13) transportirovka qilinadi. 
Tezkor 
muzlatish 
meva-sabzavotlarda 
ketayotgan 
biokimyoviy 
va 
mikroorganizmlar rivojlanish jarayonlarini butunlay bartaraf etadi. Jadal ravishda 
muzlatish texnologiyasining boshqa ishlov berishga nisbatan asosiy jihati shundan 
iboratki, meva-sabzavot maxsulotlarining dastlabki xossalarini yuqori darajada saqlanib 
qolishidadir. Muzlatilgan xom ashyoda vitaminlar, aromatik, boʼyovchi va boshqa 
moddalar juda xam yaxshi saqlanadi. Bunday maxsulotlar yangi xoʼl meva-
sabzavotlardan kimyoviy va biokimyoviy tarkibi boʼyicha deyarli farq qilmaydi xamda 
ushbu metod jadal rivojlanayotgan va istiqbolli uslub hisoblanib, asosan bolalar uchun 
va parhezbop ozuqa ishlab chiqarishda muhim oʼrin egallaydi. Tezkor muzlatish 
jarayoni muzlatish qurilmasida amalga oshiriladi. Sovutishni amalga oshirishda 
bugʼlatish jarayonida yuqori miqdordagi issiqlikni yutuvchi moddalar - ammiak, freon 
12, freon 22, uglerod qoʼsh oksidi kabi kimyoviy moddalardan foydalaniladi. Аtmosfera 
bosimida ammiakni qaynash temperaturasi -33,4, freon 12 -29,8 freon 22 -40,8 uglerod 

---

qoʼsh oksidi esa -78,5 S larni tashkil etadi. Ushbu moddalar sovutuvchi agentlar deb 
ataladi.